Jump to content

Хувьслын хөгжлийн биологи

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Хувьслын хөгжлийн биологи (албан бусаар эво дево) нь янз бүрийн организмын хөгжлийн үйл явцыг харьцуулж, хөгжлийн үйл явц хэрхэн хөгжсөнийг дүгнэдэг биологийн судалгааны салбар юм.

Энэ талбар 19-р зууны  эхэн үеэс хөгжиж ирсэн бөгөөд үр хөврөл судлал нь нууцлаг зүйлтэй тулгарсан. Амьтан судлаачид үр хөврөлийн хөгжлийг молекулын түвшинд хэрхэн удирдаж байгааг мэдэхгүй байв. Чарльз Дарвин ижил төстэй үр хөврөлтэй байх нь нийтлэг удам угсаатай гэсэн үг боловч 1970-д он хүртэл ахиц дэвшил багатай байсан гэж тэмдэглэжээ. Дараа нь рекомбинант ДНХ технологи нь үр хөврөлийг молекул генетиктэй нэгтгэсэн. Эртний нээлт бол эукариотуудын өргөн хүрээний хөгжлийг зохицуулдаг гомеотик генүүд байв.

Энэ талбар нь хувьслын олон үндсэн ойлголтуудаас бүрддэг. Нэг нь гүн гомологи буюу шавьж, сээр нуруутан амьтад, цефалопод нялцгай биетүүдийн нүд зэрэг бие биенээсээ тусдаа хөгжсөн гэж бодож байсан өөр эрхтнүүд нь эво-дево генийн хэрэгслийн багцаас рах 6 зэрэг ижил төстэй генүүдээр хянагддаг болохыг тогтоосон.