Алтангадас: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
Алтангадас од |
No edit summary |
||
| Мөр 1: | Мөр 1: | ||
[[Зураг:Polaris system.jpg|thumb|265px|Энэхүү [http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2006/02/image/e/ зураачийн бүтээл] нь F ангиллын 2 од болох супераврага Алтангадас A болон түүний алсын дагуул Алтангадас B-г харуулжээ<ref name="SIMBAD"> |
|||
| ⚫ | |||
{{cite web |
|||
| url=http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=CCDM+J02319%2B8915&NbIdent=1&Radius=2&Radius.unit=arcmin&submit=submit+id |
|||
| title =SIMBAD Object query : CCDM J02319+8915 |
|||
| publisher =Centre de Données astronomiques de Strasbourg |
|||
| accessdate = 2010-06-10 |
|||
}}</ref>.]] |
|||
[[Зураг:Star Trail above Beccles - geograph.org.uk - 1855505.jpg|right|250px|thumb|Алтангадасыг тойрон эргэлдэж харагдах оддын орчил]] |
|||
'''Алтангадас''' ({{lang-en|Polaris}}, {{GreekFont|α}} UMi, {{GreekFont|α}} Урса Минорис, [[альфа (үсэг)|Альфа]] Урса Минорис,буюу '''[[Туйлын од]]''') нь [[Урса Минор]] [[одны орд]]ын хамгийн тод од юм. [[Огторгуйн туйл|Огторгуйн хойд туйл]]д хамгийн ойр орших бөгөөд одоогийн хойд '''[[туйлын од]]''' болно. Өөрөөр хэлбэл, хойд зүгийг заадаг. |
|||
Алтан гадас нь Дэлхийгээс 434 [[гэрлийн жил]]ийн зайд орших<ref name="hipparcos">{{cite web | url=http://webviz.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-5?-out.add=.&-source=I/311/hip2&recno=11739 | title=HIP 11767 | work=Hipparcos, the New Reduction | author=van Leeuwen, F. | year=2007 | accessdate=2011-03-01}}</ref> [[олон од]] болно. {{GreekFont|α}} UMi A нь 6 [[нарны масс]]<ref name="Wie3">[[#Wie|Wieland page 3: masses of A and P ... (6.0+1.54M⊙)]]</ref> жинтэй, '''F7''' тод аврага ('''II'''), эсвэл супераврага ('''Ib''') од юм. Хоёр жижиг бүрэлдэхүүн нь: 1.5 нарны масстай<ref name="Wie3"/> 2400 [[астрономийн нэгж|АН]] зайд эргэлдэх '''F3V''' [[гол дараалал|гол дарааллын]] од {{GreekFont|α}} UMi B, мөн 18.5 АН радиустай орбитоор тойрч эргэлдэх одой од {{GreekFont|α}} UMi Ab болно. Тэдгээрээс гадна арай илүү зайд {{GreekFont|α}} UMi C, {{GreekFont|α}} UMi D гэсэн бүрэлдэхүүн одууд оршино<ref name="Wie2">[[#Wie|Wieland page 2]]</ref>. |
|||
| ⚫ | Монголчууд эрт дээр үеэс өнөөг хүртэл шөнө орой аян замд алтангадас одоор зүг чигээ тодорхойлж ирсэн ард түмэн. XҮI зуунд зохиогдсон “Одот тэнгэрийн монгол зураг”-т нийт 1400 орчим одыг багтаасан байдаг бөгөөд тэнгэрийн мандлын хойд туйлыг Алтангадас одоор авч, хойд хагасын 700 гаруй, өмнө хагасын 600 гаруй одыг тэмдэглэсэн байдаг нь бүгд Монгол нэртэй ажээ. |
||
==Эшлэл== |
|||
{{Reflist}} |
|||
[[Ангилал:Урса Минор одны орд]] |
|||
[[ar:نجم الشمال]] |
|||
[[bg:Полярна звезда (Малка мечка)]] |
|||
[[ca:Estel del Nord]] |
|||
[[de:Polarstern]] |
|||
[[en:Polaris]] |
|||
[[es:Polaris (estrella)]] |
|||
[[fa: جدی (ستاره)]] |
|||
[[fr:Alpha Ursae Minoris]] |
|||
[[hi:ध्रुव तारा]] |
|||
[[ko:폴라리스]] |
|||
[[he:כוכב_הצפון]] |
|||
[[id:Polaris]] |
|||
[[os:Арвы цæджындз]] |
|||
[[it:Polaris]] |
|||
[[kv:Юрйыв кодзув]] |
|||
[[lt:Šiaurinė]] |
|||
[[li:Polaris]] |
|||
[[mg:Kintan'ny tendron-tany avaratra]] |
|||
[[nl:Polaris]] |
|||
[[ja:ポラリス (恒星)]] |
|||
[[oc:Alpha Ursae Minoris]] |
|||
[[pl:Alfa Ursae Minoris]] |
|||
[[pt:Polar]] |
|||
[[ru:Полярная звезда]] |
|||
[[simple:Polaris (star)]] |
|||
[[sk:Polárka]] |
|||
[[sl:Severnica]] |
|||
[[fi:Pohjantähti]] |
|||
[[sv:Polstjärnan]] |
|||
[[ur:قطبی ستارہ]] |
|||
[[vi:Polaris]] |
|||
[[zh-yue:勾陳一]] |
|||
[[zh:勾陳一]] |
|||
13:06, 19 Есдүгээр сар 2011-ий байдлаарх засвар
Алтангадас (Англи: Polaris, α UMi, α Урса Минорис, Альфа Урса Минорис,буюу Туйлын од) нь Урса Минор одны ордын хамгийн тод од юм. Огторгуйн хойд туйлд хамгийн ойр орших бөгөөд одоогийн хойд туйлын од болно. Өөрөөр хэлбэл, хойд зүгийг заадаг.
Алтан гадас нь Дэлхийгээс 434 гэрлийн жилийн зайд орших[2] олон од болно. α UMi A нь 6 нарны масс[3] жинтэй, F7 тод аврага (II), эсвэл супераврага (Ib) од юм. Хоёр жижиг бүрэлдэхүүн нь: 1.5 нарны масстай[3] 2400 АН зайд эргэлдэх F3V гол дарааллын од α UMi B, мөн 18.5 АН радиустай орбитоор тойрч эргэлдэх одой од α UMi Ab болно. Тэдгээрээс гадна арай илүү зайд α UMi C, α UMi D гэсэн бүрэлдэхүүн одууд оршино[4].
Монголчууд эрт дээр үеэс өнөөг хүртэл шөнө орой аян замд алтангадас одоор зүг чигээ тодорхойлж ирсэн ард түмэн. XҮI зуунд зохиогдсон “Одот тэнгэрийн монгол зураг”-т нийт 1400 орчим одыг багтаасан байдаг бөгөөд тэнгэрийн мандлын хойд туйлыг Алтангадас одоор авч, хойд хагасын 700 гаруй, өмнө хагасын 600 гаруй одыг тэмдэглэсэн байдаг нь бүгд Монгол нэртэй ажээ.
Эшлэл
- ↑ "SIMBAD Object query : CCDM J02319+8915". Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Retrieved 2010-06-10.
- ↑ van Leeuwen, F. (2007). "HIP 11767". Hipparcos, the New Reduction. Retrieved 2011-03-01.
- ↑ 3.0 3.1 Wieland page 3: masses of A and P ... (6.0+1.54M⊙)
- ↑ Wieland page 2