Ниншя - Хотонгийн өөртөө засах орон хуудасны эх кодыг харах

{{Short description|Хятадын өөртөө засах орон}}
{{Инфобокс суурин
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
|name               = Ниншя
| settlement_type    = [[БНХАУ-ын өөртөө засах орон|Өөртөө засах орон]]
| translit_lang1     = Хятад
| translit_lang1_type = {{nobold|Хятад ханз}}
| translit_lang1_info = {{lang|zh-Hans-CN|宁夏回族自治区}}
| translit_lang1_type1 = {{nobold|[[Шяоэржин]]}}
| translit_lang1_info1 = {{lang|zh-Arab|نِئٍ‌ثِيَا خُوِزُو زِجِ‌کِیُوِ}}
| translit_lang1_type2 = {{nobold|[[Пиньинь]]}}
| translit_lang1_info2 = {{transliteration|zh|Níngxià Huízú Zìzhìqū}}
| image_skyline      = 沙坡头黄河大转弯 - panoramio.jpg
| image_alt          = 
| image_caption      = [[Шапотоу, Жунвэй|Шапотоуг]] дайран өнгөрөх [[Шар мөрөн (Хатан гол)|Шар мөрний]] үзэмж
| image_map          = Ningxia in China (+all claims hatched).svg
| mapsize            = 275px
| map_caption        = Хятад дахь Ниншягийн байршил
| subdivision_type   = Улс
| subdivision_name   = {{flag|Хятад}}
| named_for          = 
| seat_type          = Нийслэл<br /><span style="font-weight:normal;">(ба томоохон хт)</span>
| seat               = [[Иньчуань]]
| parts_type         = Хуваалт
| parts_style        = para<!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) -->
| parts              = <!-- parts text or header for parts list -->
| p1                 = 5 [[Хятадын тойрог|тойрог]]
| p2                 = 21 [[Шянь|хошуу]]
| p3                 = 219 [[Хятадын суурингууд|суурингууд]]
| government_type    = [[БНХАУ-ын өөртөө засах орон|Өөртөө засах орон]]
| governing_body     = Ниншя - Хотонгийн өөртөө засах орны ардын их хурал
| leader_title       = [[Хятадын Коммунист Намын хорооны нарийн бичгийн дарга|ХКН-ын НБД]]
| leader_name        = [[Лян Яньшүнь]]
| leader_title1      = Хурлын дарга
| leader_name1       = Лян Яньшүнь
| leader_title2      = Засгийн газрын дарга
| leader_name2       = [[Жан Юпү]]
| leader_title3      = [[Хятадын Ардын Улс Төрийн Зөвлөлдөх Зөвлөл|ХАУТЗЗ-ийн]] аймгийн дарга
| leader_name3       = Чэнь Юн
| area_total_km2     = 66399.73
| area_rank          = [[Хятадын засаг захиргааны хуваарийн жагсаалт (газар нутгийн хэмжээгээр)|27-р байр]]
| area_footnotes     = <ref name="area">{{Cite web |title=Administrative Divisions (2013) |url=http://www.nxtj.gov.cn/nxtjjxbww/tjsj/ndsj/2014/html/1/1-1%E8%A1%A8.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304095241/http://www.nxtj.gov.cn/nxtjjxbww/tjsj/ndsj/2014/html/1/1-1%E8%A1%A8.htm |archive-date=4 March 2016 |access-date=19 December 2015 |website=Ningxia Statistical Yearbook 2014 |publisher=Statistical Bureau of Ningxia |language=en}}</ref>
| elevation_max_m    = 3556
| elevation_max_point = [[Алшаа уул]]
| population_footnotes = <ref>{{Cite web |date=11 May 2021 |title=Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3) |url=http://www.stats.gov.cn/english/PressRelease/202105/t20210510_1817188.html |access-date=11 May 2021 |publisher=[[National Bureau of Statistics of China]] |language=en}}</ref>
| population_total   = 7,202,654
| population_as_of   = 2020
| population_rank    = [[Хятадын засаг захиргааны хуваарийн жагсаалт (хүн амын тоогоор)|30-р байр]]
| population_density_km2 = auto
| population_density_rank = [[Хятадын засаг захиргааны хуваарийн жагсаалт (хүн амын нягтаршлаар)|25-р байр]]
| demographics_type1 = Хүн ам
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref>tags -->
| demographics1_title1 = Угсаатны бүрэлдэхүүн
