Jump to content

I Иван (Иван Данилович Калита)

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Иван Калита

I Иван (Иван Данилович Калита) ( 1284 он буюу 1288 оны 10-р сарын 1-нд төрсөн- 1340 оны 3-р сарын 31, Москвад нас барсан) - Москвагийн ван (1322 эсвэл 1325-1340), Владимирын Их ван (1328-1340), Новгородын ван (1328) -1337). Янз бүрийн хувилбараар ядууст өгөөмөр сэтгэлтэй, хэмнэлттэй байдгаараа "Калита" гэх нэр авсан. Тэрээр Даниил Александровичийн хүү бөгөөд Юрий Даниловичийн дүү юм. Невийн Александрын ач хүү ажээ.

Залуу насандаа тэрээр дүүгээ нас барсны дараа Тверьтэй хийсэн эрх мэдлийн төлөөх тэмцэлд оролцож, тэр үед Коломна, Можайск зэрэг Москва голын сав газрыг багтаасан Москвагийн вант улсыг өвлөн авсан. Иван Калита 1327 оны Алтан Ордын эсрэг Тверийн бослогын давуу өөрийн талд ашигласан байна. Алтан Ордны хан Өзбег нь өмнө нь Александр Михайлович Тверскойд байсан хяналтыг түүнд шилжүүлсэн юм. Дараагийн жилүүдэд Өзбег ханы дэмжлэгээр Иван Данилович эрх мэдлээ ихээхэн бэхжүүлж чадсан байна. Түр зуур хоёр хуваагдсан Вант улсын нутаг дэвсгэрийг 1331 онд нэгтгэж чадсан. Иван Калита (зарим эх сурвалжийн мэдээлснээр) Оросын бусад ноёдуудаас монголчуудад алба гувчуур цуглуулах боломжийг олж авсан бөгөөд үүнийгээ өөрөө баяжихад ашигласан гэдэг.

1339 онд Калита өөрийн гол дайсан Александр Михайлович Тверскойг Алтан Ордод цаазлуулжээ. Иван Даниловичийн эрх мэдэл нь Москваг ихээхэн хүчирхэгжүүлсэн үе байсан бөгөөд түүний ноёд Владимирыг бүрэн хянаж, тэрээр "Бүх Оросын Их ван" гэсэн цолыг авчээ.

Шастир бичигчид Иван Калитагийн ханчлалын үед Алтан Орд баруун Русь руу дайраагүй 40 жилийн тайван байсан гэдэг. Калита Үнэн алдартны шашины сүмийн удирдлагуудтай сайн орй холбоо тогтоож чадсан. Хамба ламтан Пётр Москваг өөрийн оршин суух газар болгосон (ойролцоогоор 1322 оноос), хотыг чулуун сүмүүдээр чимэглэсэн байна.

1340 оны эхээр удаан хугацаагаар өвчтэй байсан Калита 3-р сарын 31-нд тэрээр Москвад нас барж, маргааш нь Москва дахь Архангелийн сүмд оршуулжээ.