Кливленд хуудасны эх кодыг харах

{{Short description|АНУ-ын Охайо муж дахь хот}}
{{Инфобокс суурин
| name                     = Кливленд
| native_name              = Cleveland
| settlement_type          = [[Охайо мужийн засаг захиргааны хуваарь#Хотын захиргаа|City]]
| image_skyline            = {{multiple image
| border                   = infobox
| perrow                   = 1/3/2/2
| total_width              = 300
| caption_align = center
| image1 = CLE skyline.png
| caption1 = Хотын төвийн үзэмж
| image2 = Cleveland Playhouse Square (13917560487).jpg
| caption2 = [[Плайхаус талбай]]
| image3 = Art museum and lagoon.jpg
| caption3 = [[Кливлендийн урлагийн музей]]
| image4 = Garfield Monument and flag - Lake View Cemetery - 2015-04-04 (22387453266).jpg
| caption4 = [[Жеймс Гарфилдийн дурсгалын газар|Гарфилдийн дурсгал]]
| image5 = Severance Hall (30706862372).jpg
| caption5 = [[Северэнс танхим]]
| image6 = Rock-and-roll-hall-of-fame-sunset.jpg
| caption6 = [[Рок-н-Роллын Алдрын Танхим]]
| image7 = West Side Market 2023.jpg
| caption7 = [[Вест Сайд маркет]]
| image8 = Cleveland OH Arcade (NRHP-60859).jpg
| caption8 = [[Кливленд Аркад]] }}
| image_flag               = Flag of Cleveland, Ohio.svg
| flag_link                = Кливлендийн далбаа
| image_seal               = Seal of Cleveland, Ohio.svg
| image_blank_emblem       = 
| blank_emblem_type        = 
| nicknames                = The Forest City<ref name="forest-city">{{cite encyclopedia |title=Forest City |encyclopedia=[[The Encyclopedia of Cleveland History]] |date=June 5, 2020 |publisher=[[Case Western Reserve University]] |url=https://case.edu/ech/articles/f/forest-city |access-date=May 19, 2023}}</ref>
| motto                    = Progress & Prosperity<ref>{{cite encyclopedia|title=Municipal Symbols|encyclopedia=The Encyclopedia of Cleveland History|publisher=Case Western Reserve University|url=https://case.edu/ech/articles/m/municipal-symbols|date=October 3, 2022|access-date=May 19, 2023}}</ref><br/>'Хөгжил дэвшил ба хөгжил цэцэглэлт'
| image_map                = 
| pushpin_map = Охайо#АНУ
| pushpin_relief = yes
| coordinates              = {{Coord|41|28|56|N|81|40|11|W|region:US-OH_type:city(373,000)|display=inline,title}}
| subdivision_type         = Улс
| subdivision_name         = {{flag|АНУ}}
| subdivision_type1        = [[АНУ-ын мужууд|Муж]]
| subdivision_type2        = [[Охайогийн тойргийн жагсаалт|Тойрог]]
| subdivision_name1        = {{flag|Охайо}}
| subdivision_name2        = [[Кайахога тойрог, Охайо|Кайахога]]
| established_title        = Байгуулагдсан
| established_date         = {{start date|1796|07|22}}
| established_title2       = Нэгдсэн ([[Тосгон (АНУ)|тосгон]])
| established_date2        = {{start date|1814|12|23}}
| established_title3       = Нэгдсэн (хот)
| established_date3        = {{start date|1836|03|05}}{{sfn|Rose|1990|p=145}}
| named_for                = [[Мозес Кливленд]]
| government_type          = [[Хотын дарга-зөвлөлийн засгийн газар|Хотын дарга-зөвлөл]]
| governing_body           = [[Кливленд хотын зөвлөл]]
| leader_title             = [[Кливленд хотын дарга|Хотын дарга]]
| leader_name              = [[Жастин Бибб]]
| leader_party             = [[Ардчилсан Нам (АНУ)|АН]]
<!-- Area -->
| unit_pref                = Metric
