5 сарын 23 хуудасны эх кодыг харах

{{Жилийн өдрүүд|5 сарын}}
'''5 сарын 23''' нь [[Григорийн тоолол|Григорийн тооллын]] жилийн 143 дахь ([[өндөр жил]] бол 144 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 222 өдөр үлдэж байна.

== Онцлох үйл явдал ==
* 1430 - Бургундийн удирдсан армийнханд [[Жанна д’Арк|Жанна д'Арк]] баригдсан. 
* 1498 - Италийн [[Флоренцийн Бүгд найрамдах улс|Флоренцийн Бүгд найрамдах улсын]] захирагч асан Жироламо Савонаролаг олны өмнө шатаав. 
* 1568 - Нассаугийн гүн Луи-гаар удирдуулсан Голландын босогчид Аренбергийн гүн Жеан де Лигньед ялагдав. Ингэснээр наян жилийн дайн дэгдсэн билээ.
* 1609 - Британийн колони Виржиниа мужийн газар нутгийг хоёр дахь удаагаа шинэчлэн тогтоов. 
* 1788 - [[АНУ-ын Үндсэн хууль|АНУ-ын Үндсэн хуулийг]] хүлээн зөвшөөрсөн [[Өмнөд Каролина]] АНУ-ын найм дахь муж болжээ. 
* 1829 - Австрийн эзэнт гүрний [[Вена]] хотод хөгжимчин Сайрил Демиан аккордион зохион бүтээж патентыг нь авчээ. 
* 1846 - Мексик-Америкийн дайн: Мексикийн Ерөнхийлөгч Мариано Паредес АНУ-д албан бусаар дайн зарлав. 
* 1863 - Саксонийн хаант улсын [[Лайпциг]] хотод Германы хөдөлмөрчдийн ерөнхий холбоо байгуулагдсан нь одоогийн Социаль демократ намын үндэс суурь болов. 
* [[1907]] - [[Финланд]] улсад хоёр танхимтай парламент анхны чуулганаа нээжээ. 
* [[1911]] - [[Нью-Йорк хот|Нью-Йорк хотын]] номын санг нийтийн эзэмшилд шилжүүлэв. 
* [[1915]] - [[Дэлхийн нэгдүгээр дайн]]: Сөргөлдөгч талд хүчин зүтгэж байсан Итали улс Лондонгийн гэрээгээр холбоотон болов.
* 1932 - Бразилийн дарангуйлагч Гетулиу Варгасын засаглалыг эсэргүүцсэн дөрвөн оюутанг олны нүдэн дээр буудан хороожээ. Үүнээс хэдхэн долоо хоногийн дараа Бразилийн Үндсэн хуулийн хувьсгал эхэлсэн билээ. 
* 1934 - Америкийн түүхэн дэх хамгийн зартай, харгис дээрэмчид болох Бонни болон Клайд нарыг [[Луизиана]] мужийн Бьенвиль Париш хотод цагдаа нар устган хөнөөв. 
* 1945 - [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]: Нацистын Германы СС-ын тэргүүн Хайнрих Гиммлер хор ууж гэр бүлийнхээ хамт амиа хорложээ. 
* 1948 - АНУ-аас [[Израил]] улсад суугаа Ерөнхий консул Томас К.Уассоны амь насыг [[Йерусалим]] хотод хороожээ. 
* 1949 - [[Хүйтэн дайн]]: Германыг эзэлсэн барууны улсууд "Суурь хууль"-ийг баталж, [[Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улс|Холбооны Бүгд Найрамдах Герман улсыг]] байгуулжээ. 
* 1951 - [[Төвөдийг чөлөөлөх энхийн гэрээ|Төвөдийг чөлөөлөх энхийн гэрээн]]<nowiki/>д БНХАУ, Төвд улс гарын үсэг зурав. 
* 1960 - Чилийн эргийн дагуу газар хөдөлсний улмаас цүнами үүсэж АНУ-ын [[Хавай]] мужийн Хило хотын 61 хүн амь насаа алджээ. 
* 1992 - Италийн зохион байгуулалттай гэмт хэргийн бүлэглэлтэй хүчтэй тэмцэгч Жиованни Фалконыг Сицили хотын Капачи хотод эхнэр, гурван бие хамгаалагчийнх нь хамт хороов. 
* 1995 - Дэлхийн алдарт үйлдлийн хэл гэгдэх "Жава" хэрэглээнд нэвтэрчээ. 
* 1998 - [[Умард Ирланд|Умард Ирландын]] иргэд өөртөө засах эрхтэй болох эсэх санал хураалтад оролцож, 75 хувь нь "тийм" гэж хариулжээ. 
* 2002 - [[Исланд]] улсад хуралдсан уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг "Киотогийн протокол"-ын төслийг 55 улс дэмжив. 
* 2006 - [[Аляска]] мужид орших Кливленд [[галт уул]] дэлбэрэв. 
* 2014 - АНУ-ын [[Калифорни]] мужийн их сургуулийн хотхонд зэвсэглэсэн этгээд халдсаны улмаас долоон хүн амиа алдан, 14 хүн гэмтжээ. 
* 2016 - Йемений [[Аден]] хотод хоёр ч удаагийн дэлбэрэлт болж 45 цэргийн алба хаагч амиа алджээ. 
** Сирийн эрэг дагуух Жабле, Тартус хотуудад найман удаагийн дэлбэрэлтийн улмаас 84 хүн амиа алдаж, 200 хүн бэртжээ.