| demographics1_info1 = [[Хятадууд]]: 62%<br />[[Хотон (үндэстэн)|Хотон]]: 38%
| demographics1_title2 = Хэл, аялгуу
| demographics1_info2 = [[Ланьинь хятад хэл|Ланьинь]], [[Жунюань хятад хэл]]
| iso_code           = CN-NX
| blank_name_sec1    = [[ДНБ]] <span style="font-weight: normal;">(2021)</span>
| blank_info_sec1    = [[Хятадын юань|¥]]452 тэрбум <br /> $71.19 тэрбум (29-т)<ref name="data2020">GDP-2020 is a preliminary data {{Cite press release |title=Home - Regional - Quarterly by Province |date=March 1, 2021 |publisher=China National Bureau of Statistics |url=https://data.stats.gov.cn/english/easyquery.htm?cn=E0102 |language=en |access-date=31 December 2022}}</ref>
| blank1_name_sec1   = ДНБ нэг хүнд ноогдох
| blank1_info_sec1   = ¥62,549 <br /> $9,695 (20-д)
| blank2_name_sec1   = ДНБ өсөлт
| blank2_info_sec1   = {{increase}} 6.7%
| blank_name_sec2    = [[Хүний хөгжлийн илтгэцүүр|ХХИ]] <span style="font-weight:normal;">(2019)</span>
| blank_info_sec2    = 0.728<ref name="2019 report">{{Cite report |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/nhdr_cn.pdf |title=China National Human Development Report Special Edition—In Pursuit of a More Sustainable Future for All: China's Historic Transformation over Four Decades of Human Development |last1=United Nations Development Programme |last2=China Institute for Development Planning at Tsinghua University |date=2019 |publisher=China Translation Publishing House |location=Beijing |language=en |isbn=978-7-5001-6138-7 |last3=State Information Center}}</ref> (<span style="color:#090;">өндөр</span>) (25-д)
| website            = {{URL|http://www.nx.gov.cn/}}
| footnotes          = 
| official_name      = Ниншя - Хотонгийн өөртөө засах орон
}}
{{Инфобокс Хятад хэл
| pic = Ningxia (Chinese characters).svg
| piccap = 
| picupright = 0.5
| s = {{linktext|宁夏}}
| t = {{linktext|寧夏}}
| l = "Тайвшруулсан [[Тангуд улс|Шя]]"
| psp = Ningsia
| p = Níngxià
| mi = {{IPAc-cmn|n|ing|2|.|x|ia|4}}
| w = Ning<sup>2</sup>-hsia<sup>4</sup>
| bpmf = ㄋㄧㄥˊ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄒㄧㄚˋ
| gr = Ningshiah
| myr = Níngsyà
| j = Ning4haa6
| ci = {{IPAc-yue|n|ing|4|.|h|aa|6}}
| y = Nìhnghah
| suz = Nyín-ghô
| poj = Lêng-hā
| buc = Nìng-hâ
| teo = Lêng-hiā
| h = Nèn-ha
| xej = نِئٍ‌ثِيَا
| zh-dungan = Нинщя
| altname = Ningxia Hui Autonomous Region
| psp2 = Ningsia Hui Autonomous Region
| s2 = {{linktext|宁夏回族自治区}}
| t2 = {{linktext|寧夏回族自治區}}
| p2 = Níngxià Huízú Zìzhìqū
| bpmf2 = ㄋㄧㄥˊ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄒㄧㄚˋ<br />ㄏㄨㄟˊ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄗㄨˊ<br />ㄗˋ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄓˋ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄑㄩ
| w2 = Ning<sup>2</sup>-hsia<sup>4</sup> Hui<sup>2</sup>-tsu<sup>2</sup><br />Tzŭ<sup>4</sup>-chih<sup>4</sup>-ch{{wg-apos}}ü<sup>1</sup>
| gr2 = Ningshiah Hweitzwu Tzyhjyhchiu
| myr2 = Níngsyà Hwéidzú Dz̀jr̀chyū
| mi2 = {{IPAc-cmn|n|ing|2|.|x|ia|4|-|h|ui|2|.|z|u|2|-|zi|4|.|zhi|4|.|qu|1}}
| buc2 = Nìng-hâ Huòi-cŭk Cê̤ṳ-dê-kṳ̆
| teo2 = Lêng-hiā Huê-tsôk Tsĕu-tī-khu
| j2 = Ning4haa6 Wui4zuk6 Zi6zi6keoi1
| y2 = Nìhnghah Wùihjuhk Jihjihkēui
| ci2 = {{IPAc-yue|n|ing|4|.|h|aa|6|-|w|ui|4|.|z|uk|6|-|z|i|6|.|z|i|6|.|k|eoi|1}}
| wuu2 = nyin<sup>平</sup>ya<sup>去</sup> we<sup>平</sup>zoh<sup>入</sup> zy<sup>去</sup>zy<sup>去</sup>chiu<sup>平</sup>
| poj2 = Lêng-hā Hôe-cho̍k Chū-tī-khu
| h2 = Nèn-ha Fui-tshu̍k Tshṳ-tshṳ-khî
| xej2 = نِئٍ‌ثِيَا خُوِزُو زِجِ‌ٿِيُوِ
| zh-dungan2 = Нинщя Хуэйзў Зыҗычў
| showflag = xejp
| order = st
}}

