Сократ лавлах

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Сократ лавлах бол оюутнуудаас асуулт асуух замаар хариултыг олоход чиглэгддэг Сократын нэрэмжит боловсролын арга барил юм. Платоны үзсэнээр, Сократ "Бодлоготой асуулт тавих дэг журамтай дадлага нь эрдэмтэн/оюутны санааг идэвхжүүлж, тэдгээр санааны үнэн зөвийг тодорхойлох боломжтой" гэж үздэг. Платон тайлбарлахдаа энэхүү заах арга барилд багш нь суралцагчийг хамгийн дээд түвшний мэдлэгийг эзэмшихийг албадахын тулд үл тоомсорлох сэтгэлгээг авч үздэг. Ийм маягаар оюутан зөрчилдөөнийг хүлээн зөвшөөрөх, нарийн бус эсвэл дуусаагүй санааг дахин бүтээх, шаардлагатай бодлыг шүүмжлэлтэй тодорхойлох чадварыг хөгжүүлэх төлөвтэй байна.

Сократын лавлах нь олон чиглэлээр болон олон зорилгоор бодлыг мөшгихөд ашиглагддаг сахилга баттай асуултын хэлбэр юм. Энэ нь ээдрээтэй санааг судлах, юмсын үнэнд хүрэх, асуудал болоод бэрхшээлийг нээх, төсөөллийг ил гаргах, анхны мэдэгдхүүэд дүн шинжилгээ хийх, мэддэг зүйлээ мэдэхгүй зүйлээсээ ялгах, логик үр дагаврыг дагах эсвэл хэлэлцүүлгийг хянах зэргийг хамарна. Сократ лавлах нь сэтгэлгээ нь бүтэц зохион байгуулалттай логиктой байх үндэс дээр суурилж, суурь санааг асуух боломжийг олгодог.