Жан Пол Сартр

Жан Пол Сартр

Жан-Пол Сартр (Франц: Jean Paul Charles Aymard Sartre; 1905 оны 6 сарын 21-нд Парис хотод төрсөн- 1980 оны 4-р сарын 15-нд Парист нас барсан) Францын зохиолч, философич, нийгмийн зүтгэлтэн. Сартр Экзистенциализмийн гол төлөөлөгч, 20 дугаар зууны философийг тодорхойлогчдын нэг юм. Тэрээр 1964 онд Нобелийн уран зохиолын шагналаас татгалзсан байна.

Тэрээр Францын тэнгисийн цэргийн офицер Жан Батист Сартр, Жан Мари Швейцер нарын хүү болон төржээ. Түүнийг нялх байхад эцэг нь хумхаа өвчний улмаас нас барсан учир эх нь бяцхан Сартр хүүг дагуулан өөрийн эцэг, эх дээрээ очиж хамтдаа амьдрах болжээ. Жан Пол Сартр багаасаа юм бичих сонирхолтой хүүхэд байсан боловч анхны ном нь дөнгөж 1936 онд 31 настайд нь хэвлэгдсэн байна.

Тэрээр эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах хөдөлгөөний томоохон төлөөлөгч Симона де Бовуартай олон жил ойр дотны харилцаатай байсан.

Түүний бичсэн бүтээлүүдээс "Огиудас" ("La Nausee", 1938) тууж, "Хана" ("Le Mur", 1939) өгүүллэгийн эмхтгэл, "Оршихуй ба Ор хоосон" ("L'Etre et le neant", 1943) бүтээл, "Ялаанууд" ("Les Mouches", 1943), "Бохир гар" ("Les Mains Sales", 1948) зэрэг жүжгүүд "Үгс" ("Les Mots", 1964) намтарчилсан тууж нь ихээхэн алдартай. Тэр экзистенциализмыг тууштай хамгаалагч нэгэн байсан бөгөөд үүнийгээ "Экзистенциализм бол хүмүүнлэг үзэл юм" гэсэн нийтлэлдээ тодорхой илэрхийлсэн байдаг. Сартр түүнчлэн Марксизмыг талархан дэмжигч байжээ.

Шагналууд

• 1945 онд Францын Хүндэт Легионы одон. Сартр уг шагналыг авахаас татгалзсан.
• 1964 онд Утга зохиолын салбарын Нобелийн шагнал. Мөн л авахаас татгалзсан.