Гуа Марал

Гуа Марал (хятад: 豁埃 馬闌勒[1], пиньинь:Huō āi mǎ lán lēi, латин галиг: Qoay maral[2], γoγ̇ai maral[3]) бол Чингис хааны хорин хоёр дахь үеийн дээд өвөг эцэг Бөртэ Чиногийн гэргий мөн юм. Нууц товчооны 1-р бүлгийн 1-р зүйлд:

"​Činggis​ qaγan-nu hujaur deere tenggeri-eče jayaatu ​töregsen​ ​Börte​ ​čino​ ​aju[γ]u. Gergey inu Qoay maral aji[γ]ay. Tenggis ​ketüljü​ ​irebe."[2] (Чингис хааны язгуур дээр тэнгэрээс заяат төрсөн Бөртэ Чино ажу[г]у. Гэргий ину Хоа Марал ажи[г]ай. Тэнгис гэтэлж ирвэй.)

Монголын нууц товчоо, Судрын чуулган, Лу.Алтан товч зэрэг монголын түүхийн тулгар сурвалж бичигт Бөртэ Чино, гэргий Гуа маралын хамт Онон мөрний эх Бурхан халдунд нутаглан, Батачихан нэрт хөвүүн төрүүлсэн тухай бичжээ. Харин Эрдэнийн товч, Мэргэн гэгээний Алтан товч зэрэг зарим 17-18-р зууны монгол сурвалжид Батасхан, Бата чахан[4][5] нэрт хоёр хөвүүн төрүүлэв гэх хуудуутай мэдээлэл байдаг. Мөн Мэргэн гэгээний Алтан товчид Хоо маралыг өмнөх нөхөрөөс төрсөн Баташа хөвүүнтэй бэлэвсэн эм[4] гэх мэтээр бичжээ.

Гэр бүл[засварлах | кодоор засварлах]

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. "元朝秘史/卷01 - 维基文库,自由的图书馆". zh.wikisource.org (in хятад). Retrieved 2023-12-05.
  2. 2.0 2.1 Т., Дашцэдэн (2009). "Монголын нууц товчоон"-ы галиг (2 дахь хэвлэл ed.). Улаанбаатар: МУИС-Монгол хэл, Соёлын сургууль. p. 16.
  3. "音訳蒙文元朝秘史/巻一-1 - Wikisource". ja.wikisource.org (in япон). Retrieved 2023-12-05.
  4. 4.0 4.1 Мэргэн гэгээн, Лувсандамбийжалцан (2006). Их Монгол Улсын Үндэслэсэн Алтан Товч Тууж Оршвой. Улаанбаатар: МУИС. p. 53.
  5. ., Саган Сэцэн (2006). Эрдэнийн товч. Улаанбаатар: МУИС. p. 54.{{cite book}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)