5 сарын 18 хуудасны эх кодыг харах

{{Жилийн өдрүүд|5 сарын}}
'''5 сарын 18''' нь [[Григорийн тоолол|Григорийн тооллын]] жилийн 138 дахь ([[өндөр жил]] бол 139 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 227 өдөр үлдэж байна.

== Онцлох үйл явдал ==
*332 - Аугаа Константин Константинополь хотын иргэдэд үнэгүй хоол, хүнс тараав. 
*872 - Ромын хаан ширээнд Италийн II Луй 47 насандаа хоёр дахь удаагаа суув. Тэрээр 28 насандаа 844 онд хаан ширээнд сууж байсан билээ. 
*1388 - Буйр нуурын тулаан: Хятадын генерал Лан Юүгээр удирдуулсан цэргүүд Умард Юань улсын хаан Төгс Төмөр хааны цэргүүдийг буулган авав. 
*1499 - Испанийн нэрт аялагч Алонсо де Охеда Кадизаас Венесуэль хүрэх анхны аялалдаа гарчээ.
*1631 - АНУ-ын Массачусетс мужийн анхны амбан захирагчаар Жон Уинтроп томилогдов. 
*1652 - АНУ-ын Роүд Айленд муж боолчлолыг хууль бус гэж үзсэн Умард Америкийн анхны муж болжээ. 
*1756 - Их Британи улс Францын эзэнт гүрэнд дайн зарласнаар "Долоон жилийн дайн" эхлэв. 
*1783 - Хаант засгийн төлөөх нэгдсэн хүчний шийдвэрэрээр Канадчууд АНУ-ын захиргаанаас гарчээ. 
*1803 - Наполеоны дайн: Их Британи "Амьены гэрээ"-г цуцлан Франц улсад дайн зарлав. 
*1804 - Наполеон Бонапарт Францын Сенатын танхимд өөрийгөө эзэн хаан хэмээ зарлажээ.
*1812 - Их Британийн Ерөнхий сайд Спенсер Персевалийн амь насанд халдсан Жон Беллингемд дүүжлэн хороох ял оноов.
*1848 - Германын Үндэсний ассамблейн анхдугаар хуралдан Франкфурт хотноо эхэлжээ. 
*1860 - АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцох Бүгд найрамдах намын сунгаанд Абрахам Линкольн ялалт байгуулж нэр дэвшихээр болов. 
*1896 - Оросын хаан ширээнд суусан II Николай хааны баярын ёслолд оролцож байсан иргэд дунд шахцалдаан үүсч улмаар 1389 хүн амиа алджээ. 
*[[1900]] - Их Британи улс Тонга аралд хяналтаа тогтоов. 
*[[1912]] - Энэтхэгийн кино урлагийн түүхэн дэх хамгийн анхны кино болох "Шре Пундалик" дэлгэцнээ гарчээ. 
*[[1917]] - [[Дэлхийн нэгдүгээр дайн]]: АНУ-ын Засаг захиргаа Дэлхийн нэгдүгээр дайнд татагдан орох болсонтой холбогдуулан АНУ-ын Ерөнхийлөгч цэргийн насны бүх эрчүүдийг зарлан дуудах тусгай зарлиг буулгав. 
*1927 - Бүгд найрамдах Хятад улс буюу одоогийн Тайвань байгуулагдсанаасаа хойш 20 жилийн дараа Тонжи Их Сургуулийг байгуулав. Энэ нь Тайванийн нутагт байгуулагдсан анхны их сургууль юм. 
*1944 - [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]: Италийн Монте Кассино хотод долоон өдөр үргэлжилсэн тулаанд холбоотон гүрнүүд ялалт байгуулж, Нацистын Германы явган цэргийг албадан гаргажээ. 
** ЗХУ-ын засаг захиргаа Крымын Татаруудын дүрвэгсдийг албадан гаргах тогтоол батлав. 
*1948 - Бүгд найрамдах Хятад улсын хууль тогтоох дээд байгууллага Юань танхмын анхны хуралдаан болжээ. 
*1953 - Дууны хурдаыг давсан анхны эмэгтэйгээр Жеки Кохран тодров. 
*1955 - Умард Вьетнамын 310 мянган хүнийг хамарсан жагсаалыг Францын арми албадан тарааснаар Индо-Хятадын анхдугаар дайн эцэслэжээ. 
*1969 - АНУ-ын сансар судлалын "Аполло-10" сансрын хөлөг амжилттай хөөрөв. 
*1974 - Энэтхэгийн засаг захиргаанаас хэрэгжүүлсэн "Инээмсэглэж буй Будда" төслийн хүрээнд цөмийн зэвсэг туршсанаар тус улс цөмийн зэвсэг бүхий зургаа дахь улс болжээ. 
*1980 - АНУ-ын Вашингтон хотод орших Гэгээн Элена галт уул дэлбэрсний улмаас 57 хүн амиа алдан, улс, орон нутгийн төсөвт гурван тэрбум ам.долларын хохирол учрав. 
** Өмнөд Солонгост ардчилсан өөрчлөлт хэрэгжүүлэхийг шаардсан оюутнуудын жагсаал эхэлжээ. 
*1990 - Францын төмөр замын сүлжээний "TGV" галт тэрэгний шинэ шугам галт тэргээр хамгийн хурдан буюу 515.3 км/ц хурдалж шинэ дээд амжилт тогтоожээ. 
*1991 - Бүгд найрамдах Сомалиланд улсын Умард Сомалийн босогчид өөрсдийгөө тусгаар тогтносон хэмээн зарласан ч олон улс тэднийг хүлээн зөвшөөрсөнгүй. 
*1993 - Данийн хаант улсын нийслэл Копенгаген болон Нөррэбро хотод Маастрихтын ггэрээнд нэгдэн орсныг эсэргүүцсэн жагсаал болжээ. Цагдаагийнхан уг жагсаалыг тараах явцад 11 жагсагч хүнд шархадсан юм. Энэ нь тус улсын түүхэнд [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]-аас хойш тохиосон анхны жагсаал болсон билээ. 
*2005 - АНУ-ын Сансар судлалын агентлагын хөөргөсөн "Хаббл" дуран авай Плутон гарагийн "Никс", "Хайдра" дагуулын зургийг хоёрдах удаагаа илгээв. 
*2006 - Балба улсад ардчилсан шинэчлэлт хийгдсэн ч хаант засагаа хэвээр үлдээхээр болжээ. 
*2009 - Шри Ланкын сөрөг хүчний "Тамилын Барс" бүлэглэл Шри-Ланкын армийн цэргүүдэд ялагдсанаар тус улсад 26 жилийн турш үргэлжилсэн мөргөлдөөнт байдал эцэслэв. 
*2015 - Өмнөд Америкийн Колумб улсын Сальгар тосгонд аадар борооны улмаас хөрс нурж 78 хүн амиа алдав. 
*2018 - АНУ-ын Техас мужийн Санта Фе хотын ахлах сургуульд буутай этгээд гал нээж 10 сурагч амиа алджээ.

