Jump to content

Эсийн ялгарал

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Үүдэл эсийн төрөл бүрийн амьтны эд эсийн ялгарал
Остеобластын эсрэг өдөөлтөд өртсөн гурван төрлийн эсийн эсийн ялгааг харуулсан эсийн тооны хуваарилалт (үүсгэгч , остеобласт , болон хондроцит ).[1]

Эсийн ялгарал нь үүдэл эс нэг төрлөөс ялгагдах үйл явц юм. Ихэвчлэн эс нь илүү нарийн мэргэшсэн төрөл болж хувирдаг. Ялгаварлалт олон эст организм энгийн зигот эсээс нарийн төвөгтэй эд, эсийн төрлүүдтэй систем болж хөгжих явцад олон удаа тохиолддог. Насанд хүрэгчдийн үүдэл эсүүд эд эсийн нөхөн сэргэлтийн явцад болон эсийн хэвийн эргэлтийн үед хуваагдаж, бүрэн ялгарсан охин эсийг бий болгодог тул ялграл нь насанд хүрсэн үед үргэлжилдэг. Зарим ялгаа нь эсрэгтөрөгчийн нөлөөлөлд хариу үйлдэл үзүүлэхэд тохиолддог. Ялгарал нь эсийн хэмжээ, хэлбэр, мембраны потенциал, бодисын солилцооны үйл ажиллагаа, дохионы хариу урвалыг эрс өөрчилдөг. Эдгээр өөрчлөлтүүд нь ихэвчлэн гений илэрхийллийн өндөр хяналттай өөрчлөлтөөс шалтгаалдаг бөгөөд энэ нь эпигенетикийн судалгааны нэг хэсэг юм. Зарим тохиолдлыг эс тооцвол эсийн ялгаварлалт нь ДНХ-ийн дарааллын өөрчлөлтийг бараг хэзээ ч хамардаггүй. Гэхдээ үүдэл эсүүд их хэмжээгээр ханаагүй бүтэц бүхий метаболитуудтай бөгөөд[2] ялгаварлалын явцад эдгээрийн түвшин эрс буурдаг тул бодисын солилцооны найрлага ихээхэн өөрчлөгддөг. Иймээс өөр өөр эсүүд ижил геномтой байсан ч тэдгээр нь маш өөр физик шинж чанартай байж болно.

Сээр нуруутан амьтдын мэдрэлийн систем, судалтай булчин, эпидерми, гэдэс зэрэг зарим эд эсэд төгсгөлийн ялгарал гэж нэрлэгддэг тусгай төрлийн ялгарал чухал юм. Төгсгөлийн ялгаралын үед өмнө нь эсийг хуваах чадвартай урьдал эс нь эсийн мөчлөгийг бүрмөсөн орхиж, эсийн мөчлөгийн механизмыг задалж, эсийн эцсийн үйл ажиллагааны онцлог шинж чанартай олон генийг (жишээ нь, булчингийн эсийн миозин ба актин) илэрхийлдэг. Хэрэв эсийн хүчин чадал, үйл ажиллагаа цаашид өөрчлөгдвөл төгсгөлийн ялгаралын дараа ялгарал үргэлжилж болно.

  1. Кривен, И.; Роблиц, С.; Шутте, Ч. (2015). "Химийн мастер тэгшитгэлийг радиаль суурьтай функцүүдийн ойролцоолсон интерфэйсийг хянах замаар шийдвэрлэх". BMC Systems Biology. 9 (1): 67. doi:10.1186/s12918-015-0210-y. PMC 4599742. PMID 26449665. Загвар:Open access
  2. Янес, Оскар; Кларк, Жюли; Вон, Диана М.; Патти, Гэри Ж.; Санчес-Руис, Антонио; Бентон, Х. Паул; Траугер, Суня А.; Деспонтс, Каролин; Дин, Шэн; Сиуздак, Гэри (2010). "Бодисын солилцооны исэлдэлт нь үр хөврөлийн үүдэл эсийн ялгаралыг зохицуулдаг". Nature Chemical Biology (англи хэлээр). 6 (6): 411–417. doi:10.1038/nchembio.364. ISSN 1552-4469. PMC 2873061. PMID 20436487.