Калийн гидроксид хуудасны эх кодыг харах

{{chembox
| Verifiedfields = 
| Watchedfields = 
| verifiedrevid = 464361974
| Name = Калийн гидроксид
| ImageFile1 = Potassium hydroxide.jpg
| ImageName1 = Зоос хэлбэрийн КОН
| ImageFile = Potassium-hydroxide-xtal-3D-vdW.png
| ImageName = KOH-ийн талст бүтэц
| ImageSize = 150px
| IUPACName = Potassium hydroxide (Калийн гидроксид)
| OtherNames = Калийн суурь, Калийн шүлт, Идэмхий кали, Калийн гидрат, Caustic potash, Potash lye, Potassia, Potassium hydrate, KOH
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = WZH3C48M4T
| InChI = 1/K.H2O/h;1H2/q+1;/p-1
| InChIKey = KWYUFKZDYYNOTN-REWHXWOFAT
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 32035
| SMILES = [K+].[OH-]
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/K.H2O/h;1H2/q+1;/p-1
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = KWYUFKZDYYNOTN-UHFFFAOYSA-M
| CASNo = 1310-58-3
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| PubChem = 14797
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 14113
| RTECS = TT2100000
| UNNumber = 1813
| EINECS = 215-181-3
}}
|Section2={{Chembox Properties
| Formula = KOH
| MolarMass = 56.11 g mol<sup>-1</sup>
| Appearance = хатуу цагаан, [[гигроскоп]]
| Odor = үнэргүй
| Density = 2.044 g/cm<sup>3</sup> (20 °C)<ref name=crc/><br> 2.12 g/cm<sup>3</sup> (25 °C)<ref name=chemister />
| Solubility = 85 g/100 g (-23.2 °C)<br> 97 g/100 mL (0 °C)<br> 121 g/100 mL (25 °C)<br> 138.3 g/100 mL (50 °C)<br> 162.9 g/100 mL (100 °C)<ref name=crc>{{RubberBible86th|page=4-80}}</ref><ref name=sioc>{{cite book|last = Seidell|first = Atherton|last2 = Linke|first2 = William F.|year = 1952|title = Solubilities of Inorganic and Organic Compounds|publisher = Van Nostrand|url = http://books.google.com/books?id=k2e5AAAAIAAJ|accessdate = 2014-05-29}}</ref>
| SolubleOther = [[этанол]] ба [[глицерин]]д уусдаг <br> [[эфир]] ба шингэн [[аммиак]]д уусдаггүй
| Solubility2 = 55 g/100 g (28 °C)<ref name=chemister />
| Solvent2 = метанол
| Solubility3 = ~14 g / 100 g (28 °C)
| Solvent3 = изопропанол
| MeltingPtC = 360 <ref>{{cite web|title=A18854 Potassium hydroxide|url=https://www.alfa.com/en/catalog/A18854/|website=Alfa Aesar|publisher=Thermo Fisher Scientific|accessdate=26 October 2015}}</ref>
| BoilingPtC = 1327
| pKa = 13.5 (0.1 M)
| RefractIndex = 1.409 (20 °C)
}}
|Section3={{Chembox Structure
| Coordination =
| CrystalStruct =rhombohedral
}}
|Section4={{Chembox Thermochemistry
| DeltaHf = -425.8 kJ/mol<ref name=b1>{{cite book| author = Zumdahl, Steven S.|title =Chemical Principles 6th Ed.| publisher = Houghton Mifflin Company| year = 2009| isbn = 0-618-94690-X|page=A22}}</ref><ref name=chemister>{{Cite web |url=http://chemister.ru/Database/properties-en.php?dbid=1&id=325 |title=Archive copy |access-date=2015-12-03 |archive-date=2014-05-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140518070658/http://chemister.ru/Database/properties-en.php?dbid=1&id=325 |url-status=dead }}</ref>
| Entropy = 79.32 J/mol·K<ref name=b1 /><ref name=chemister />
| DeltaGf = -380.2 kJ/mol<ref name=chemister />
| HeatCapacity = 65.87 J/mol·K<ref name=chemister />
 }}
|Section7={{Chembox Hazards
| ExternalSDS = [http://www.inchem.org/documents/icsc/icsc/eics0357.htm ICSC 0357]
| GHSPictograms = {{GHS05}}{{GHS07}}<ref name="sigma">{{Sigma-Aldrich|ALDRICH|757551|Datum=18. Mai 2014|Name=Potassium hydroxide}}</ref>
| GHSSignalWord = Danger
| HPhrases = {{H-phrases|302|314}}<ref name="sigma" />
| PPhrases = {{P-phrases|280|305+351+338|310}}<ref name="sigma" />
| EUClass = {{Hazchem C}} {{Hazchem Xn}}
| RPhrases = {{R22}}, {{R35}}
| SPhrases = {{S1/2}}, {{S26}}, {{S36/37/39}}, {{S45}}
| NFPA-H = 3
| NFPA-F = 0
| NFPA-R = 1
| NFPA-S = 
| FlashPt = Шатдаггүй
| LD50 = 273 mg/kg (амаар, харх)<ref>http://chem.sis.nlm.nih.gov/chemidplus/rn/1310-58-3</ref>
| PEL = үгүй<ref name=PGCH>{{PGCH|0523}}</ref>
| IDLH = N.D.<ref name=PGCH/>
| REL = C 2 mg/m<sup>3</sup><ref name=PGCH/> 
}}
|Section8={{Chembox Related
| OtherAnions = [[Калийн гидросульфид]]<br/>[[Калийн амид]]
| OtherCations = [[Литийн гидроксид]]<br/>[[Натрийн гидроксид]]<br/>[[Рубидийн гидроксид]]<br/>[[Цезийн гидроксид]]
| OtherCompounds = [[Калийн исэл]]
}}
}}
'''Калийн гидроксид''' нь [[Кали|K]][[Гидроксид|OH]] химийн томъё бүхий [[органик бус нэгдэл]], идэмхий кали гэж мөн нэрлэдэг. [[Натрийн гидроксид]]тэй (NaOH) нэгэн адил, өнгөгүй хатуу, хүчтэй [[Суурь (хими)|суурь]].

