Франсиско Франко

Франсиско Франко, 1950 он

Франсиско Паулино Эрменехильдо Теодуло Франко Баамонде (испани. Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco Bahamonde; 1892 оны 12-р сарын 4-нд Испанийн хаант улсын Ферроль хотод төрсөн— 1975 оны 11-р сарын 20-нд Мадрид хотод нас барсан) — Испанийн цэргийн болон төрийн зүтгэлтэн. 1939-1975 онд Испанийн "каудильо" буюу удирдагч, жанжин байв. Генералиссимус цолтой.

Намтар

Тэрээр 1936 онд Бүгд найрамдахчууд болон үндсэрхэг үзэлтнүүдийн хооронд цуст иргэний дайнд хүргэсэн цэргийн эргэлтийг зохион байгуулагчдын нэг юм. Үндсэрхэг үзэлтнүүдийг удирдаж, дайнд ялсны дараа тэрээр улс орныг бүрэн хяналтдаа авч, Франко өөрөө тоталитар улс гэж тодорхойлсон Франкист Испани гэгддэг баруун жигүүрийн авторитар дэглэмийг бий болгосон. Үүний зэрэгцээ төрийн тэргүүн, засгийн газрын тэргүүн, дээд командлагчийн үүргийг хослуулсан барьсан тэрээр "удирдагч" эсвэл "тэргүүн" гэсэн утгатай Каудильо цолыг авч байжээ.

Тэрээр 14 настайдаа тэнгисийн цэргийн дунд сургууль төгсөөд гэр бүлийн уламжлалаа дагаж, тэнгисийн цэргийн далайчин болохыг зорьж байсан ч 1898 оны Испани-Америкийн дайнд Испани ялагдал хүлээснээр сул орон тоо эрс цөөрсөн гэсэн үг. 1907 онд Франко Толедо дахь явган цэргийн академид элсэн орсон байна. 1910 онд тэрээр академийг 312 оюутны 251-д дэслэгч цолтой төгсөж, төрөлх хот Феррол дахь Испанийн гарнизонд хоёр жилийг өнгөрүүлсэн бөгөөд эхний боломж гармагц Испанийн Мароккод алба хаажээ. Испанийн Африкийн энэ оронд алба хаах нь харгис цөлийн дайнд байлдааны туршлага олж авах, цэргийн карьер хийх боломжийг олгосон юм.

Франко сайн офицер гэдгээрээ нэр хүндтэй болсон. Тэрээр Мароккод арван нэгэн жилийг өнгөрөөсөн байна.

Тэрээр 1916 онд хүнд шархадсаны дараа 23 настайдаа Испанийн армийн хамгийн залуу хошууч (команданте), 33 настайдаа хамгийн залуу генерал болсон байна.

Тэрээр 1917 оны хавраас тэрээр Овьедогийн гарнизонд алба хаажээ. 1917 оны 8-р сард Астури дахь уурхайчдын үймээн самууныг хэрцгийгээр дарахад идэвхтэй оролцсон байна.

Залуу Ф.Франког ивээлдээ авсан Испанийн легионыг үндэслэгч Хосе Миллан Астрайгийн нөлөөгөөр 1920 онд Африкт батальоны командлагчаар буцаж иржээ. Легионы ангиуд нь чанга сахилга бат, тулалдаанд хичээнгүй байдал, энгийн иргэд, хоригдлуудын эсрэг шийтгэлийн харгис хэрцгий байдлаараа ялгагдаж байжээ. Чухам тэр үед Африкт тулалдаж байсан цэргийн эрчүүдийн нягт холбоо (Хосе Санхуржо, Эмилио Мола, Мануэл Годе, Луис Оргаз, Хуан Ягуэ, Хосе Энрике Варела, Ф. Франко) бий болсон нь хожим нь арми ба төрд шийдвэрлэх нөлөө үзүүлсэн юм.