== Мэндэлсэн алдартнууд ==
*1048 - Персийн суут сэтгэгч, яруу найрагч Омар Хайам (1131 онд нас барсан)
*1868 - Оросын хаан II Николай (1918 онд нас барсан)
*1872 - Уран зохиолын салбарын Нобелийн шагналт Британийн сэтгэгч Бертран Рассель (1970 онд нас барсан)
*1876 - Холбооны Бүгд найрамдах Герман улсын 12 дахь Канцлер Херманн Мюллер (1931 онд нас барсан)
*1878 - Олимпын наадмын мөнгөн медальт Францын завьч Йоханнес Тервогт (1977 онд нас барсан)
*1883 - Бразилийн 16 дахь Ерөнхийлөгч Эурисио Гаспар Дутра (1974 онд нас барсан)
*1896 - 1920 оны Антверпын олимпоос нэг мөнгө, гурван хүрэл медаль хүртсэн Шведийн гүйгч Эрик Бакман (1965 онд нас барсан)
*1897 - Академийн наадмын зургаан удаагийн шагналт нэрт найруулагч Франк Капра (1991 онд нас барсан)
*[[1901]] - Нобелийн шагналт Америкийн биохимич Винсент ду Вигнед (1978 онд нас барсан)
*1920 - Ромын пап II Йоан Павель (2005 онд нас барсан)
*1923 - Ямайкын гурав дахь Ерөнхий сайд Хью Шийрер (2004 онд нас барсан)
*1933 - Францын тэргүүн хатагтай асан Бернедит Ширак 
** Энэтхэгийн 11 дэх Ерөнхий сайд Х.Д.Деве Гоуда 
*1937 - Люксембургийн 22 дахь Ерөнхий сайд Жак Сантер
*1946 - Тайванийн 40 дэх Төрийн зөвлөлийн Ерөнхийлөгч Френк Хсие
*1949 - Английн алдарт "Yes" хамтлагийн төгөлдөр хуурч, хөгжмийн зохиолч Рик Уейкмэн
*1951 - Олимпын аварга Зүүн Германы уртын харайгч Ангела Фогт (2013 онд нас барсан)
*1952 - Кантри урсгалын хаан Жорж Стрейт 
*1970 - Америкийн дуучин, жүжигчин Тина Фей
*1975 - Дэлхийн дөрөв, Мастеруудын цувралын хоёр удаагийн аварга мэргэжлийн снүүкерч Жон Хиггинс
*1978 - Португалийн хөлбөмбөгч Рикарду Карвальу
*1979 - Компьютерийн алдарт "Майнкрафт" тоглоомыг хамтран бүтээгч Йенс Бергенстен
*1988 - Өмнөд Солонгосын алдарт "Биг Банг" хамтлагийн гишүүн, дуучин Теянг
*2002 - Олимп, дэлхийн аварга ОХУ-ын уран гулгагч Алина Загитова

