Тахийн тал
Тахийн тал нь Говь-Алтай аймгийн Бугат сумын нутагт байрладаг. Өмнө нь Бижийн ам гэж нэрлэдэг байгаад тахь нутагшуулсан цагаас эхлэн Тахийн тал хэмээх болжээ. Уг нутагт Бижийн гол (Ээжийн гол[1]) хэмээх 60 гаруй км урт урсдаг гол бий. Тахийн тал говийн их дархан цаазат газрын (ГИДЦГ)[2] “Б” хэсэгт хамаардаг бөгөөд Монголын Зүүнгарын говийн[3] нэг хэсэг юм.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Takhiin_tal.jpg/507px-Takhiin_tal.jpg)
Тахийг анх Оросын алдарт жуулчин, Газарзүйн нийгэмлэгийн гишүүн, генерал Н.М.Пржевальский[4] дэлхий дахинд нээжээ. Түүний дараа Монголд тахийн унагыг барьж, судлах нэрийдлээр маш ихээр үргээж, тоо толгойг цөөрүүлсэн юм. ГИДЦГ-ын “Б” хэсэг нь тахийн унаган нутгийн нэгээхэн хэсэг юм. Тахийн хамгаалалтын захиргаанаас урагш 30 км-ын зайд орших Гүнтамгад хамгийн сүүлийн даагатай гүүг харсан байдаг юм. Ингээд 1972 онд Орос-Монголын хамтарсан экспедиц Хятад, Монголын хил дамнан эрэл хайгуул хийж энэ бүс нутагт нэг ч тахь үлдээгүй гэдгийг дэлхий дахинд заралжээ.
1992 оны зургадугаар сарын 6-ны өдөр Украйны Аскания-Новагийн Үндэсний хүрээлэнгээс ГИДЦГ-ын “Б” хэсэгт анхны таван тахийг авчирсан. Үүнээс хойш нийтдээ 13 удаагийн тээвэрлэлтээр нийт 109 тахь авчирч сэргээн нутагшуулсан байна.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Takhiin_taliin_tahi.jpg/564px-Takhiin_taliin_tahi.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Oswald_hoshoo.jpg/569px-Oswald_hoshoo.jpg)
Тахь нутагшуулах үйлсийг олон нийтэд сурталчилан таниулах үүднээс 2019 онд тус төвийн дарга О.Ганбаатар сэтгүүлч Ж.Нарангаравт захиалан "Тэнгэрийн хүлэг тахь"[5] нэртэй зохиолыг бичүүлж, олны хүртээл болгожээ.
2020 оны байдлаар тус төвд 300 гаруй тахьтай болжээ[6].
Эшлэл
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=ZSl5JE2Y7JY
- ↑ http://www.touristinfocenter.mn/cate1_more.aspx?ItemID=141
- ↑ https://montsame.mn/mn/read/235969
- ↑ Н.М.Пржевальский
- ↑ http://koha.pl.ub.gov.mn/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=41863&query_desc=kw%2Cwrdl%3A%20%D0%A2%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD%20%D1%85%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3
- ↑ https://www.facebook.com/MongolianGeographic/posts/3079433188802850/