Jump to content

Шингэн уусмал

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
(Усан уусмал-с чиглүүлэгдэв)

Шингэн уусмал нь уусгагч нь ус байх уусмал юм. Энэ нь химийн тэгшитгэлд (aq) гэх тэмдэглэгээгээр  тухайн химийн томъёонд хавсаргаж бичигддэг. Жишээлбэл, натрийн хлорид (NaCL) гэгддэг хоолны давсны усан дахь уусмалыг Na+(aq) + Cl-(aq) хэлбэрээр илэрхийлнэ. Шингэн гэдэг үг нь устай холбоотой, түүнтэй төстэй, эсвэл усанд ууссан гэсэн утгатай. Ус нь маш сайн уусгагч бөгөөд байгалиасаа элбэг байдаг тул химийн салбарт хаа сайгүй байдаг уусгагч юм. Туршилтанд усыг уусгагч болгон ашигладаг тул уусгагчийг заагаагүй бол уусмал гэдэг үг нь усан уусмалыг хэлдэг.

Уусгагч нь шингэн боловч ус биш уусмалыг усан бус уусмал гэнэ.

Онцлог шинж чанарууд

[засварлах | кодоор засварлах]

Усанд тэсвэртэй (уснаас айдаг) бодисууд усанд сайн уусдаггүй, харин гидрофиль (усанд ээлтэй") нь уусдаггүй. Гидрофиль бодисын жишээ бол натрийн хлорид юм. Усан уусмалд устөрөгчийн ионууд (H+) ба гидроксидын ионууд (OH-) байна. Аррениус тэнцэл [H+][OH-] = Kw = 1 x 10-14 298 K). Хүчил ба суурь нь ус юм. Аррениус хүчлийн жишээ бол усанд ууссан үед устөрөгчийн ионыг задалдаг тул устөрөгчийн хлорид (HCI) юм.

Натрийн гидроксид (NaOH) нь усанд ууссан үед гидроксидын ионыг салгадаг тул Аррениус суурь юм.