| area_footnotes           = <ref name="TigerWebMapServer">{{cite web|title=ArcGIS REST Services Directory|url=https://tigerweb.geo.census.gov/arcgis/rest/services/TIGERweb/Places_CouSub_ConCity_SubMCD/MapServer|publisher=[[АНУ-ын хүн амын тооллогын товчоо]]|access-date=September 20, 2022}}</ref>
| area_total_sq_mi         = 82.48
| area_total_km2           = 213.62
| area_land_sq_mi          = 77.73
| area_land_km2            = 201.33
| area_water_sq_mi         = 4.75
| area_water_km2           = 12.29
| elevation_footnotes      = <ref name=gnis>{{GNIS|1066654}}</ref>
| elevation_m              = 
| elevation_ft             = 653
<!-- Population -->
| population_total         = 372624
| population_as_of         = [[2020 оны АНУ-ын хүн амын тооллого|2020]]
| population_est           = 362656
| pop_est_as_of            = 2023
| pop_est_footnotes        = <ref name="2023 est">{{cite web |title=Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places in Ohio: April 1, 2020 to July 1, 2023 |url=https://www2.census.gov/programs-surveys/popest/tables/2020-2023/cities/totals/SUB-IP-EST2023-POP-39.xlsx |publisher=АНУ-ын хүн амын тооллогын товчоо |access-date=19 May 2024}}</ref>
| population_footnotes     = 
| population_rank          = АНУ-д [[АНУ-ын хотын жагсаалт (хүн амын тоогоор)|54-т]]<br />Охайод [[Охайогийн хотын жагсаалт|1-т]]
| population_density_sq_mi = 4793.52
| population_density_km2   = 1850.78
| population_urban               = 1,712,178 (АНУ: [[АНУ-ын хот суурин газрын жагсаалт|31-т]])
| population_density_urban_km2   = 926.1
| population_density_urban_sq_mi = 2,398.7
| population_metro_footnotes     = <ref name="2020Pop">{{cite web |title=2020 Population and Housing State Data |url=https://www.census.gov/library/visualizations/interactive/2020-population-and-housing-state-data.html |publisher=АНУ-ын хүн амын тооллогын товчоо |access-date=December 14, 2021}}</ref>
| population_metro               = 2185825 (АНУ: [[Хотын бөөгнөрлийн статистик бүс нутаг|33-т]])
| population_demonym             = Кливлендчүүд
| demographics_type2       = ДНБ
| demographics2_footnotes  = <ref name="cleveland-MSA-GDP">{{Cite web|title=Total Real Gross Domestic Product for Cleveland-Elyria, OH (MSA)|url=https://fred.stlouisfed.org/series/RGMP17460|publisher=[[Bureau of Economic Analysis|U.S. Bureau of Economic Analysis (BEA)]] |access-date=January 5, 2024}}</ref>
|demographics2_title1     = Кливленд (ХБСБ)
|demographics2_info1      = $138.3 тэрбум (2022)
| postal_code_type               = [[ЗИП код]]ууд
| postal_code                    = {{collapsible list
   | title       = ЗИП код<ref>{{cite web |title=ZIP Code Lookup |url=http://zip4.usps.com/zip4/citytown.jsp |url-status=dead |publisher=USPS |access-date=November 14, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070903025217/http://zip4.usps.com/zip4/citytown.jsp |archive-date=September 3, 2007
}}</ref>
   | frame_style = border:none; padding: 0;
   | list_style = text-align:center;display:none
   | 44101–44147, 44181, 44188, 44190–44199
 }}
| area_code                = [[Бүсийн код 216|216]]
| area_code_type           = [[Хойд Америкийн дугаарлалтын төлөвлөгөө|Бүс нутгийн кодууд]]
| website                  = {{URL|https://www.clevelandohio.gov/|clevelandohio.gov}}
| footnotes                = 
| timezone                 = [[Зүүн цагийн бүс|EST]]
| utc_offset               = −5
| timezone_DST             = [[Зүүн цагийн бүс#Зуны цаг|EDT]]
| utc_offset_DST           = −4
}}

