Экологийн хувьд бүтээмж гэдэг нэр томьёо нь экосистем дэх биомасс үүсэх хурдыг хэлдэг бөгөөд ихэвчлэн цаг тутамд эзлэхүүн дэх массын нэгж (нэгж гадаргуу), тухайлбал өдөрт нэг квадрат метр тутамд граммаар илэрхийлэгддэг (г м-2 д-) 1). Массын нэгж нь хуурай бодис эсвэл үүссэн нүүрстөрөгчийн масстай холбоотой байж болно. Ургамал гэх мэт автотрофуудын бүтээмжийг анхдагч бүтээмж гэж нэрлэдэг бол амьтан зэрэг гетеротрофуудын бүтээмжийг хоёрдогч бүтээмж гэж нэрлэдэг.

Экосистемийн бүтээмжид шим тэжээлийн хүртээмж, температур, усны хүртээмж зэрэг олон хүчин зүйл нөлөөлдөг. Экологийн бүтээмжийг ойлгох нь экосистемийн үйл ажиллагаа, амьдралыг хэр зэрэг дэмжиж чадах талаар ойлголт өгдөг учраас амин чухал юм. Бүтээмжийг үндсэн болон хоёрдогч бүтээмж гэж хоёр ангилдаг.

Анхдагч үйлдвэрлэл[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн нийтлэл: Анхдагч үйлдвэрлэл Анхдагч үйлдвэрлэл нь органик бус молекулуудаас органик материалын нийлэгжилт юм. Ихэнх экосистемд анхдагч үйлдвэрлэл нь фотосинтезийн үйл явцаар давамгайлдаг бөгөөд үүнд организм нарны гэрэл, H2O, CO2-аас органик молекулуудыг нэгтгэдэг. Усны анхдагч бүтээмж гэдэг нь фитопланктон, усны ургамал гэх мэт органик бодисын үйлдвэрлэлийг хэлнэ. далай, нуур, гол мөрөн зэрэг усны экосистем дэх замаг. Хуурай газрын анхдагч бүтээмж гэдэг нь ой мод, бэлчээр, намгархаг газар зэрэг хуурай газрын экосистемд явагддаг органик бодисын үйлдвэрлэлийг хэлнэ.