Jump to content

Долгионы функц

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Долгионы функц

Квантын физикт долгионы функц (эсвэл долгионы функц) нь тусгаарлагдсан квант системийн квант төлвийг математикийн хувьд тодорхойлсон ойлголт юм. Долгионы функцийн хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг тэмдэг нь грек үсэг ψ ба Ψ (жижиг болон том "пси" үсгүүд) юм. Долгионы функцүүд нь комплекс утгатай. Жишээ нь, долгионы функц нь орон зайн тодорхой цэгт комплекс тоог оноож болно. Борны дүрэм нь эдгээр комплекс магадлалын амплитудыг бодит магадлал болгон хувиргах аргыг өгдөг. Хамгийн түгээмэл хэлбэрийн хувьд, байрлалд хамааралтай долгионы функцийн квадрат модулийн утга нь бөөмийг тодорхой газар хэмжих магадлалын нягтрал юм гэж хэлдэг. Долгионы функцийн квадрат модулийн интеграл нь системийн бүх чөлөөт зэрэгт 1 тэнцүү байх ёстой, үүнийг нормалчлалын нөхцөл гэдэг. Долгионы функц нь комплекс утгатай учир зөвхөн түүний харьцангуй фаз болон харьцангуй хэмжээ нь хэмжигдэнэ; дангаараа түүний утга нь хэмжигдэхүйц хэмжигдэхүүний хэмжээг болон чиглэлүүдийг тодорхойлохгүй. Квант операторуудыг ашиглан, эдгээр операторуудын өөрийн утгууд нь хэмжилтийн боломжит үр дүнгийн багцад харгалзах бөгөөд долгионы функц ψ дээр хэрэгжүүлж, хэмжиж болох хэмжигдэхүүний статистик тархалтыг тооцдог.

Долгионы функц нь байрлалаас гадна импульс зэрэг бусад хувьсагчийн функц байж болно. Байрлалд хамааралтай долгионы функцээр илэрхийлэгдсэн мэдээллийг Фурьегийн хувиргалтын аргаар импульст хамааралтай долгионы функц болгон өөрчилж болох бөгөөд эсрэгээр нь хийх боломжтой.