Jump to content

Эсийн мембран

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Эсийн мембран нь бүх амьд биетийг тойрсон уян хатан нимгэн давхарга юм. Заримдаа плазмын мембран, цитоплазм мембран гэж нэрлэдэг.

Түүний үндсэн ажил нь эсийн дотор талыг гаднаас нь тусгаарладаг. Бүх эс дотор эсийн мембран нь эсийн доторх цитоплазмыг хүрээлэн буй орчноос тусгаарладаг. Амьтны эсүүд зүгээр л мембран дотор агуулагддаг. Бактер, мөөгөнцөр ба ургамал нь бат бөх эсийн дэмжиж, том молекулуудын шилжилтийг хаадаг.

Бүтэц

Фосфолипидын хос давхарга

Мембран нь фосфолипидын хос давхарга гэж нэрлэгддэг нимгэн давхаргаас бүрддэг. Энэ нь гадаргуу дээр фосфатын толгойтой дотор талдаа липидын (тосны) сүүлтэй хоёр давхар фосфолипидын молекулуудтай. Гадна толгойнууд нь устай хамт холилдоно гэхдээ сүүл нь уснаас татгалздаг.

Бусад уураг ба липидыг эсийн мембранд нэмж болно. Эдгээр өөрчлөлтүүдээр эс нь юу авчрах эсвэл гаргахаа тохируулах боломжтой. Зарим уураг нь үргэлж гацсан байдаг. Эдгээрийг салшгүй мембран гэж нэрлэдэг. Энэ нь зөвхөн заримдаа гацсан байдаг. Эдгээрийг захын мембран уураг гэж нэрлэдэг. Дотоод эсийг хамгаалах гаднах давхарга.