Герман хэл

Герман хэл
Герман хэл
Өөрийн нэр	Deutsch, Deutsche Sprache - [ˈdɔʏtʃ]
Тархалт	Герман, Австри, Швейцар, Лихтенштайн, Бельги, Итали зэрэг олон орон
Төрөлх хэлтний тоо	гол аялгуугаар: 90 (1990) – 98 сая (2005); бүх аялгуугаар: 120 сая (1990–2005); хоёрдогч хэл болгон: 80 сая (2006)
Хэлний ангилал	Энэтхэг-Европ Герман Өрнө герман Герман хэл; ; ;
Бичиг үсэг	Латин үсэг (Герман хувилбар)
Албан ёсны хэрэглээ
Улс	Герман; Австри; Лихтенштайн; Швейцар; Люксембург; Олон улсын байгууллага:; Европын Холбоо
Томьёолбор
ISO 639-1	de
ISO 639-2	ger (B); deu (T)
ISO 639-3	Олон зүйл янз нь: ; deu – New High German; gmh – Middle High German; goh – Old High German; gct – Alemán Coloniero; bar – Austro-Bavarian; cim – Cimbrian; geh – Hutterite German; ksh – Kölsch; nds – Low German; sli – Lower Silesian; ltz – Luxembourgish; vmf – Main-Franconian; mhn – Mócheno; pfl – Palatinate German; pdc – Pennsylvania German; pdt – Plautdietsch; swg – Swabian German; gsw – Swiss German; uln – Unserdeutsch; sxu – Upper Saxon; wae – Walser German; wep – Westphalian

Дэлхий дахины зонхилох хэлний нэг герман (германаараа [дойч] гэдэг) хэлийг 95–100 сая хүн эх хэл болгон эзэмнэж байна. Төрөл гарлаараа энэтхэг-европ язгуур, түүн дотроо өрнө герман бүлэгт англи, нидерланд хэлний хамт ангилагддаг.

Герман төрөлх хэлтнийг үндсэндээ герман үндэстэн гэдэг. Герман үндэстнээр голлосон Герман, Австри хоёр улсад герман хэл дангаараа, германчууд тодорхой хувийг эзлэдэг Лихтенштайн, Швейцар, Люксембургт бусад хэлний хамтаар албан ёсны хэл болон тогтжээ. Европын орнуудаас гадна Америк, Канад, Бразил, Өмнө Африк, Намиби улсынханд герман хэл хэрэгтэй.

Орчин цагийн хэлийг 1650 оноос хойш гэж үздэг бөгөөд түүнээс өмнө 1350–1650 он, 1050-1350 он, 500-1050 оны гэж шатлан судалдаг. 1901 онд герман хэлний бичгийн дүрмийг нэг мөр болгон тогтоож байв. 1996 онд зарим зүйлийг засан шинэчлэсэн.

Герман хэлийг латин үсгээр бичиж тэмдэглэдэг. Энгийн 26 үсгэн дээр Ää, Öö, Üü гурван үсэг болон ß тэмдэг нэмэгдэнэ.

Герман хэлний олон үг англи хэлтэй холбоотой боловч хэлзүйн хувьд англи хэлнээс илүү нарийн төвөгтэй. Герман хэлэнд туслах үйл үг хэрэглэж байгаа тохиолдолд гол үйл үг нь өгүүлбэрийн эцэст очих ёстой байдаг.

Аялгууд[засварлах | кодоор засварлах]

962 оны герман салбарын тархац
ЕХ дахь герман хэл мэддэг хувь
Өрнө герман бүлгийн хэл аялгуу

Зүүлтийн жагсаалт[засварлах | кодоор засварлах]

↑ ^1.0 ^1.1 Lewis, M. Paul, ed. (2009), Ethnologue: Languages of the World (16 ed.), Dallas, Texas: SIL International, <http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=deu>
↑ Marten, Thomas; Sauer, Fritz Joachim, eds. (2005). Länderkunde - Deutschland, Österreich, Schweiz und Liechtenstein im Querschnitt (in German). Berlin: Inform-Verlag. p. 7. ISBN 3-9805843-1-3. {{cite book}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ National Geographic Collegiate Atlas of the World. Willard, Ohio: R.R Donnelley & Sons Company. 2006. pp. 257–299. ISBN Regular:0-7922-3662-9, 978-0-7922-3662-7. Deluxe: 0-7922-7976-X, 978-0-7922-7976-1. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help); Check date values in: |year= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)

Гадаад холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Commons: Герман хэл – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Wikipedia

Википедиа: Герман хэлээр

[SIL-1] 1.0 ^1.1 Lewis, M. Paul, ed. (2009), Ethnologue: Languages of the World (16 ed.), Dallas, Texas: SIL International, <http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=deu>

[Marten-2] Marten, Thomas; Sauer, Fritz Joachim, eds. (2005). Länderkunde - Deutschland, Österreich, Schweiz und Liechtenstein im Querschnitt (in German). Berlin: Inform-Verlag. p. 7. ISBN 3-9805843-1-3. {{cite book}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)CS1 maint: unrecognized language (link)

[natgeo2006-3] National Geographic Collegiate Atlas of the World. Willard, Ohio: R.R Donnelley & Sons Company. 2006. pp. 257–299. ISBN Regular:0-7922-3662-9, 978-0-7922-3662-7. Deluxe: 0-7922-7976-X, 978-0-7922-7976-1. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help); Check date values in: |year= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)

[1]

[2]

[3]