Германы боловсрол

Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсын боловсролыг голчлон Германы муж улсууд хариуцдаг бөгөөд Холбооны засгийн газар бага үүрэг гүйцэтгэдэг байна.

Сургуулийн өмнөх боловсрол буюу Цэцэрлэгт явах нь заавал биш сонголттой байдаг харин 6-18 насны бүх хүүхдэд боловсрол заавал эзэмших байх ёстой байдаг байна. Сурагчид мэргэжлийн өндөр боловсрол эзэмшсэн Хауптсчулабшлюс (герм. Hauptschulabschluss) Миттлер Рейф-ээс (герм. Mittlere Reife) эхлээд академик Абитур (герм. Abitur) хүртэлх гурван төрлийн сургуулийг төгсөх боломжтой. Сүүлийнх нь төрлийг төгссөн сурагчид их сургуулийн түвшинд суралцах боломж бүрддэг байна. Бакалаврын зэрэгтэй бөгөөд ихэвчлэн магистрын зэрэгтэй байдаг ба нийт бакалаврын 45% нь төгсөөд 1.5 жилийн дотор ахиулан суралцдаг. Дүрэм нь муж тус бүр харилцан адилгүй байдаг. Германы улсын их, дээд сургуулиуд ерөнхийдөө сургалтын төлбөр авдаггүй байна.

Герман улс нь сургууль төгсөгчдийн 50 орчим хувь нь мэргэжлийн сургалтад хамрагддаг Ausbildung (дагалдан суралцах) загвараараа дэлхийд алдартай.

Дунд боловсрол

Германд дунд боловсрол нь доод ба дээд гэсэн хоёр хэсэгт хуваагддаг. ХБНГУ-ын дунд боловсрол нь хүмүүсийн үндсэн ерөнхий суурь боловсрол бөгөөд тэднийг бүрэн дунд сургуульд элсэн ороход бэлтгэдэг байна. Германы бүрэн дунд сургуулиудад мэргэжлийн хөтөлбөрүүдтэй таван төрлийн сургууль багтдаг юм.

Тэдний нэг болох гимнази нь сурагчдыг дээд боловсролд бэлтгэх зорилготой бөгөөд 12, 13-р ангийн дараа Абитурын төгсөлтийн шалгалтаар төгсдөг. 2005-2018 он хүртэл G8 гэгддэг сургуулийн шинэчлэлийн дагуу 8 хичээлийн жил сурч "Abitur" гэрчилгээ авахаар заасан. Хүүхдийн сурлагын түвшинд тавигдах өндөр шаардлагын улмаас шинэчлэл бүтэлгүйтэж, 2019 онд G9-д шилжсэн. G8 загвартай хэдхэн ахлах сургууль л үлдсэн бөгөөд гимназид 10-18 насны хүүхдүүд ихэвчлэн сурдаг юм.

Realschule хөтөлбөр нь дунд шатны сурагчдад олон төрлийн мэргэшлийг олгодог бөгөөд 10-р ангийн дараа Mittlere Reife төгсөлтийн шалгалт өгч төгсдөг; Hauptschule нь оюутнуудыг мэргэжлийн боловсролд бэлтгэдэг бөгөөд 9-р ангиа төгсөөд Hauptschulabschluss шалгалт өгдөг, 10-р ангиа төгссөний дараа Realschulabschluss төгсөлтийн шалгалтаар төгсдөг юм. 10-р ангийн хоёр төрөл байдаг: нэг нь 10b төрөл гэж нэрлэгддэг дээд түвшин, 10a төрөл гэж нэрлэгддэг доод түвшин; Зөвхөн дээд түвшний 10b төрөл нь Realschule-д элсэн орох боломж нээгддэг бөгөөд энэ нь 10b ангийн дараа Mittlere Reife төгсөлтийн шалгалтаар төгсдөг. Мэргэжлийн чиг баримжаатай дунд сургуульд Realschulabschluss-ийг олж авах энэхүү шинэ замыг 1981 онд сургуулийн дүрмээр өөрчилсөн. Шинэ дүрмийн өөрчлөлтөд хамрагдах нэг жилийн хугацаанд сурагчид хуульд заасан сургалтын хугацааг дуусгахын тулд 10-р ангид үргэлжлүүлэн суралцах боломжтой байдаг.

2015 оны сургуулийн шинэчлэлээр Германы засгийн газар эдгээр сурагчдын ихэнхийг бусад сургуульд оруулахыг оролдсон бөгөөд үүнийг Inklusion гэж нэрлэдэг. Duale Ausbildung (хос боловсролын систем) хэмээх дагалдан сургалтын тусгай систем нь мэргэжлийн курст суралцаж буй сурагчдад компани болон улсын сургуульд мэргэжил дээшлүүлэх сургалт явуулах боломжийг олгодог.

