Jump to content

Бичил биетэн

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Бичил биетэн буюу микроб нь нэг эст эсвэл эсийн олон хэлбэрээр оршин байж болох амьд организм юм. Харагдах боломжгүй бичил биетний амьдрал байх боломжтой гэж эрт дээр үеэс сэжиглэж байсан. Тухайлбал НТӨ 6-р зууны үеийн Энэтхэгийн Жайн сударт энэ тухай бичиж үлдээжээ. Бичил биетний шинжлэх ухааны судалгаа нь 1670-аад онд Антон ван Левенхоок микроскопоор хийсэн ажиглалтаас эхэлсэн. 1850-иад онд Луи Пастер бичил биетнүүд хоол хүнс муутгадаг болохыг тогтоож, өөрөө үүсэх онолыг няцаажээ. 1880-аад онд Роберт Кох бичил биетнүүд сүрьеэ, холер, сахуу, боом зэрэг өвчнийг үүсгэдэг болохыг олж мэдсэн.

Бичил биетэн нь пэлхий дээр хамгийн өргөн тархсан амьд организм юм: Амьд организмын гурван салбарын хоёр нь буюу Архей ба нян нь зөвхөн бичил биетэн агуулдаг. Гурав дахь салбар Эукариот нь бүх олон эст организмаас гадна нэг эст протистууд болон бүдүүлэг биетнүүд зэрэг бичил биетнүүдийг агуулдаг. Зарим протистууд амьтан, зарим нь ногоон ургамалтай холбоотой байдаг. Бичил амьтад, зарим хөгц, мөн зарим замаг зэрэг олон эст организмууд мөн бичил биетэн юм.