Эрхтэн

Эсийн биологийн хувьд органелл боловсронгуй эс үйлчилгээ бүхий тусгай дэд нэгж боловсруулан эс зориг үйлчилгээ хүжилдээ гол төлөв махи эс Органелл гэдэг нэр нь эдгээр бүтэц нь бие махбодын эрхтнүүдийн хувьд эсийн нэг хэсэг гэсэн санаанаас гаралтай, иймээс organelle буюу -элле дагавар нь жижигрүүлэх шинж чанартай байдаг. Органеллууд нь липидийн давхар давхаргад (мембранаар хязгаарлагдмал органеллууд гэж нэрлэдэг) тус тусад нь оршдог эсвэл эргэн тойрон дахь липидийн давхар давхаргагүй (мембранаар хязгаарлагдахгүй органеллууд) орон зайн хувьд ялгаатай функциональ нэгжүүд юм. Хэдийгээр ихэнх органеллууд нь эсийн доторх функциональ нэгж боловч эсийн гадна байрлах зарим функциональ нэгжийг ихэвчлэн цилиа, далбаа, археллум, трихоцист гэх мэт органелл гэж нэрлэдэг (эдгээрийг хавсаргасан утгаараа мембранаар холбогдсон гэж нэрлэж болно). мембран руу (эсвэл холбогдсон)).Органеллуудыг микроскопоор тодорхойлох ба эсийг хуваах замаар мөн цэвэрлэж болно. Олон төрлийн органелл, ялангуяа эукариот эсүүдэд байдаг. Эдгээрт дотоод мембраны системийг бүрдүүлдэг бүтэц (цөмийн бүрхүүл, эндоплазмын тор, Голжийн аппарат гэх мэт) болон митохондри, пластид зэрэг бусад бүтэц орно. Прокариотууд эукариот органеллгүй ч зарим нь уураг бүрхэвчтэй бактерийн бичил хэсгүүдийг агуулдаг бөгөөд тэдгээр нь анхдагч прокариот органеллуудын үүрэг гүйцэтгэдэг гэж үздэг мөн бусад мембранаар хүрээлэгдсэн бүтцийн нотолгоо байдаг. Мөн эсийн гадна талд цухуйсан прокариот туг, түүний мотор, мөн эсээс гадуурх үүрийг ихэвчлэн органелл гэж нэрлэдэг.