Афин

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Афин
Αθήνα
Нийслэл хот
Афин албан ёсны тамга
Хоч: 
τὸ κλεινὸν ἄστυ (то клейнон асти, "гайхамшигт хот")
τὸ ἰοστεφὲς ἄστυ (то йостефес асти, "нил ягаан титэмтэй хот")
Мэргэн ухааны хот[1]
Ухааны хот[2]
Афин is located in Грек
Афин
Афин
Грек дэх байршил
Афин is located in Балканы хойг
Афин
Афин
Европ дахь байршил
Афин is located in Европ
Афин
Афин
Афин (Европ)
Солбицол: 37°59′03″N 23°43′41″E / 37.98417°N 23.72806°E / 37.98417; 23.72806Солбицол: 37°59′03″N 23°43′41″E / 37.98417°N 23.72806°E / 37.98417; 23.72806
Улс Грек
Газарзүйн бүс нутагТөв Грек
МужАттика
Мужийн дүүрэгТөв Афин
Дүүргүүд7
Засаг захиргаа
  ТөрөлХотын дарга-зөвлөл
  Хотын даргаХарис Дукас (ПАСОК – Өөрчлөлтийн төлөөх хөдөлгөөн)
Газар нутаг
  Нийслэл болон хотын захирга38.964 км2 (15.044 бээр2)
  Хотын нутаг
412 км2 (159 бээр2)
  Бөөгнөрөл
2,928.717 км2 (1,130.784 бээр2)
Хамгийн өндөр цэг
338 м (1,109 фут)
Хамгийн нам цэг
70.1 м
Хүн ам
 (2021)[3]
  Нийслэл болон хотын захирга643,452
  Байр1-р байр
  Хотын нутаг
3,059,764
  Нягтрал7,400/км2 (19,000/бээр2)
  Бөөгнөрөл
3,638,281
  Нягтрал1,200/км2 (3,200/бээр2)
Иргэдийн нэршилАфинчууд
ДНБ (нэрлэсэн) (2020)
  Нийт€75.1 тэрбум
  Нэг хүнд ноогдох€20,600
Цагийн бүсUTC+2 (ЗЕЦ)
  Зун (ЗЦ)UTC+3 (ЗЕЗЦ)
Шуудангийн код
10x xx, 11x xx, 120 xx
Утас21
Улсын дугаарYxx, Zxx, Ixx
Томоохон нисэх буудлуудАфины олон улсын нисэх онгоцны буудал
Вэб сайтcityofathens.gr

Афин (гре. Αθήνα, Athina) нь Грекийн нийслэл бөгөөд хамгийн том хот нь юм. Аттика периферигийн ихэнхийг эзлэдэг. Афин нь дэлхийн хамгийн эртний хотуудын нэг бөгөөд 3,000 жилийн бичигдсэн түүхтэй.

Афины захиргаа доорх 39 км² газар нутагт 2001 оны байдлаар 745,514 хүн амьдарч байна. Афины хотын хүн ам нь 2005 оныхоор 3.37 сая хүн амтай байжээ. Афин мужийн газар нутаг нь 412 км² бөгөөд 3,192,606 хүн амтай. Афины Их Хотын Бүсийн (Larger Urban Zone, LUZ) хүн ам нь Европын холбоо дахь LUZ-уудаас наймд жагсдаг. Афин нь маш хөдөлгөөнтэй, олон орны иргэд амьдардаг газар бөгөөд Грекийн эдийн засаг, санхүү, аж үйлдвэр, улс төр, соёл урлагийн төв юм. Одоогоор Европын холбооны тэргүүлэгч бизнесийн төвүүдийн нэг болж хөгжсөөр байна. 2008 оны UBS-ын судалгаагаар дэлхийн 32 дахь баян хотоор шалгарчээ.