ХБНГУ-ын оюутнууд PISA 2018-д уншлага (498 оноо), математик (500) болон шинжлэх ухааны (503) чиглэлээр ЭЗХАХБ-ын дунджаас дээгүүр оноо авчээ. 2018 онд унших дундаж гүйцэтгэл 2009 онд хамгийн сүүлд ажиглагдсан түвшинд эргэн ирж, 2012 он хүртэл ихэнх өсөлтийг буцаажээ. Шинжлэх ухаанд дундаж гүйцэтгэл 2006 оны түвшнээс доогуур байна; математикийн PISA 2018 үр дүн 2012 оны судалгааны үр дүнгээс хамаагүй доогуур байна. Хүний эрхийн хэмжилтийн санаачилга нь Герман улс өөрийн орлогын түвшинд сурч боловсрох эрхийнхээ 75.4%-д хүрч байгааг тогтоожээ.

Дээд боловсрол

Германы дээд боловсролын систем нь олон төрлийн Их сургуулиудтай. Германд 376 Их сургууль байдгаас 103 нь Их сургууль, 176 нь хэрэглээний шинжлэх ухааны Их сургууль юм. Саяхныг хүртэл бараг бүх их дээд сургуульд анхны дээд боловсрол эзэмших нь Герман болон гадаадын иргэдэд үнэ төлбөргүй байсан.

Социал демократ нам Хойд Рейн-Вестфали мужид засгийн эрхэнд гарсны дараа сонгуулийн амлалтын дагуу тус муж 2011 оноос хойш нэг семестр тутамд 500 еврогийн сургалтын төлбөрийг цуцалсан байна. Энэ жишээг баруун болон өмнөд Германы бусад холбооны мужууд дагажээ. Оюутны тоо бараг 2 сая, үүний 48% нь эмэгтэйчүүд, 250,000 нь гадаад оюутнууд байдаг. Багшлах боловсон хүчин 110 мянга орчим хүн. Ойролцоогоор 120,000 германчууд гадаадад суралцдаг байна.

Багагүй тооны их, дээд сургуулиуд төрийн өмчтэй бөгөөд засгийн газраас татаас авдаг. Түүнчлэн хувийн хэвшлийн 69 их, дээд сургууль байдаг юм.

Германд Их, дээд сургуульд элсэхэд элсэлтийн шалгалт гэж байдаггүй. Өргөдөл гаргагч нь сургууль эсвэл гимназийн төгсөлтийн шалгалтыг амжилттай өгөх шаардлагатай. Нэр хүндтэй мэргэжлээр суралцах өргөдөл гаргахдаа сурагчийн сургуулийн шалгалтын дундаж оноо шийдвэрлэх үүрэгтэй байдаг.

Дээд сургуульд (Fachhochschule) суралцах хүсэлтэй хүмүүс гаргана. Энд ч гэсэн гэрчилгээний дүнгийн үндсэн дээр сонгон шалгаруулалт явагддаг.

Германд их сургуулийн зэрэглэлийг сургалтын нөхцөл, багшлах боловсон хүчний түвшин, мөн тодорхой их сургуулийг төгссөний дараа ажил олох магадлал зэргийг харгалзан тогтмол жил бүр тодорхойлж гаргадаг байна.

Оюутны сургалтын зээлээс гадна Германд янз бүрийн сангаас олгодог олон тэтгэлэг байдаг - улс төрийн намуудын сан, "Германы ард түмний сан", шашны сүм хийдийн сан, муж улсын засгийн газар, Германы засгийн газрын хэлтэс, түүнчлэн бүс нутгийн жижиг байгууллагууд байдаг. Тэтгэлэг нь ихэвчлэн тодорхой ангиллын оюутнуудад зориулагдсан байдаг, ялангуяа авьяаслаг оюутнуудад. Германы болон бусад орны оюутнуудад тэтгэлэг олгох боломжтой. Гадаадын иргэдэд тэтгэлэг олгодог гол байгууллага бол Германы Эрдмийн солилцооны алба (герман. Deutscher Akademischer Austauschdienst, товч. DAAD) юм. Дараах томоохон сангууд: Конрад Аденауэрын сан (Konrad Adenauer Stiftung), Фридрих Эбертийн сан (Friedrich Ebert Stiftung), NaFög (муж бүрийн сан) нь зөвхөн диссертаци (Promotionsstudium) бичихэд тэтгэлэг олгодог. Герман дахь дээд боловсрол нь хамгийн чанартай бөгөөд дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн оюутнуудад үнэ төлбөргүй байдаг онцлогтой юм.