Jump to content

Доломито уулс

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Италийн хойд хэсэгт орших Доломит уулс хэдэн зуун сая жилийн турш үүссэн. Энэ үйл явц нь Пермийн сүүлээс Триасын үе хүртэл (ойролцоогоор 250-200 сая жилийн өмнө) эхэлсэн. Энэ хугацаанд энэ газар халуун орны далайгаар хучигдсан байсан бөгөөд шүрэн хад, далайн амьтад их хэмжээний кальцийн карбонатыг хуримтлуулж, доломитыг бүрдүүлдэг шохойн чулуу, доломит чулуулгийг үүсгэсэн. Дараагийн хэдэн мянган жилийн туршид тектоникийн үйл ажиллагаа гэх мэт геологийн хүчнүүд эдгээр далайн ёроолын ордуудыг дээш нь түлхэж, эцэст нь бидний харж буй өндөр уулсыг үүсгэв. Энэхүү өргөлт нь 50 сая жилийн өмнө эхэлж, өнөөг хүртэл үргэлжилж буй Африк, Евразийн тектоник хавтангийн мөргөлдөөний улмаас үүссэн уулын оргилох үйл явдал болох Альпийн нурууны орогенезийн нэг хэсэг байв. Салхи, ус, мөсөн голын элэгдэл нь Доломитуудын өвөрмөц, налуу оргил, хадан цохионуудыг улам бүр хэлбэржүүлжээ. Тиймээс доломитуудын үндсэн материалууд 200 сая жилийн өмнө тавигдаж байсан бол одоогийн нуруу нь тектоник идэвхжил, элэгдлийн улмаас олон сая жилийн туршид үүссэн.