Сонгодог Афин хот нь их хүчирхэг хот-улс байв. Соёл урлаг, эрдэм мэдлэг, гүн ухааны төв байсан бөгөөд Платоны академи, Аристотелийн лицей зэрэг байрлаж байжээ. Афин хотод Сократ, Перикл, Софокл зэрэг философичид, мөн тухайн үеийн хамгийн алдар нэр бүхий зохиолч, улс төрчид төрсөн байна. МЭӨ 5 болон 4-р зууны үед Европ тивийн бусад газарт үзүүлсэн соёл урлаг, улс төрийн нөлөөнүүдээс нь болж Афин нь барууны соёл иргэншлийн ба ардчиллын үүсэн хөгжсөн газар гэгддэг.

Афинд сонгодог үеийн өв, нөлөө нь ихэд мэдрэгддэг бөгөөд энэ нь олон тооны эртний хөшөө дурсгал, уран зураг, барималуудад дүрслэгдэнэ. Эдгээрээс хамгийн алдартай нь эртний барууны соёл иргэншлийн тэмдэг гэгддэг Акрополь дахь Парфенон юм. Грекийнхээс гадна Афинд түүхийг нь өгүүлсэн Ром, Византын эзэнт гүрнүүдийн олон, Османы эзэнт гүрний цөөн тооны хөшөө дурсгал байдаг. 1830 оноос (Грекийн тусгаар тогтносон өдөр) хойших орчин үеийн зүйлүүд ч элбэг тохионо. Эдгээрт 19-р зууны Грекийн парламент, мөн Афины гурвал (номын сан, их сургууль, академи) ордог. Афин хотод 1896 оны анхны орчин үеийн Олимпын наадам зохиогдсон бөгөөд 108 жилийн дараа 2004 оны дахин амжилттайгаар зохион байгуулагдсан аж.

Газарзүй[засварлах | кодоор засварлах]

Уур амьсгал[засварлах | кодоор засварлах]

Афин
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
51
 
14
7
 
 
44
 
14
7
 
 
47
 
17
9
 
 
28
 
21
12
 
 
17
 
27
17
 
 
8.7
 
32
21
 
 
8.7
 
35
24
 
 
5.4
 
34
24
 
 
22
 
30
20
 
 
42
 
24
16
 
 
72
 
19
12
 
 
73
 
14
9
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: meteoclub.gr; Sonnenscheindauer, Luftfeuchtigkeit, Wassertemperatur: wetterkontor.de
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Афин
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 13.5 14.3 16.9 21.1 26.5 31.7 34.5 34.3 29.7 24.1 18.7 14.4 Ø 23.4
Мин. Температур (°C) 7.1 7.2 8.9 12.2 16.8 21.4 24.2 24.1 20.3 16 12 8.5 Ø 14.9
Тунадас (мм) 50.5 44.4 46.6 28.4 17.1 8.7 8.7 5.4 22.3 41.9 71.8 73.1 Σ 418.9
Нартай цаг (h/d) 4.5 5.1 6.0 8.0 9.8 11.4 12.1 11.5 9.4 7.0 5.5 4.5 Ø 7.9
Бороотой өдөр (d) 12.6 10.4 10.2 8.1 6.2 3.7 1.9 1.7 3.3 7.2 9.7 12.1 Σ 87.1
Усны температур (°C) 14 14 14 15 18 22 24 24 23 21 19 16 Ø 18.7
Агаарын чийгшил (%) 72 71 68 62 58 52 48 49 56 66 73 73 Ø 62.3
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
13.5
7.1
14.3
7.2
16.9
8.9
21.1
12.2
26.5
16.8
31.7
21.4
34.5
24.2
34.3
24.1
29.7
20.3
24.1
16
18.7
12
14.4
8.5
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
50.5
44.4
46.6
28.4
17.1
8.7
8.7
5.4
22.3
41.9
71.8
73.1
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: meteoclub.gr; Sonnenscheindauer, Luftfeuchtigkeit, Wassertemperatur: wetterkontor.de


Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Афин – Викимедиа дуу дүрсний сан
Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Афин – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. "Athens: City of Wisdom". Washington Independent Review of Books. 30 March 2022. Retrieved 10 September 2022.
  2. "Athens and Jerusalem: City of Reason, City of Faith". RANE Network. 15 July 2022. Retrieved 18 October 2022.
  3. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named census21
  4. "Gross domestic product (GDP) at current market prices by metropolitan regions".