Jump to content

Хөдөө аж ахуйгаас ялгарах хүлэмжийн хий

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Дэлхийн хүлэмжийн хийн ялгаруулалтын дөрөвний нэг нь хоол хүнснээс үүсдэг (2019 оны мэдээлэл)
Хөдөө аж ахуйгаас үүссэн метан ялгаруулалт, 2019он.

Хөдөө аж ахуйгаас ялгарах хүлэмжийн хий ихээхэн ач холбогдолтой: Хөдөө аж ахуй, ойн аж ахуй, газар ашиглалтын салбар нь дэлхийн хүлэмжийн хийн ялгаралтын 13-21 хувийг эзэлдэг. Ялгаруулалт нь хүлэмжийн хийн шууд ялгаруулалтаас(жишээлбэл цагаан будааны үйлдвэрлэл, мал аж ахуйгаас) мөн шууд бус ялгаруулалтаас үүсдэг. Шууд ялгаруулалтын хувьд азотын исэл ба метан нь хөдөө аж ахуйгаас ялгарах нийт хүлэмжийн хийн талаас илүү хувийг бүрдүүлдэг. Нөгөө төлөөс шууд бус ялгаруулалт нь хөдөө аж ахуйн бус газар, тухайлбал ой модыг хөдөө аж ахуйн газар болгон хувиргаснаас үүдэлтэй байдаг. Цаашилбал, тээвэр, бордоо үйлдвэрлэхэд чулуужсан түлшний зарцуулалт бас бий. Жишээлбэл, азотын бордоо үйлдвэрлэх, ашиглах нь дэлхийн нийт хүлэмжийн хийн ялгарлын 5 орчим хувийг эзэлдэг. Мал аж ахуй нь хүлэмжийн хийн ялгаруулалтын гол эх үүсвэр юм. Үүний зэрэгцээ мал аж ахуй нь уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлж байна.

Фермийн амьтдын хоол боловсруулах системийг нэг ходоодны тасалгаат, хивэгч гэж хоёр ангилна. Мах, сүүний чиглэлийн хивэгч амьтан хүлэмжийн хийн ялгаруулалтаараа дээгүүрт ордог. Харьцуулбал нэг ходоодны тасалгаат амьтан буюу гахай, шувууны аж ахуйтай холбоотой хоол хүнс бага байдаг. Нэг ходоодны төрлийг хэрэглэснээр утаа бага ялгардаг. Нэг ходоодны тасалгаат амьтад тэжээлийг хувиргах үр ашиг өндөртэй, мөн тийм ч их метан ялгаруулдаггүй. Шувуу зэрэг хивэгчгүй малын хүлэмжийн хий хамаагүй бага ялгардаг.