Идэр гол хуудасны эх кодыг харах

{{Инфобокс Гол
| name            = Идэрийн гол
| image_name      = IderiinGol.JPG
| image_size      = 
| image_alt       =
| caption         = <small>[[Хөвсгөл аймаг]], [[Жаргалант сум]]ын ойролцоох Идэр гол</small>
| image_map       = Selengerivermap.png
| map_size        = 
| map_alt         = 
| map_caption     = <small>Сэлэнгэ мөрөн рүү цутгах Идэрийн голын байршил (баруунаас зүүн зүгт)</small>
| origin          = [[Хангайн нуруу]]ны Өндөр Өлзийт уул
| mouth           = [[Сэлэнгэ мөрөн]] → [[Ангар мөрөн]] → [[Енисей мөрөн]] → [[Умард мөсөн далай]]
| basin_countries = {{MGL}}
| location        = {{flag|Архангай}}<br />{{flag|Завхан}}<br />{{flag|Хөвсгөл}}
| progression     = 
| length          = 445 км
| elevation       = 2330 м
| mouth_elevation = 1776 м
| discharge       = -дундаж 57 м³/с
| watershed       = 24.600 км²
| river_system    = [[Енисей мөрөн]]
| left_tribs      = 
| right_tribs     = [[Чулуут гол]]
}}

'''Идэр гол''' буюу '''Идэрийн гол''' нь Завхан аймгийн Идэр сумын нутаг [[Хангайн нуруу]]ны Өндөр Өлзийт хэмээх булуу уулын араас эх авч, [[Завхан]] аймгийн Идэр, Тэлмэн, Тосонцэнгэл, Их уул сум, [[Хөвсгөл]] аймгийн Жаргалант, Галт, Төмөрбулаг, Рашаант сум, Архангай аймгийн Цэцэрлэг сум гэх мэт арваад сумын нутгаар дайран урсаж Хөвсгөл аймгийн Төмөрбулаг, Тосонцэнгэл, Рашаант сумдын зааг Олон голын бэлчир хэмээх газар Дэлгэр мөрөнтэй нийлж Сэлэнгэ мөрнийг үүсгэдэг. Голын урт 452 км бөгөөд 24,555 хавтгай дөрвөлжин километр талбай эзэлнэ. Идэр голд 30 гаруй гол горхи цутгадгаас хамгийн том нь [[Чулуут гол]] юм.
Идэрийн гол нь Хойд мөсөн далайн Хар тэнгист цутгадаг Идэр-Сэлэнгэ-Ангар-Енисей мөрний эх бөгөөд энэ их усан сүлжээ нь уртаараа Хойд мөсөн далайн ай савд 1-рт, дэлхийд 5-рт ордог. 

Идэр мөрний нэр түүхийн сурвалж бичгүүдэд тухайлбал “Монголын нууц товчоон”-ы 161. Чингис хаан, тэр шөнө тэнд хоноод маргааш өглөө байлдах гэж босвол Ван ханы буусан газар хов хоосон болсон тул "Харин чи биднийг мэхэлж бууцанд хаясан байна" гээд Чингис хаан хөдөлж, Эдэр-Алтайн бэлчрээр гэтэлж сааталгүй явсаар Саарь хээрт очиж буув.<ref>[http://wiki.uhaan.com/%E1%A0%A2%E1%A0%B3%E1%A0%A1%E1%A0%B7_%E1%A0%AD%E1%A0%A3%E1%A0%A3%E1%A0%AF wiki.uhaan.com]{{Dead link|date=Наймдугаар сар 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

Лу. Алтан товч дахь Чингисийн есөн өрлөгтэй сэцэлсэн шастирт:

 Эдэр мөрнийг элсээр боодог буюу чи<br />Эрдэмт сайн хүнийг санаагаар цэнэдэг буюу<br />
гэх мэтээр дурдагдсан нь буй.

== Зүүлт тайлбар ==
<references />


[[Ангилал:Азийн гол мөрөн]]
[[Ангилал:Монголын гол мөрөн]]
[[Ангилал:Архангай аймгийн гол мөрөн]]
[[Ангилал:Завхан аймгийн гол мөрөн]]
[[Ангилал:Сэлэнгэ мөрний голын систем]]
[[Ангилал:Хөвсгөл аймгийн гол мөрөн]]