'''Кливленд''' ({{lang-en|Cleveland}} [{{IPA|ˈkliːvlənd}}]) нь [[Америкийн Нэгдсэн Улс]]ын [[Охайо]] муж улсын хот юм. Хот [[Кайахога гол|Кайахога голын]] [[Эри нуур|Эри нуурт]] цутгах эхэнд орших бөгөөд нийт 213,47 км² нутаг дэвсгэрийг хамарна. 2010 оны хүн амын тооллогоор 396.815<ref name="wwwcensusgov">{{cite web|title=U.S. Census website|url=https://www.census.gov|publisher=United States Census Bureau|access-date=January 6, 2013}}</ref> оршин суугч тоологдсон ба тус муж улсын нийслэл [[Колумбус (Охайо)|Колумбус]] хотын дараа хоёрдугаарт ордог том хот болно. Кливленд нь [[Кайахога тойрог|Кайахога тойргийн]] төв бөгөөд [[Метрополитан Статискийн Газар]] дахь бүртгэлд муж улсдаа Кливленд-Элириа-Ментор гэх хоёр сая орчим оршин суугчтай нь хамгийн их хүн ам төвлөрсөн бүс нутагт тооцогдохын зэрэгцээ мужийн газар зүй, эдийн засаг, соёлын төв болдог.

Зам тээврийн тохиромжтой байрлалд орших энэ хот 19-р зуунд асар хурдацтайгаар чухал тээврийн зангилаа цэг, аж үйлдвэрлэлийн төв болон хөгжив. 1930 онд 900.000 хүнтэй, АНУ-ын тавдугаар том хот байлаа. Эдийн засгаас хамаарсан орон нутгийн бүтцийн өөрчлөлтийн үр дүнд 20-р зууны хоёрдугаар хагаст ач холбогдлоо алдаж байсныг ихээхэн доройтсон боловсролын тогтолцоо болон үндэстэн хоорондын мөргөлдөөн улам бүр лавшруулсан байна. 

Kливлендэд үндэсний томоохон аж ахуйн нэгжүүдийн төв байрлахаас гадна тус улсын таван том [[найрал хөгжим|оркестрын]] нэг [[Их Тав (найрал хөгжим)|Их Тав симфони оркестр]], [[Христийн Нэгдсэн Сүм]] (''United Church of Christ''), [[Рок-н-Роллын Алдрын Танхим]], хэд хэдэн мэргэжлийн лигийн спортын багууд байдаг.

== Түүх ==
{{Өргөтгөх хэсэг}}

{{Том зураг|Downtown panorama.jpg|1000|Хотын төв хэсэг}}

== Газар зүй ==

=== Газар зүйн байшил ===
Кливленд нь Охайо муж улсын зүүн хойд талд, Эри нуурын өмнөд эрэг дээр, [[Толидо]] хотоос 150&nbsp;км (газраар) зайд, нуурын зүүн төгсгөлийн үзүүрт орших [[Буффало]] хотоос 304&nbsp;км зайд, нуурын баруун хойд талд орших [[Детройт]] хотоос 325&nbsp;км зайтай оршдог. Хотын нутаг дэвсгэр нь 213,47 км² бөгөөд үүний 200.93 км² талбай нь хуурай газар.<ref name="AreaInOhioByPlace">{{Cite web |url=http://factfinder.census.gov/servlet/GCTTable?_bm=y&-geo_id=04000US39&-_box_head_nbr=GCT-PH1&-ds_name=DEC_2000_SF1_U&-format=ST-7 |title=''Ohio by Place – GCT-PH1. Population, Housing Units, Area, and Density: 2000'' |access-date=2021-01-03 |archive-date=2020-02-12 |archive-url=https://archive.today/20200212042013/http://factfinder.census.gov/servlet/GCTTable?_bm=y&-geo_id=04000US39&-_box_head_nbr=GCT-PH1&-ds_name=DEC_2000_SF1_U&-format=ST-7 |url-status=dead }}</ref>

