Цагаан монгол хэл
(Цагаан Монгол хэл-с чиглүүлэгдэв)
| Монгор хэл | |
|---|---|
| Цагаан монгол хэл | |
| moŋɡuer | |
| Тархалт | Хятад |
| Бүс нутаг | Хөхнуур, Ганьсү |
Төрөлх хэлтэн | 150,000 (2000 оны тооллого)[1] |
| Аялга |
|
| Латин бичиг | |
| Томьёолбор | |
| ISO 639-3 | mjg |
| Глоттолог | tuuu1240 |
| Glottopedia | Mangghuer[2] |
Цагаан монгол (монгор) хэл[3] — монгол хэлний бүлэгт харьяалагддаг хэл. Цагаан монгол хэлээр хэлэлцэгч цагаан монгол ястан БНХАУ-ын Хөхнуур (голдуу Миньхэ, Датун, Тунжэнь зэрэг газарт), Ганьсү гэх хоёр мужид оршин суудаг.
Тооны нэр
[засварлах | кодоор засварлах]1996 оны нэгэн эрдэм шинжилгээний нийтлэлд[4] Цагаан монгол хэлээр тоог хэрхэн нэрлэдгийг галиглан бичсэнийг монгол хэлний нэртэй харьцуулан доор харууллаа.
| Монгол кирилл | Худам монгол (латин галиг) |
Цагаан монгол (латин галиг) | |
| 1 | нэг(эн) | nigen | nige |
| 2 | хоёр | qoyar | ɣoori |
| 3 | гурав (гурван) | ɣurban | ɣuran |
| 4 | дөрөв (дөрвөн) | dörben | deeran |
| 5 | тав(ан) | tabun | tawun |
| 6 | зургаа(н) | jirɣuɣan | Jiriɣun |
| 7 | долоо(н) | doloɣan | duluun |
| 8 | найм(ан) | naiman | niiman |
| 9 | ес(өн) | yisün | shzin |
| 10 | арав (арван) | arban | haran |
Зүүлт, тайлбар
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ Монгор хэл at Ethnologue (18th ed., 2015) (захиалга шаардлагатай)
- ↑ Glottopedia article on Цагаан монгол хэл.
- ↑ Ц.Дамдинсүрэн, А.Лувсандэндэв нарын зохиосон "Орос-Монгол толь" (1982)-ын 278-р талд монгорский гэдгийг цагаан монгол, монгорский язык гэдгийг цагаан монгол хэл гэж орчуулсныг баримтлаж "Цагаан Монгол хэл" гэж бичив.
- ↑ Dpal-ldan-bkra-shis, Keith Slater: Language Materials of China’s Monguor Minority: Huzhu Mongghul and Minhe Mangghuer