Азербайжанчууд хуудасны эх кодыг харах

{{Ард түмэн
|нэр_анги    = Азербайжан үндэстэн <br> {{mongolUnicode|ᠠᠽᠸᠷᠪᠠᠶᠢᠵᠠᠨ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ|h}} <br> [[Азербайжан хэл|azərbaycanlılar, آذربایجانلیلار]]
|зураг       =  [[Зураг:Azerigirls.JPG|300px]]
|хэмжээ      =
|тайлбар     =
|бичгийн_нэр = олон тоо — '''азербайжанчууд''' <br> өөр нэр  — азери (азеричууд)
|улстай_үндэстэн = тийм
|онцлох_нэрс = 
|нутаг_орон  = Дэлхий даяар — '''25-30 сая'''. Үүнээс:<br>{{IRN2}} — 15.5 сая ([[2010]])<ref name="ethno_report">[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=azb Ethnologue report for language code: azb<!-- Название сгенерировано ботом -->]</ref><br>
* Дорно Азербайжан — 3 сая (багцаа)<br>
* Өрнө Азербайжан — 2 сая (багцаа)<br>
{{AZE2}} — 8,172,800 ([[2009]])<ref name="Azer2009">[http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/en/AP_/1_5.xls Переписи населения Азербайджана 1979, 1989, 1999, 2009 годов]</ref><br>
{{TUR2}} — 800 мянга (багцаа)<ref>[http://looklex.com/e.o/turkey.peoples.htm  "Turkey: Religions & Peoples"]</ref><br>
{{RUS2}} — 603,070 ([[2000]])<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]</ref><br>
{{GEO}} —  284,761 ([[2002]])<ref>[http://www.statistics.ge/main.php?pform=14&plang=1 State Statistics Department of Georgia: 2002 census]</ref> 
|хэл_аялгуу = төрөлх [[азербайжан хэл|Азербайжан]] болон бусад хэл
|бичиг_үсэг  = [[латин үсэг]] (умард)<br>[[араб үсэг]] (өмнөд)
|шүтлэг = [[исламын шашин]] (90% [[ислам|шийт]])
|хэл_угсаа       = [[түрэг угсаатан]] ([[түрэг хэлний бүлэг|түрэг төрлийн хэл]])
|ойр_төрөл       = огуз ([[Гагауз ястан|гагауз]], [[турк үндэстэн|турк]], [[туркмен үндэстэн|туркмен]])
|дотроо          = айрум, афшар, баят, карадаг,<br>карапапах, кашкай, терекеме, шахсевен
}}

[[Зураг:Map of the Azerbaijani language.svg|thumb|270px|Азербайжан хэлтний тархалт]]
'''Азербайжа́н''' (өөрөөр '''азери''') — [[Азербайжан]] улсын үндсэн хүн ам болж, [[Иран]]д бас олон саяаар байдаг [[түрэг угсаатан|түрэг угсаат]] [[ард түмэн]], 30 сая хүнтэй '''[[үндэстэн]]'''. Дурдсан хоёр улсаас гадна [[Турк]], [[Орос]], [[Америк]], [[Гүрж]] улсад олон мянгаар байна. Төрөлх [[азербайжан хэл]] нь [[алтай хэлний язгуур|алтай язгуурын]] [[түрэг хэлний бүлэг|түрэг салбарын]] [[огуз]] бүлэгт хамаардаг.

== Газар нутаг ==
Азербайжанчууд [[Бүгд Найрамдах Арцах Улс|Уулын Карабах]] салан тусгаарласныг эс тооцвол [[Азербайжан]] орон даяар тархан суусан.

Иран улсын баруун хойд нутгийн [[Өрнөд Азербайжан]], [[Дорнод Азербайжан]], [[Ардебиль муж|Ардебиль]], [[Занжан муж|Занжан]], [[Хамадан муж|Хамадан]], [[Казвин муж|Казвин]], [[Маркази муж|Маркази]] муж болон улсын эдийн засгийн төв болсон [[Тегеран]], [[Караж]], [[Машхад]] хотод олноор байна.