=== Уур амьсгал ===
Кливленд нь байршлаасаа шалтгаалан [[Канад]]ын зүүн өмнөд хэсгийг хамарсан [[умардын цаг уурын бүс|умардын цаг уурын бүсээс]] холгүй учир хүйтэн, сэрүүн уур амьсгалтай.
{{Уур амьсгалын хүснэгт
| TABELLE = 
| DIAGRAMM TEMPERATUR = rechts
| DIAGRAMM NIEDERSCHLAG = deaktiviert
| DIAGRAMM NIEDERSCHLAG HÖHE = 200
| QUELLE = [http://worldweather.wmo.int/093/c00738.htm National Weather Service, US Dept of Commerce], Sonnenstunden: [http://www.eklima.de/?d=klimadaten&s=Cleveland,%20Ohio&o=&i=318&z=USA#USA Der Internationale Klimaindex]
| Überschrift = 
| Ort =  Кливленд
<!-- durchschnittliche Höchsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C -->
| hmjan = −0.1
| hmfeb = 1.7
| hmmär = 7.9
| hmapr = 14.4
| hmmai = 20.3
| hmjun = 25.7
| hmjul = 28.0
| hmaug = 26.9
| hmsep = 23.1
| hmokt = 16.7
| hmnov = 10.0
| hmdez = 3.0
<!-- durchschnittliche Niedrigsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C -->
| lmjan = −8.0
| lmfeb = −7.1
| lmmär = −2.1
| lmapr = 2.9
| lmmai = 8.5
| lmjun = 13.8
| lmjul = 16.3
| lmaug = 15.7
| lmsep = 12.3
| lmokt = 6.4
| lmnov = 1.7
| lmdez = −4.2
<!-- durchschnittliche Niederschlagsmenge für den jeweiligen Monat in mm -->
| nbjan = 51.8
| nbfeb = 55.6
| nbmär = 73.9
| nbapr = 79.8
| nbmai = 88.6
| nbjun = 94.0
| nbjul = 89.4
| nbaug = 86.4
| nbsep = 87.4
| nbokt = 64.5
| nbnov = 80.5
| nbdez = 78.5
<!-- durchschnittliche Regentage für den jeweiligen Monat in d -->
| rdjan = 9.9
| rdfeb = 9.1
| rdmär = 11.3
| rdapr = 10.8
| rdmai = 10.2
| rdjun = 8.5
| rdjul = 7.7
| rdaug = 8.1
| rdsep = 8.3
| rdokt = 8.8
| rdnov = 10.7
| rddez = 11.7
<!-- durchschnittliche Anzahl täglicher Sonnenstunden für den jeweiligen Monat in h/d -->
| shjan = 3.3
| shfeb = 4.3
| shmär = 5.4
| shapr = 7.2
| shmai = 8.5
| shjun = 9.8
| shjul = 9.9
| shaug = 8.5
| shsep = 7.3
| shokt = 5.5
| shnov = 3.0
| shdez = 2.2
}}

== Цахим холбоос ==
{{Commonscat|Cleveland, Ohio|Кливленд}}
* [https://web.archive.org/web/20201219201225/http://www.city.cleveland.oh.us/CityofCleveland/Home Албан ёсны цахим хуудас]

== Эшлэл ==
{{лавлах холбоос|2}}

[[Ангилал:Кливленд| ]]
[[Ангилал:Охайогийн суурин]]
[[Ангилал:Хойд Америкийн суурин]]
[[Ангилал:Далайн боомттой суурин]]
[[Ангилал:Охайогийн тойргийн төв]]
[[Ангилал:АНУ-ын их сургуулийн хот]]