== Үйлдвэрлэл ==

[[Калийн карбонат]]ыг [[кальцийн гидроксид]]ын өндөр концентрацитай уусмал дээр нэмхэд [[солилцох урвал]] явагдаж, тунадас байдалтай [[кальцийн карбонат]], уусмал байдалтай калийн гидроксид үүснэ:

:Ca(OH)<sub>2</sub> + K<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> → CaCO<sub>3</sub> + 2 KOH

Тунадас байдалтай кальцийн карбонатыг шүүж ялгаад үлдсэн уусмалыг буцалгаж усыг ууршуулан калийн гидроксидийг гарган авна. Энэ арга нь 19-р зууны сүүлээр нээгдсэн [[калийн хлорид]]ын уусмалын [[электролиз]]ийн аргаас өмнө калийн гидроксидийг үйлдвэрлэх үндсэн арга байсан ба хожим жагсаалаас бараг гарсан.<ref name=Ullmann/> Дээрхи арга нь [[натрийн гидроксид]]ийг үйлдвэрлэх аргатай ижил төстэй байдаг:

:2 KCl + 2 H<sub>2</sub>O → 2 KOH + Cl<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>

Хий [[устөрөгч]] дайвар бүтээгдэхүүн байдлаар [[катод]] дээр үүсч, нэгэн зэрэг, хлорид ионы анодын исэлдэлт явагдаж, хий [[хлорыг]] дайвар бүтээгдэхүүн байдлаар ялгарна. Энэ процессийн хувьд анодын ба катодын хэсгийн тус тусад нь ялгах нь чухал гэдгийг тэмдэглэх нь зүйтэй болов уу.<ref>Römpp Chemie-Lexikon, 9th Ed. (in german)</ref>

== Эх сурвалж ==
{{Reflist}}

== Гадаад холболт ==
{{Commons category}}
*[http://www.newscientistspace.com/article/dn10104 Newscientist article dn10104]
*[http://hazard.com/msds/mf/baker/baker/files/p5884.htm MSDS from JTBaker]
*[http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0523.html CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards]

{{Калийн нэгдлүүд}}
{{Гидроксидууд}}

[[Ангилал:Гидроксид]]
[[Ангилал:Идэмхий бодис]]
[[Ангилал:Калийн нэгдэл]]
[[Ангилал:Хатаагч бодис]]
[[Ангилал:Хүнсний нэмэлт бодис]]
[[Ангилал:Эрүүл мэндэд хортой бодис]]