Ян У улс хуудасны эх кодыг харах

[[Файл:L.LIANG.jpg|thumb|908 он]]
'''Ян У''' буюу '''У улс''' ([[хят]]:吳) нь 907-937 оны үед [[Таван улс, арван ванлигийн үе|таван төр, арван улсын үед]] өмнөд хятадын нутагт оршин тогтносон хятадын [[хаант улс]] юм. Албан ёсны нэр нь '''У (吳)''' гэдэг байсан ч, хожуу үеийн түүх бичлэгт '''өмнөд У (南吴)''', '''Ян овогтын У улс (杨吴)''', '''таван төр, арван улсын үеийн У улс (五代十國之吳國)''', '''Хоннон (弘農)''' гэх зэргээр ямар нэгэн хоч өгч бичиж байсан нь газар нутаг, улс төр, цаг үе, хүний хүчин зүйлээс болж нэрнийх нь өмнө тодотгосон хоч нэмэгдэж байв.  Нийслэл хот нь [[Янжөү|Гуанлин]]<ref>одоогийн [[Жянсү муж|Жянсү мужийн]] [[Янжөү]] хот</ref>. Ян У улс нь одоогийн [[Аньхуй муж|Аньхуй]] мужийн өмнөд, [[Жянсү муж|Жяньсү]] мужийн төв, өмнөд, [[Жянши муж|Жянши]] мужийн ихэнх, [[Хүбэй муж|Хубэй]] мужийн зүүн хэсгийн нутгийг эзлэн оршиж байв. 
{{Хятадын түүх}}

== Тойм ==
У улсыг үндэслэгч [[Ян Шинми]] нь [[Тан улс|Тан гүрний]] үед Лужөүгийн цэргийн жанжин байсан. IX зууны сүүлчээс эхлэн [[Тан улс|Тан улсын]] хүч чадал сулран, орон нутгийн ноёд жанжид мужийг хэсэглэн захирсан биеэ даасан улс үүсч эхэлсэн. Ийм хямралын үед 892 онд [[Хуайнань]] мужийн төв Янжөү цайзыг эзлэн мужийг бүхлээр нь хяналтандаа авсны дараа Тан улсын хааны зарлигаар Хуайнань мужийн захирагч болжээ. Ойр хавийн хот тосгодыг эзлэн өөрийн хүрээгээ тэлсээр 902 онд Тан улсын эзэн хааныг авлигадаж өөртөө '''У ван''' цол шагнуулав. 905 онд Ян Шинми нас барсны дараа хүү [[Ян Во]] залгамжилж, 907 онд Тан улс мөхсний дараа өөрийгөө эзэн хаанд өргөмжилж, У улсыг байгуулсан. Ян Во нь улсын эзэн болсон ч бодит эрх мэдлийг эцгийнх нь зөвлөх асан шадар сайд [[Шю Вэнь]] атгаж байв. 908 онд Ян Во өөрийн түшмэл Жан Хаотай хамтарч Шю Вэнийг зайлуулах гэж оролдоод Шю Вэний төрийн эргэлтээр баригдаж цаазлуулжээ. Шю Вэнь дараагийн хаанаар Ян Лоняныг өргөмжлөн сэнтийд залжээ. Шю Вэнь өөртөө Рунжөүгийн захирагчын тушаал олгуулж, хүү Шю Жишүньд нийслэл хот Гуанлиныг захируулан үлдээв. 918 онд [[Шю Жишүнь]] үхсний дараа [[Шю Жигао]] гэх өргөмөл хүү нь албан тушаалыг нь авав. 937 онд Шю Жигао төрийн эргэлтээр У улсын сүүлчийн хаан [[Ян Пү]]-г огцоруулж, өөрийгөө эзэн хаанд өргөмжлөн улсын цолыг Тан хэмээн халав. Үүнийг түүхэнд [[Өмнөд Тан улс]] гэдэг юм.

== Холбоотой хуудас ==   

* [[Таван улс, арван ванлигийн үе|Таван төр, арван улсын үе]]

== Эшлэл ==
[[Ангилал:Хятадын династи]]
[[Ангилал:10-р зуун]]
<references />