Их-Уул сум (Хөвсгөл): Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added

Inline

11:14, 14 Арванхоёрдугаар сар 2009-ий байдлаарх засвар

Их-Уул сум нь урд талаараа Рашаант, баруун талаараа Тосонцэнгэл, хойд талаараа Түнэл, зүүн талаараа Тариалан зэрэг сумдтай хил залгадаг Хөвсгөл аймгийн сум юм. Аймгийн төвөөсөө 112 км, нийслэл Улаанбаатараас 589 км зайтай. 2000 оны хүн амын тооллогоор 3,959 оршин суугчтай байсны ихэнх нь халх, хотгойдууд болно. 2009 оны байдлаар Их-Уул сум нь 5400 гаруй хүн амтай, 200,000 гаруй толгой малтай. Сумын төвийг Сэлэнгэ гэх бөгөөд Сэлэнгэ мөрний ойролцоо оршино.

Түүх

1931 онд Хөвсгөл аймаг байгуулагдахад бий болжээ. 1933 оны тооллогоор 718 өрхийн 2,700 оршин суугч, 68,000 орчим толгой малтай байв. 1956 онд Тариалан суманд нэгтгэгдсэн ч 1959 онд дахин зохион байгуулагдсан. 1958-1990 онд Саруул-Амьдрал нэгдэл үйл ажиллагаагаа явуулж байв.

Хотгойдын шадар ван Чингүнжав Манжийн түрэмгийлэгчдээс зугтаж явахдаа одоогийн Их-Уул сумын Асгат багийн баруун давааг даван одсон гэсэн түүх байдаг. Түүний хайртай хонгор морь баруун давааны бартааг үл ажран тэнхээт хүлгийн ёрыг гаргаж замын хар хатираагаар давахыг харсан нутгийн ардууд түүнээс хойш баруун давааг Хонгорын даваа гэж нэрлэх болжээ. Хожим нь Шадар Ван Чингүнжав ар зуслангийн Ангархайн ам гэдэг газар гал түлж цай чанаж ууж байгаад баригджээ.

Эдийн засаг

2004 оны байдлаар 140,000 толгой мал тоологдсоны 49,000 нь хонь, 73,000 нь ямаа, 10,000 нь үхэр буюу сарлаг, 8,800 нь адуу, 46 нь тэмээ байв^[1]. 1997 онд сумын төв нь Төвийн эрчим хүчний системд холбогджээ.

Ном зүй

М.Нямаа, Хөвсгөл аймгийн лавлах толь, Улаанбаатар 2001, х.90

Эшлэл

↑ Статистикийн Төв Газар: 2004 оны мал тооллого, х.111

Загвар:Хөвсгөл

[1] Статистикийн Төв Газар: 2004 оны мал тооллого, х.111

[1]

@@ Мөр 1: / Мөр 1: @@
-'''Их-Уул сум''' нь урд талаараа [[Рашаант сум|Рашаант]], баруун талаараа [[Тосонцэнгэл сум (Хөвсгөл)|Тосонцэнгэл]], хойд талаараа [[Түнэл сум|Түнэл]], зүүн талаараа [[Тариалан сум (Хөвсгөл)|Тариалан]] зэрэг сумдтай хил залгадаг [[Хөвсгөл]] аймгийн сум юм. Аймгийн төвөөсөө 112 км, нийслэл Улаанбаатараас 589 км зайтай. 2000 оны байдлаар 3,959 оршин суугчтай байсны ихэнх нь [[халх]], [[хотгойд]]ууд болно. Сумын төвийг ''Сэлэнгэ'' гэх бөгөөд [[Сэлэнгэ мөрөн|Сэлэнгэ мөрний]] ойролцоо оршино.
+'''Их-Уул сум''' нь урд талаараа [[Рашаант сум|Рашаант]], баруун талаараа [[Тосонцэнгэл сум (Хөвсгөл)|Тосонцэнгэл]], хойд талаараа [[Түнэл сум|Түнэл]], зүүн талаараа [[Тариалан сум (Хөвсгөл)|Тариалан]] зэрэг сумдтай хил залгадаг [[Хөвсгөл]] аймгийн сум юм. Аймгийн төвөөсөө 112 км, нийслэл Улаанбаатараас 589 км зайтай. 2000 оны хүн амын тооллогоор 3,959 оршин суугчтай байсны ихэнх нь [[халх]], [[хотгойд]]ууд болно. 2009 оны байдлаар Их-Уул сум нь 5400 гаруй хүн амтай, 200,000 гаруй толгой малтай. Сумын төвийг ''Сэлэнгэ'' гэх бөгөөд [[Сэлэнгэ мөрөн|Сэлэнгэ мөрний]] ойролцоо оршино.
 == Түүх ==
-онд Хөвсгөл аймаг байгуулагдахад бий болжээ. 1933 оны тооллогоор 718 өрхийн 2,700 оршин суугч, 68,000 орчим толгой малтай байв. 1956 онд [[Тариалан сум (Хөвсгөл)|Тариалан суманд]] нэгтгэгдсэн ч 1959 онд дахин зохион байгуулагдсан. 1958-1990 онд Саруул-Амьдрал [[нэгдэл]] үйл ажиллагаагаа явуулж байв. 2009 оны байдлаар Их-Уул сум нь 5400 гаруй хүн амтай, 200000 гаруй толгой малтай ажил үйлс нь дэгжин цэцэглэж амжилт бүтээлээр дүүрэн, ард олноороо түвшин амгалан 2010 оноо угтаж байна аа. нутгийн зон олондоо шинэ оны мэнд хүргэхийн ялдам ирж буй 2010 ондоо элгээрээ энх амгалан, төрлөөрөө түвшин жаргалтай байхын өлзийтэй ерөөлийг өргөн баръя!
+онд Хөвсгөл аймаг байгуулагдахад бий болжээ. 1933 оны тооллогоор 718 өрхийн 2,700 оршин суугч, 68,000 орчим толгой малтай байв. 1956 онд [[Тариалан сум (Хөвсгөл)|Тариалан суманд]] нэгтгэгдсэн ч 1959 онд дахин зохион байгуулагдсан. 1958-1990 онд Саруул-Амьдрал [[нэгдэл]] үйл ажиллагаагаа явуулж байв.
-хотгойдын шадар ван чингүнжав манжийн түрэмгийлэгчдээс цугтаж явахдаа Их-Уул сумын асгат багийн баруун давааг даван одсон гэсэн түүх байдаг. түүний хайртай хонгор морь баруун даваан бартааг үл ажиран тэнхээт хүлгийн ёрыг гаргаж замын хар хатираагаар давахыг харсан нутгийн ардууд түүнээс хойш баруун давааг хонгорын даваа гэж нэрлэх болжээ. Хожим нь Шадар Ван Чингүнжав ар зуслангийн ангархайн ам гэдэг газар гал түлж цай чанаж ууж байгаад баригджээ.
+Хотгойдын шадар ван [[Чингүнжав]] Манжийн түрэмгийлэгчдээс зугтаж явахдаа одоогийн Их-Уул сумын Асгат багийн баруун давааг даван одсон гэсэн түүх байдаг. Түүний хайртай хонгор морь баруун давааны бартааг үл ажран тэнхээт хүлгийн ёрыг гаргаж замын хар хатираагаар давахыг харсан нутгийн ардууд түүнээс хойш баруун давааг Хонгорын даваа гэж нэрлэх болжээ. Хожим нь Шадар Ван Чингүнжав ар зуслангийн Ангархайн ам гэдэг газар гал түлж цай чанаж ууж байгаад баригджээ.
 == Эдийн засаг ==