== Энэ өдөр нас барагсад ==
*526 - Ромын пап I Йоан (470 онд төрсөн)
*1808 - "Бурбон" вискиг зохион бүтээгч Элижа Крейг (1738 онд төрсөн)
*1922 - Нобелийн шагналт Францын физикч Шарль Луй Альфонс Левран (1845 онд төрсөн)
*1943 - Мэргэжлийн сүмо бөхийн 28 дахь Ёкозүна Онишики Дайгоро (1883 онд төрсөн)
*1995 - Оросын нэрт балетын бүжигчин Александер Годунов (1949 онд төрсөн)
*1999 - Олимпын хошой аварга, мөнгөн медальт Америкийн гүйгч Бетти Робинсон ([[1911]] онд төрсөн)
*2007 - Нобелийн шагналт Францын физикч Пьерр-Гилле де Женн (1932 онд төрсөн)
*2009 - Шри-Ланкын бослогын "Тамилын Барс" бүлэглэлийг үндэслэгч Велупиллай Прабхакаран (1954 онд төрсөн)
*2014 - Югославын холбооны улсын анхны Ерөнхийлөгч Добрица Цошич (1921 онд төрсөн)
*2015 - Исландын 22 дахь Ерөнхийлөгч Халльдор Асгримссон (1947 онд төрсөн)
*2017 - "АудиоСлейв" хамтлагийн гоцлол дуучин Крис Корнелл (1964 онд төрсөн)
*2023 - NFL буюу Америкийн үндэсний хөлбөмбөгийн лигийн аварга, гурван удаагийн үнэ цэнтэй тоглогч Жим Браун (1936 онд төрсөн)

== Тэмдэглэлт өдөр ==
* {{RUS}} Балтын тэнгисийн флотын өдөр
* {{HTI}} Төрийн далбаа болон Их сургуулиудын өдөр
* {{UKR}} Крымын Татаруудыг хоморголон устгасан өдрийн дурсах өдөр
* {{SYR}} Багш нарын өдөр
* {{LKA}} Ялалтын өдөр
* {{URY}} Лас Пьедрасын тулааныг дурсах өдөр
* ДОХ-ын эсрэг вакцины өдөр
* Олон улсын музейн өдөр

----
{{Commonscat|18 May|5 сарын 18}}

[[Ангилал:Өдөр|0518]]
[[Ангилал:Тавдугаар сарын өдөр|18]]