== Мэндэлсэн алдартнууд ==
* 1052 - Францын хаан [[I Филип]] (1108 онд нас барсан)
* 1834 - Данийн зураач Карл Блох (1890 онд нас барсан)
* 1864 - Олимпын мөнгөн медальт Америкийн туялзуур сэлэмч Уиллиам Оконнор (1939 онд нас барсан)
* 1865 - Бразилын 11 дэх Ерөнхийлөгч Эпитасио Пессоа (1942 онд нас барсан)
* 1883 - Америкийн нэрт жүжигчин, Академийн анхны наадмыг хөтөлсөн Даглас Фейрбэнкс (1939 онд нас барсан)
* 1891 - [[Нобелийн шагналтнуудын нэрс|Нобелийн шагналт]] Шведийн зохиолч Пар Лагерквист (1974 онд нас барсан)
* [[1908]] - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Бон Бардийн (1991 онд нас барсан)
* 1925 - Нобелийн шагналт Америкийн биологич Жошуа Лэдерберг (2008 онд нас барсан)
* 1933 - Британийн суут жүжигчин Жоан Коллинс 
* 1943 - [[Соломоны арлууд]] улсын анхны Ерөнхий сайд Петер Кэнилориа (2016 онд нас барсан)
* 1949 - [[Перу]] улсын 93 дахь Ерөнхийлөгч Алан Гарсиа (2019 онд нас барсан)
* 1951 - Дэлхийн ауга шатарчдын нэг Оросын шатарчин Анатоли Карпов 
** Грекийн 185 дахь Ерөнхий сайд Антонис Самарас
* 1973 - Америкийн дуучин Максвелл 
* 1980 - Грекийн хөлбөмбөгч Теофанис Гекас 
* 1984 - Португалийн хөлбөмбөгч Уга Алмейда 
* 1988 - Италийн хөлбөмбөгч Ангело Огбонна
* 1991 - "Евровижн" тэмцээний тэргүүн байрын шагналт Германы дуучин Лена
* 1998 - Дэлхийн мөнгө, хүрэл медальт, Азийн хошой аварга Бахрейны гүйгч Сальва Эйд Насер

== Нас барсан алдартнууд ==
* 230 - Ромын пап I Урбан (төрсөн огноо тодорхойгүй)
* 1370 - Их Монгол Улсын хаан [[Тогоонтөмөр хаан|Тогоонтөмөр]] (1320 онд төрсөн)
* [[1906]] - Норвегийн яруу найрагч Хенрик Ибсен (1828 онд төрсөн)
* 1937 - Америкийн анхны саятан, "Стандарт Ойл" компани болон Рокефеллерын их сургуулийг үндэслэгч [[Жон Рокфеллер|Жон Д.Рокефеллер]] (1839 онд төрсөн)
* 1960 - Неон гэрлийг зохион бүтээгч Францын инженер Жоржес Клод (1870 онд төрсөн)
* 1991 - Бельгийн хаант улсын 50 дахь Ерөнхий сайд Жеан ван Хутте ([[1907]] онд төрсөн)
* 2009 - Өмнөд Солонгосын ес дэх Ерөнхийлөгч Ро Мүү Хён (1946 онд төрсөн)
* 2015 - Америкийн математикч, Нобелийн эдийн засгийн шагналт Жон Форбес Неш (1928 онд төрсөн)
* 2017 - [[Жеймс Бонд|Жеймс Бондын]] дүрээр алдаршсан Британийн жүжигчин [[Рожер Мур]] (1927 онд төрсөн)

== Тэмдэглэлт өдөр ==
* {{GER}} Үндсэн хуулийн өдөр
* {{JAM}} Хөдөлмөрийн өдөр
* {{MEX}} Оюутны өдөр
* Олон улсын яст мэлхийний өдөр

----
{{Commonscat|23 May|5 сарын 23}}

[[Ангилал:Өдөр|0523]]
[[Ангилал:Тавдугаар сарын өдөр|23]]