Дорнод Казахстан муж
Дорнод Казахстан муж (казах. Шығыс Қазақстан облысы / Şyğys Qazaqstan oblysy, англи. East Kazakhstan Province) — Бүгд Найрамдах Казахстан Улсын зүүн хэсэгт Орос болон Хятадтай хил залгадаг муж. Захиргааны төв нь Өскемен (өмнө Усть-Каменогорск) хот.
Энэ муж нь Баруун талаараа Казахстаны Абай мужтай, зүүн урдуураа Хятадын өөртөө засах Шинжаан оронтой, зүүн хойгуураа Оросын Алтайн хязгаартай хил залгадаг байна. Монгол Улстай хил залгадаггүй ч газар зүйн хувьд хамгийн ойр байрладаг Казахстаны муж юм.
Казахстаны нийт усны нөөцийн 40 гаруй хувь нь Дорнод Казахстан мужийн нутагт төвлөрдөг байна.
Хамгийн том гол мөрөн:- Эрчис, Бухтарма, Курчум, Калжыр, Нарым, Уба, Улба юм. Бүс нутгийн гол усны судас бол Бухтарма, Усть-Каменогорск гэсэн 2 усан цахилгаан станц байрладаг Эрчис мөрөн юм.
Засаг захиргааны хуваарилалт
[засварлах | кодоор засварлах]2022 оны 6-р сараас хойшхи мужийн засаг захиргаа 11 дүүрэгтэй болсон.
- Алтай (Зыряновский) — төв нь Алтай (Зыряновск) хот
- Глубоковский — төв Глубокое тосгон
- Зайсан — төв Зайсан хот
- Катон-Карагай — төв Катон-Карагай тосгон
- Курчум — төв Курчум тосгон
- Маркаколь - төв Маркаколь тосгон
- Самар — төв Самарск тосгон
- Тарбагатай — төв Акжар тосгон
- Улан — төв Касыма Кайсенова (Молодёжный) тосгон
- Улькен Нарын — төв Улькен Нарын (Большенарымское) тосгон
- Шемонаих — төв Шемонаиха хот.
Хүн ам
[засварлах | кодоор засварлах]Дорнод Казахстан мужийн хүн ам 2021 оны байдлаар 717 мянган байжээ.
1989,
хүн. |
% | 1999 ,
хүн. |
% | 2009 ,
хүн. |
% | 2019,
хүн. |
% | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
нийт | 1767225 | 100,00% | 1531024 | 100,00% | 1396593 | 100,00% | 1378527 | 100,00% |
Казах | 687879 | 38,92% | 743098 | 48,54% | 781732 | 55,97% | 834784 | 60,56% |
Орос | 914424 | 51,74% | 694705 | 45,38% | 561183 | 40,18% | 496557 | 36,02% |
Татар | 27982 | 1,58% | 24506 | 1,60% | 17789 | 1,27% | 16256 | 1,18% |
Герман | 66924 | 3,79% | 32141 | 2,10% | 14030 | 1,00% | 12887 | 0,93% |
Украин | 35702 | 2,02% | 15969 | 1,04% | 7078 | 0,51% | 3816 | 0,28% |
Мужийн үе үеийн удирдлага буюу "Аким"
[засварлах | кодоор засварлах]- Бектемисов, Амангельды Иманакышевич (1992 — 1994)
- Лавриненко, Юрий Иванович (1994 —1995)
- Десятник, Леонид Васильевич (1995 — 1996)
- Нагманов, Кажмурат Ибраевич (1996—1997)
- Метте, Виталий Леонидович (1997 — 2003)
- Абайдильдин, Талгатбек Жамшитович (2003 — 2004)
- Храпунов, Виктор Вячеславович (2004 — 2007)
- Карибжанов, Жаныбек Салимович (2007 —2008)
- Бергенев, Адылгазы Садвокасович (2008 — 2009)
- Сапарбаев, Бердыбек Машбекович (2009 —2014)
- Ахметов, Даниал Кенжетаевич (2014 — 2023)
- Кошербаев, Ермек Беделбаевич (2023 оны 6 сараас -)