Анни Безант
Анни Бесант (1847 оны 10 сарын 1 – 1933 оны есдүгээр сарын 20) нь Британийн социалист, теософич, чөлөөтмасон, эмэгтэйчүүдийн эрхийн төлөө тэмцэгч, боловсролын зүтгэлтэн, Энэтхэгийн үндэсний үзлийн төлөө тэмцэгч байжээ.Тэрээр Ирланд болон Энэтхэгийн бие даасан засаглалыг тууштай дэмжигч байв.Тэрээр 1917 онд Энэтхэгийн Үндэсний Конгресс намын анхны эмэгтэй ерөнхийлөгч болж байжээ.
Арван таван жилийн турш Безант Англид атеизм ба шинжлэх ухааны материализмыг олон нийтэд сурталчлагч байсан. Безантын зорилго нь ядуусыг ажлын байраар хангах, амьдрах нөхцлийг сайжруулах, зохих боловсрол олгох явдал байв. Тэрээр Үндэсний шашны нийгэмлэгийн (NSS) алдартай илтгэгч болсон ба мөн зохиолч, Чарльз Брэдлатай дотны найз байв. 1877 онд тэд жирэмслэхээс хамгаалах тэмцэгч Чарльз Ноултоны номыг хэвлүүлсэн хэргээр шүүгджээ. Үүний дараа тэрээр 1888 оны Цуст Ням гарагийн жагсаал, Лондонгийн шүдэнзний охидын ажил хаялт зэрэг үйлдвэрчний эвлэлийн үйл ажиллагаанд оролцож эхэлсэн. Тэрээр Фабиан Нийгэмлэг болон Марксист Социал Демократ Холбооны (SDF) тэргүүлэгч илтгэгч байсан. Тэрээр мөн Гамлет Цамхаг дахь Лондонгийн Сургуулийн Удирдах зөвлөлд сонгогдсон ба, тэр үед цөөн тооны эмэгтэй санал өгөх эрхтэй байсан ч санал асуулгыг тэргүүлж байв.
1890 онд Безант Елена Блаватскийтэй танилцсан бөгөөд дараагийн хэдэн жилийн хугацаанд түүний теософид сонирхол нэмэгдэж, шашны асуудалд сонирхол нь буурчээ. Тэрээр Теософийн нийгэмлэгийн гишүүн, энэ сэдвээр нэр хүндтэй багш болсон. Теософитой холбоотой ажлынхаа хүрээнд тэрээр Энэтхэг рүү аялсан. 1898 онд тэрээр Хинду шашны төв сургуулийг байгуулахад тусалсан бөгөөд 1922 онд Энэтхэгийн Бомбей (одоогийн Мумбай) хотод Хайдарабад (Синд) үндэсний коллежийн зөвлөлийг байгуулахад тусалсан. Синд (Синдх) мужийн Хайдарабад дахь Теософийн нийгэмлэгийн танхимыг түүний хүндэтгэлд зориулж Безант Холл гэж нэрлэдэг. 1902 онд тэрээр олон улсын хамтарсан чөлөөт одонгийн анхны гадаадад байрлах Ле Дройт Хумайныг байгуулжээ. Дараагийн хэдэн жилийн хугацаанд тэрээр Британийн эзэнт гүрний олон хэсэгт ложууд байгуулжээ. 1907 онд тэрээр Теософийн нийгэмлэгийн ерөнхийлөгч болсон бөгөөд тэр үед олон улсын төв нь Адяр, Мадрас (Ченнай) хотод байрладаг байв.
Безант мөн Энэтхэгийн улс төрд оролцож, Энэтхэгийн Үндэсний Конгресст элссэн. 1914 онд Дэлхийн 1-р дайн эхлэхэд тэрээр Энэтхэгт ардчилал, Их Британийн эзэнт гүрэн дэх ноёрхлын статусын төлөө кампанит ажил явуулах "Гэрийн дүрмийн лиг"-ийг эхлүүлэхэд тусалсан. Энэ нь түүнийг 1917 оны сүүлээр Энэтхэгийн үндэсний конгрессын ерөнхийлөгчөөр сонгогдоход хүргэсэн. 1920-иод оны сүүлээр Безант өөрийн асрагч болон өргөмөл хүү Жидду Кришнамуртигийн хамт АНУ руу аялсан бөгөөд түүнийг шинэ Мессиа, Буддагийн хувилгаан дүр мөн гэж мэдэгджээ. Жидду Кришнамурти 1929 онд эдгээр мэдэгдлийг няцаасан. Дайны дараа тэрээр 1933 онд нас барах хүртлээ Энэтхэгийн тусгаар тогтнол болон теософийн шалтгаануудын төлөө тэмцжээ.
Annie Besant | |
|---|---|
 Annie Besant as a young woman | |
| Төрсөн | Annie Wood 1847 оны 10 сарын 1 Clapham, London, Irish |
| Нас барсан | 20 September 1933 (85 насалсан) |
| Known for | Theosophist, women's rights activist, writer and orator |
| Political party | Indian National Congress Social Democratic Federation |
| Movement | Indian independence movement |
| Хань | Frank Besant (г. 1867; divorced 1873) |
| Хүүхэд | Arthur, Mabel, Jiddu Krishnamurti (adopted) |