Орос улсын [[Дагестан]]д байна. Дагестанд [[Дербент]], [[Табасаран]] зэрэг азербайжан нутаг бий. 

Дээр дурдсанаас гадна [[Гүрж]], [[Америкийн Нэгдсэн Улс]], [[Канад]], [[Герман]], [[Украин]], [[Ирак]], [[Казахстан]], [[Узбекистан]]д цөөнгүй байна.

== Хүн ам ==
Азербайжан үндэстэн хүн амын тоогоор [[Кавказ]] нутаг болон [[Азербайжан]]даа (91%) нэгдүгээр, [[Гүрж]] (6.5%) болон [[Иран]] (16%)-д хоёрдугаар их хувь эзэлдэг. Азербайжанд 8 сая 173 мянга, Иранд 11—15 сая хүн байна.

[[Орос]]т 603 мянга, үүнээс Дагестанд 130 мянга, Гүржид 300 мянга, үүнээс [[Квемо-Картли]] мужид 225 мянга.

== Шашин шүтлэг ==
Азербайжанчуудын 90% [[ислам]] шашны [[ислам|шийт]] дэгийг сахьдаг бол 10% мөн шашны [[ислам|суннит]] дэгийг барьдаг.

== Хэл бичиг ==
Азербайжан хэлийг эрдэмтэд [[алтай хэлний язгуур|алтай]] язгуурын [[түрэг хэлний бүлэг|түрэг]] төрлийн хэл гээд [[турк хэл|турк]], [[туркмен хэл|туркмен]], [[гагауз хэл|гагауз]]ын хамтаар огуз (баруун өмнөд) бүлэгт харьяалуулжээ. Азербайжан улсын хүн амын 98 хувь тус хэлээр ярьж, албан хэргээ хөтөлж байна. Иран, Иракт азербайжанаар, Азербайжан, Гүржид [[орос хэл|оросоор]], Иранд [[перс хэл|персээр]] бас ярилцана.

Эртнээс хэлээ [[араб үсэг|араб үсгээр]] бичиж ирсэн. XX зууны Азербайжанд латин—[[кирил үсэг|кирил]]—[[латин үсэг|латин]] болон шилжив.

== Ген ==

Генийн нэгэн судалгаагаар азербайжанаас J2 гаплогрупп — 30.5%, G — 18%, R1b — 11%, J1 — 11% илэрчээ.<ref>[http://www.eupedia.com/europe/european_y-dna_haplogroups.shtml Geographic spread and ethnic origins of European haplogroups.]</ref>

== Зураг ==
<center><gallery>
Зураг:Azerbaijani officer.jpg|Азербайжан цэрэг
Зураг:Shahsevan girls from a rich family.jpg|Авхай
Зураг:Pht-Vugar Ibadov eurovision (5).jpg|Бүжигчид
Зураг:Shahbanu of Iran.jpg|[[Фарах Диба]]
Зураг:Heydar Aliyev 1997.jpg|[[Гейдар Алиев]]
Зураг:TRadjabov12.jpg|[[Теймур Ражабов]]
</gallery></center>

== Лавлах холбоос ==
{{лавлах холбоос|2}}
{{Түрэг угсаатан}}

[[Ангилал:Азербайжан дахь угсаатан| ]]
[[Ангилал:Түрэг хэлт угсаатан]]
[[Ангилал:Европ дахь угсаатан]]
[[Ангилал:Ази дахь угсаатан]]
[[Ангилал:Иран дахь угсаатан]]
[[Ангилал:Оросын ард түмэн]]
[[Ангилал:Гүрж дэх угсаатан]]
[[Ангилал:Ирак дахь угсаатан]]
[[Ангилал:Кавказ дахь угсаатан]]