Трюгве Хальвдан Ли

Трюгве Хальвдан Ли,

Трюгве Хальвдан Ли (норв. Trygve Halvdan Lie; 1896 оны 7-р сарын 16-нд Норвегийн Осло хотод төрсөн— 1968 оны 12-р сарын 30-нд Норвегийн Гейло хотод нас барсан) — Норвегийн улс төрийн зүтгэлтэн, 1946—1952 онуудад НҮБ-ын анхны сонгогдсон Ерөнхий нарийн бичгийн дарга.

Намтар

Тэрээр 1896 онд Осло хотод төрсөн. Тэрээр Ослогийн их сургуульд суралцаж, 1919 онд хуулийн зэрэг хамгаалжээ. 1911 онд Норвегийн Хөдөлмөрийн намын залуучуудын байгууллагад элсэв. 1919-1922 онд Ажилчдын намын нарийн бичгийн даргын туслах, 1922-1935 онд Норвегийн үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны хуулийн зөвлөх, 1926 онд Ажилчдын намын үндэсний гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга болжээ.

Ажилчдын намын засгийн газарт 1935-1939 онд Хууль зүйн сайд, дараа нь 1939 оны 7-р сараас 9-р сар хүртэл Худалдаа аж үйлдвэрийн сайдаар ажиллаж байжээ.

Трюгве Хальвдан Ли, 1938 он

Дэлхийн 2-р дайн эхэлснээр тэрээр Нийлүүлэлт, тээврийн яамны сайдаар томилогдсон; Германы довтолгооны үеэр түүний тушаалаар Норвегийн флот дайсны олз болохгүйн тулд Гитлерийн эсрэг эвслийн боомтуудад очжээ. 1940 оны 6-р сард Герман улсыг эзлэн авсны дараа Норвегийн засгийн газрын хамт тэрээр Гуравдугаар Рейхийн эсрэг тэмцлээ үргэлжлүүлэхээр Их Британи руу явсан. 12-р сард тэрээр Гадаад хэргийн сайдын үүрэг гүйцэтгэгчээр, 1941 оны 2-р сард Норвегийн Гадаад хэргийн сайдаар томилогдсон. 1945 онд парламентад дахин сонгогдов. 1945 оны 6-р сарын 12-нд түүний гишүүн байсан засгийн газар огцорсон; Ли 1945 оны 10-р сард эвслийн түр засгийн газрын Гадаад хэргийн сайд, Ажилчдын намын шинэ засгийн газрын Гадаад хэргийн сайдаар томилогдсон.

Ли олон улсын байгууллага байгуулах асуудлаарх Сан Францискогийн бага хуралд Норвегийн төлөөлөгчдийг тэргүүлж, НҮБ-ын Дүрмийг боловсруулахад оролцсон. 1946 оны хоёрдугаар сарын 1-нд тэрээр НҮБ-ын анхны томилогдсон Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар сонгогдов. 1950 оны 11-р сарын 1-нд НҮБ-ын Ерөнхий ассамблей 1951 оны 2-р сарын 1-нээс эхлэн түүний бүрэн эрхийг гурван жилээр сунгасан байна.

Ерөнхий нарийн бичгийн даргын хувьд Ли шинээр гарч ирж байсан Солонгосын дайн, Баруун Берлиний бүслэлт, Кашмирын хямралыг зогсоож, Израил, Индонези, БНХАУ-ыг олон улсын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрч, Франкогийн Испанийг НҮБ-д элсэхээс сэргийлэхийг хичээсэн. Шийдвэргүй байдал, АНУ болон ЗХУ-ын шахалтад автсан хэмээн ихээхэн шүүмжлүүлсэн Ли 1952 оны 11-р сард огцорчээ.

НҮБ-аас гарсны дараа Ли Акершусын захирагч, Норвегийн Эрчим хүчний зөвлөлийн даргаар ажиллаж байжээ.