Хийсвэрлэл
Хийсвэрлэл гэдэг нь тодорхой жишээ, шууд (бодит эсвэл тодорхой) илэрхийлэгч, эхний зарчим эсвэл бусад аргуудын хэрэглээ, ангиллаас ерөнхий дүрэм, ойлголтыг олж авах үйл явц юм.
"Хийсвэрлэл" гэдэг нь энэ үйл явцын үр дүн бөгөөд бүх дэд ойлголтуудад нийтлэг нэр үг болж, холбогдох ойлголтуудыг бүлэг, талбар, ангилал болгон холбодог ойлголт юм.
Үзэл баримтлал эсвэл ажиглагдаж болох үзэгдлийн мэдээллийн агуулгыг шүүж, зөвхөн тодорхой зорилгод хамааралтай талуудыг сонгох замаар үзэл баримтлалын хийсвэрлэлийг үүсгэж болно. Жишээлбэл, арьсан хөлбөмбөгийг бөмбөгний тухай илүү ерөнхий санаа болгон хийсвэрлэх нь зөвхөн бөмбөгний ерөнхий шинж чанар, зан үйлийн талаархи мэдээллийг сонгох бөгөөд тухайн бөмбөгний бусад үзэгдэл, танин мэдэхүйн шинж чанарыг хассан боловч арилгахгүй. Төрөл-жетоны хувьд төрөл (жишээ нь, "бөмбөг") нь тэмдэгтээсээ (жишээ нь, "тэр хөлбөмбөгийн арьсан бөмбөг") илүү хийсвэр байдаг.
Хоёрдогч хэрэглээнд хийсвэрлэх нь материаллаг үйл явц бөгөөд доорх сэдвүүдэд авч үзэх болно.
Гарал үүсэл
Үндсэн нийтлэл: Зан төлөвийн орчин үеийн байдал
Хийсвэрлэлээр сэтгэх нь 50,000-100,000 жилийн өмнө үүссэн гэж үздэг орчин үеийн хүний зан үйлийн гол шинж чанаруудын нэг гэж антропологич, археологич, социологчид үздэг. Түүний хөгжил нь хүний хэл ярианы хөгжилтэй нягт холбоотой байх магадлалтай бөгөөд энэ нь (ярианы болон бичгийн аль аль нь) хийсвэр сэтгэлгээг хамарч, хөнгөвчлөх боломжтой юм.