Муурын төрөлхийн мэдрэхүйн дүлийрэл

Муурны төрөлхийн мэдрэхүйн мэдрэлийн дүлийрэл нь цагаан арьстай гэрийн муурт ихэвчлэн тохиолддог. Энэ нь дотор чихний доройтлоос болж үүссэн төрөлхийн дүлийрэл юм. Цагаан муур нь бусад өнгөт мууртайтай харьцуулахад дүлийрэх нь илүү түгээмэл байдаг. ASPCA-ийн муурын иж бүрэн гарын авлагаар "Цэнхэр бус нүдтэй цагаан муурын 17-20 хувь нь дүлий, "сондгой нүдтэй" буюу нэг цэнхэр нүдтэй муурны 40 хувь нь, бүтэн цэнхэр нүдтэй цагаан муурын 65-85 хувь нь дүлий байсан.

Чарльз Дарвин энэ үзэгдлийг "Зүйлийн гарал үүсэл" номдоо харилцан уялдаатай хэлбэлзлийг тайлбарлахын тулд дурдсан байдаг.

Цэнхэр нүдтэй, цагаан арьстай гэрийн тэжээвэр муурууд ихэвчлэн бүтэн дүлий байдаг. Дүлийрэл нь шар, ногоон эсвэл хөх өнгийн цахилдагтай цагаан мууранд тохиолдож болох ч хөх цахилдагтай цагаан муурт ихэвчлэн тохиолддог. Холимог нүдтэй (сондгой нүдтэй муур) цагаан муурт дүлийрэл нь цэнхэр нүдтэй талын чихэнд илүү ихээр нөлөөлдөг болохыг тогтоожээ. Цагаан муур нь цэнхэр, алтан, ногоон эсвэл зэс өнгийн сондгой нүдтэй байж болно.

1997 онд цагаан муурын судалгаагаар амьтдын 72% нь бүрэн дүлий байсан нь тогтоогджээ. Чихний дун дахь Кортигийн бүх эрхтэн төрсний дараах эхний хэдэн долоо хоногт доройтсон нь тогтоогдсон; гэсэн хэдий ч эдгээр долоо хоногуудад ч гэсэн сонсголын өдөөлтөөр тархины хальсны хариу урвал өдөөгдөхгүй байсан нь эдгээр амьтад хэзээ ч сонсголын мэдрэмжийг мэдэрч байгаагүй болохыг харуулж байна. Кортигийн эрхтэн муудсанаас хойш хэдэн сарын дараа чихний дунгийн спираль зангилаа мөн муудаж эхэлсэн нь тогтоогджээ.

Генетик[засварлах | кодоор засварлах]

Үүнийг хүний ​​Ваарденбургийн хам шинж буюу мэдрэлийн эсийн хөгжилд генетикийн саатал үүссэний улмаас сонсгол алдагдах, пигментацийн синдромд нөлөөлдөг генүүдтэй холбох талаар цөөн тооны судалгаа хийсэн боловч ийм тасалдал нь муурт ч мөн ийм шинж тэмдэг илэрдэг. Ваарденбургийн синдром 2А нь (MITF-ийн мутациас үүдэлтэй) нохой, усны булга, хулгана зэрэг бусад олон жижиг хөхтөн амьтдад илэрсэн бөгөөд тэдгээр нь дор хаяж цагаан өнгийн толбо, чихний дун, уутны зарим доройтол зэргийг харуулдаг.

Муурыг цагаан арьстай болгодог гол ген бол пигментаци болон сонсголыг дарангуйлдаг KIT-ийн аллель болох давамгайлсан далдлах ген юм. Муур нь арьсны өнгө, хэв маягтай байх боловч давамгайлсан цагаан ген байгаа үед энэ хэв маяг илэрхийлэгдэхгүй бөгөөд муур дүлий болно. Энэ генийн хувьд гомозигот (WW) эсвэл гетерозигот (Ww) муур нь үндсэн хэв маяг/өнгөнөөс үл хамааран цагаан гадаргуу байх болно. Энэхүү давамгайлсан далдлах ген (ww) дутагдалтай муур нь өнгө/ хэв маяг үзүүлэх болно. KIT-ийн мутаци нь мөн хүний биед толбо багасах, янз бүрийн өнгөт цахилдаг үүсэхэд хүргэсэн ба KIT нь хүний Ваарденбургийн синдромын 2А төрлийн ген болох MITF экспрессийг ихэсгэдэг нь тогтоогджээ.

Цагаан муур нь далдлахаас өөр шалтгаанаар цэнхэр нүдтэй байж болно. Хэрэв суурь арьс нь заасан муурын нэг бол (мөн сиамын хээ гэж нэрлэдэг) цэнхэр нүд нь заасан генийн генетикээс үүдэлтэй байж болно.

Бүх цэнхэр нүдтэй цагаан муурууд дүлий байдаг гэсэн нийтлэг буруу ойлголт байдаг. Цагаан толбо үүсэх онцгой хэлбэрээр энэ генгүй байгалиасаа цагаан арьстай мууртай болох боломжтой, гэхдээ энэ нь ховор - ихэвчлэн цагаан бус жижиг толбо хэвээр үлддэг.