Бөөрөнцөг түлхэлт хуудасны эх кодыг харах

[[Файл:Shotput.jpg|thumb|Бөөрөнцөг түлхэлт]]
'''Бөөрөнцөг түлхэлт''' ({{lang-en|Shot put}}) нь [[хөнгөн атлетик]]ийн спортын шидэлтийн төрлүүдийн нэг бөгөөд бөөрөнцгийг хэр хол шидэхээ өрсөлддөг.

== Дүрэм ==
Бөөрөнцгийн жин нь [[хүйс]], [[нас]]ны ангиллаас хамаардаг. 2.135 метр буюу 7 [[фут]] диаметртэй тойрог дотроос шидэх ёстой. Уг тойргийн төвд оройтой, 34.92 хэмийн өнцөг дотор бөөрөнцгийг унагаасан тохиолдолд хүчинтэйд тооцогдоно. Тойргийн гадна гишгэх, зураасан дээр гишгэвэл мөн хүчингүй болно.

== Шидэх арга ==
Дүрэм ёсоор бөөрөнцгийг хоёр мөрийг холбосон шугамаас хойно байрлуулж, шидэх ёстой байдаг тул эрүүний орчимд биедээ нааж, нэг гараараа түлхэх байдлаар шиддэг. Хөлнөөсөө түлхэлт авч шиддэг тамирчин олон байдаг ч биеэрээ эргэлдэж шиддэг тамирчин ч бас цөөнгүй.

== Үүсэл ==
Бөөрөнцөг түлхэлт нь хүнд зүйлийг хол шидэн, "хүчээ үзэх" явдлаас үүсэлтэй гэж үздэг. Эрт дээр үед [[Шотланд]]ад [[чулуу]]г шидэх тэмцээн зохиогддог байв. Түүнээс санаа авч [[1860]] онд төмрөөр хийсэн [[бөөрөнцөг]] ашиглан тэмцээн зохион байгуулсан нь өнөөдрийн бөөрөнцөг түлхэлтийн анхны тэмцээн гэж үздэг. Тэр үед шидэх талбай нь одоогийнх шиг [[дугуй]] биш, 2 метр гаруй урт бүхий талтай квадрат хэлбэртэй байлаа. Анх дугуй талбайг ашигласан нь [[1867]] онд [[АНУ]]-д зохиогдсон тэмцээн юм.

== Бөөрөнцөг ==
Бөөрөнцгийн жин, хэмжээ нь дараах байдлаар тогтоогдсон байдаг. [[Диаметр]] нь эрэгтэйчүүд 11-13см, эмэгтэйчүүд 9.5-11см.
*Насанд хүрэгчид
**Эрэгтэй: 7.260кг (16 [[фунт (хүндийн хэмжээс)|фунт]])
**Эмэгтэй: 4кг
*Залуучууд
**Эрэгтэй: 6кг
**Эмэгтэй: 4кг
Өсвөр үе
**Эрэгтэй: 5кг
**Эмэгтэй: 2.721кг
== Дээд амжилт ==
=== Эрэгтэй ===
{| class="wikitable"
!Амжилт!!Зай!!Нэр!!Харьяалал!!Огноо
|-
|Дэлхий||23м12см||[[Ранди Барнс]]||{{USA}}||[[1990]] оны 5 сарын 20
|-
|Монгол||17м80см||[[Дашдэндэвийн Махашири]]||{{MGL}}||1998 оны 5 сарын 30
|}

=== Эмэгтэй ===
{| class="wikitable"
!Амжилт!!Зай!!Нэр!!Харьяалал!!Огноо
|-
|Дэлхий||22м63см||[[Наталья Лисовская]]||{{SSR}}||[[1987]] оны 6 сарын 7
|-
|Монгол||14м68см||Д.Намжилмаа||{{MGL}}||1966 оны 6 сарын 16
|}

== Мөн үзэх ==
* [[Хөнгөн атлетик]]

== Цахим холбоос ==
{{Commons|Shot put}}
{{Wiktionary}}
* [http://www.iaaf.org/ Олон Улсын Хөнгөн Атлетикийн Холбоо](IAAF)


[[Ангилал:Хөнгөн атлетикийн төрөл]]
[[Ангилал:Шидэлтийн спортын төрөл]]