Jump to content

Мөсөн талст

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
зургаан өнцөгт тэгш хэмтэй мөсөн талст

Мөсөн талст нь зургаан өнцөгт багана, зургаан өнцөгт хавтан болон мөчирлөг болор дүрстэй тэгш хэмтэй хатуу төлөвт мөсийг хэлдэг. Мөсөн талст нь агаар мандлын гэрлийн тусгал ба үүлний тогтцод чухал нөлөөтэй.

Тасалгааны температур ба даралтын үед усны молекулууд V хэлбэртэй байдаг. Хоёр устөрөгчийн атом нь хүчилтөрөгчийн атомтай 105 градусын өнцгөөр холбогддог. Мөсөн талстууд нь зургаан өнцөгт талст тортой байдаг бөгөөд энэ нь усны молекулууд хөлдөх үед давхаргат зургаан өнцөгт хэлбэртэй болдог.

Хүйтэн, хуурай агаарт удаан ургаж бүтсэн талст зургаан өнцөгтийн хувьд илүү тэгш хэмтэй байдаг. Хүрээлэн буй орчныхоо температур болон чийгшилээс шалтгаалан мөсөн талстууд анхны зургаан өнцөгт призм хэлбэрээсээ ямар ч тэгш өнцөгт дүрс рүү шилжиж болно. Мөсөн талстуудын боломжит хэлбэрүүд нь баганан, зүүн, мөчрөн ба хавтан дүрсүүд юм. Тэгш хэмтэй хэлбэрүүд нь тунадасны өсөлтөөс үүдэлтэй бөгөөд энэ нь агаар мандалд усны уурнаас мөс шууд үүсэхийг хэлдэг. Агаар мандлын жижиг хэсгүүдийн хоорондох өчүүхэн орон зайд ус цугларч, хөлдөн мөсөн талст үүсдэг. Үүнийг цөмжих гэж нэрлэдэг. Оршин буй мөсөн талст дээр уур нэмэгдэн хөлдөх үед цасан ширхгүүд үүсдэг.