'''Ниншя - Хотонгийн өөртөө засах орон''' (НХӨЗО; [[хятадаар]] 宁夏回族自治区 - ''níngxià huízú zìzhìqū'') буюу товчоор '''Ниншя''' (宁夏 - ''níngxià''; [[англиар]] ''Ningxia'') — 1954 онд [[Ганьсү]] мужид нэгтгэгдсэний дараа 1958 онд буцаад салж, [[Хотон үндэстэн]]г өргөн байгуулагдсан, [[БНХАУ]]-ын харъяат [[өөртөө засах орон]]. Дорнод [[Шэньси]], өмнө болон өрнөд [[Ганьсү]], умард [[Өвөр Монгол]] гэх гурван нутгаар хүрээлүүлж, Хятад орны төв-умар хэсгийн харьцангуй жижиг буюу 66,461 км² газрыг эзлээд 2010 оны тооллогоор 6,301,350 хүнийг тээн оршиж байна. Ниншя бол Хятадын өөр муж, ородтой харьцуулахад хүн ам сийрэг суурьшсан, [[Хуанту өндөрлөг]], [[Хатан гол]] ([[Шар мөрөн]]), [[Цагаан хэрэм]]ээр хүрээлэгдэн, олон зуун жилийн турш тариа тариалж ирсэн газар юм.

== Засаг захиргааны хуваарь==
{| class="wikitable"  style="font-size:90%;" align=center
|-
! Газрын зураг
! #
! Хотын нэр
! хятадаар
! англиар
! Хүн ам (2010))
|-
|rowspan=7|[[File:Ningxia prf map.png|150px]]
|----------bgcolor=lightblue
|Colspan=7 align=center|'''— аймгийн энтэй хот —'''
|----------
|1
|[[Иньчуань]]
|银川市
|Yinchuan
|1,993,088
|----------
|2
|Шизуйшань
|石嘴山市
|Shizuishan
|725,482
|----------
|3
|Ужун
|吴忠市
|Wuzhong
|1,273,792
|----------
|4
|Жунвэй
|中卫市
|Zhongwei
|1,080,832
|----------
|5
|Гуюань
|固原市
|Guyuan
|1,228,156
|}

==Зураг==
<gallery>
File:Xixia.jpg|Тангудын үеийн булш
File:Yinchuan aerial.JPG|Иньчуань хот
File:WuzhongMosque.jpg|Ужунгийн лалын сүм
</gallery>

== Эх сурвалж ==
{{Reflist}}

{{БНХАУ-ын дээд нутаг}}
[[Ангилал:Ниншя| ]]
[[Ангилал:Хятад улсын өөртөө засах орон]]