Jump to content

Мухаммед

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
(Мухамэд-с чиглүүлэгдэв)

Абу ал-Касим Мухаммад ибн Абд Аллах ибн Абд ал Мутталиб ибн Хашим (Aрабаар: محمد بن عبد الله بن عبد المطلب‎; англиар: Abū al-Qāsim Muḥammad ibn ʿAbd Allāh ibn ʿAbd al-Muṭṭalib ibn Hāshim, 570 оноос 632 оны 6 сарын 8) бол Исламын шашныг үндэслэгч. Бурханы үгийг дамжуулагч юм.

Мухаммед нь худалдаачин айлд төрсөн ч, багаасаа өнчирч хамаатныдаа өсч том болсон байна.

25 настайдаа 40 настай бэлэвсэн эмэгтэйтэй гэрлэжээ.

Насны хойно Меккагийн ойролцоох ууланд гарч бясалгал үйлдэнэ.

Түүнийг хожим гуйвуулсан Адам, Абрахам, Мосе, Есүс болон бусад бошиглогчдын монотеист шашныг засч, гүйцээж өгсөн хүн, бурхнаас хүмүүст илгээсэн сүүлчийн эш үзүүлэгч гэж лалын шашинтнууд итгэдэг.[1]

Эхэндээ Мухаммед цөөхөн дэмжигчидтэй болж, Меккагийн зарим овог аймгууд, тэр байтугай хамаатан садныхаа дайсагналтай тулгарсан. Тэрээр 615 онд өөрт нь болон түүний сүсэг бишрэлийг хүлээн авсан хүмүүсийн хавчлагад өртсөний улмаас зарим мусульманчуудыг 615 онд Абиссин руу илгээж, дараа нь 622 онд дэмжигчдийн хамт Мадинад нүүжээ.[1]

Исламын шашны итгэл үнэмшлийн дагуу Коран сударт орсон анхны шүлгүүдийг Мухаммедад илгээсэн бөгөөд Мухаммед түүнд үзэгдсэн сахиусан тэнгэр Габриелаар дамжуулан илгээсэн гэж Мухаммед хэлэв. Эхэндээ зөвхөн хамаатан садандаа анхааруулж байсан Мухаммед гурван жилийн дараа хүмүүсийг бөөнөөр нь Исламын шашинд урьж эхэлжээ. Аллах бол нэг бөгөөд Аллахад хүлээн зөвшөөрөгдөх цорын ганц арга зам бол Аллахад бууж өгөх явдал гэдгийг тэрээр заасан.[2]

Исламын шашныг үндэслэгч

[засварлах | кодоор засварлах]

Түүний өгүүлснээр бол бурханы өмнө бүх хүн эрх тэгш байна гэжээ. Энэхүү бурханы сургаалийг түүнд бурханы элч дамжуулан хэлдэг гэнэ. Харин эдгээр сургаалийг буулгасан нь Коран судар юм.

Гэвч тухайн үеийн Меккад тэр дэмжлэг олсонгүй.

Харин өөр хотод очиж шашныхаа үзэл номлолоо дэлгэрүүлж эхэлсэн нь амжилт олж, сүсэгтнээр хүрээлүүлэх болов.

Түүхийн хувьд Исламын шашин нь монотеизм дээр суурилдаг.

Аль аль нь нэг л бурханыг шүтдэг боловч Христийн шашин болон Иудейн шашнуудад бурханы сургааль үнэн зөвөөрөө хүрээгүй, хүний гараар өөрчлөгдөн итгэх аргагүй болсон хэмээн Исламын шашин авч үздэг байна.

Зааг буюу баримтлах ёстой жаяг нь бол Мухаммедийн үйл хөдлөлөөс үлгэр авч тогтоогдсон зүйл.

Мухаммедаас хойших Исламын шашны хөгжил

[засварлах | кодоор засварлах]

Улмаар Исламын шашинтай улсууд хүчээ тэлж, үүссэн хүчтэй арми бүхий исламын шашинтнууд нь Византийн эзэнт улсыг мөхөхтэй зэрэгцэн өөрийн газар нутгаа тэлснээр Арабын улс гүрнүүд үүсэн бий болжээ.

Энэхүү үе нь Тансан ламын "Баруун этгээдэд зорчсон тэмдэглэл" бичигдсэн үетэй холбогдоно.

Гэвч энэхүү Араб улсын суурь нь ганхах болов. Удалгүй жам ёсоороо улс үүссэн нь Исламын Их Гүрэн буюу Халифт юм.

Эхэндээ нийт сүсэгтэн дундаас сонгогддог байсан улсын тэргүүлэгч нь 5-р тэргүүлэгчээс хойш үе залгамжлан тэргүүнээр тодрох болжээ.

Дэлхий даяар тархаж чадсан энэ шашны үндсийг тавигч Мухаммед нь шашнаараа дамжуулан шинэ соёл иргэншил, нийгмийн нийтлэг зан суртахуун бүрэлдэн тогтоход нөлөөлсөн нь Мухамедийн гүйцэтгэсэн ололт амжилтын нэг юм.

 Commons: Muhammad – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
  1. Туркийн шашны сан Исламын түүх