Оссип Флэхтхайм
Оссип Флэхтхайм (герман. Ossip Kurt Flechtheim, 1909 оны 3-р сарын 5-нд төрсөн– 1998 оны 3-р сарын 4-нд нас барсан)- Германы хуульч, улс төр судлаач, зохиолч, футурист буюу ирээдүй судлаач, хүмүүнлэгийн гүн ухаантан. Тэрээр " "Futurology" (Ирээдүй судлал) гэсэн нэр томъёог анх бий болгосон гэж үздэг.
Флехтхайм Оросын хаант улсын Николаев хотод (одоогийн Украины Миколайв хот) 1909 онд еврей гэр гаралтай ном худалдагч Херрманн Флехтхайм (1880–1960) болон эхнэр Ольга Фарбер (1884–1964) нарын хүү болон мэндэлжээ. 1910 онд гэр бүлээрээ эцгийнхээ төрөлх Вестфалийн Мюнстерт буцаж нүүсэн байна. Төрөл төрөгсөд нь үр тарианы худалдаа эрхэлдэг байсан бөгөөд дараа гэр бүлээрээ Дюссельдорф руу нүүжээ. Урлагийн бүтээлийн дилер Альфред Флехтхайм түүний авга ах юм.
Түүний гэр бүл шашин шүтдэггүй байсан тул Флехтхайм шашны хүмүүжил аваагүй ажээ. Хожим (Дэлхийн 2-р дайны дараа Баруун Берлинд) тэрээр Германы чөлөөт сэтгэгчдийн нийгэмлэгийн (сүүлд "Humanist Association of Germany") гишүүн болсон.
Тэрээр 1927 онд Гинденбургийн сургуулийг (одоогийн Гумбольдт-Гимнази Дюссельдорф) төгсөөд 1931 онд Москвад (эхийнхээ төрсөн хот) аялсны дараа таван жилийн дараа Германы Коммунист намын гишүүн болж, мөн хөдөлгөөний үзэл суртлын явцуу байдлыг жигшин зэвүүцэж эхэлсэн. Флехтхайм Фрайбург, Парис, Хайдельберг, Берлин, эцэст нь Кёльн хотын их сургуулиудад хууль эрх зүй, улс төрийн шинжлэх ухааны чиглэлээр суралцсан. 1931-1933 онд тэрээр Дюссельдорфын Шүүхэд хуулийн зөвлөхөөр ажиллажээ.
Тэрээр 1934 онд Кёльн хотод Карл Шмиттийн удирдлаган дор суралцаж байхдаа Фридрих Гегелийн эрүүгийн онолын талаар ажиллаж Хуулийн ухааны докторын зэрэг хамгаалсан байна.
1933 онд Германд нацистууд Засгийн эрхийг гартаа авсны дараа Флехтхайм еврей, Ней Бегинненийн гишүүн байсан тул төрийн албанаас халагдсан юм. 1935 онд тэрээр 22 хоног шоронд хоригджээ. Тэрээр Бельги, дараа нь Швейцарь руу цагаачилж, Женевийн Их Сургуулийн дэргэдэх Олон Улсын Судлалын Дээд Сургуульд (ДСШУС) тэтгэлэгээр үргэлжлүүлэн суралцаж, 1939 онд төгссөн (1938 онд Кёльны Их Сургууль түүнийг эрдмийн цолыг нь хураасан).
АНУ-д
[засварлах | кодоор засварлах]1939 онд тэрээр Женев дэх Нийгмийн судалгааны хүрээлэнтэй холбоо тогтоож, улмаар тус хүрээлэнгийн захирал Макс Хоркхаймерын санал болгосон тэтгэлэгт хөтөлбөрийг хүлээн авч, Нью-Йорк хотын Колумбын их сургуульд нүүлгэн шилжүүлэхэд АНУ-д цагаачилжээ. Тэнд тэрээр Эрих Фромм, Герберт Маркуз болон Исаак Азимов нартай танилцжээ. 1942 оны 12-р сард тэрээр "Berliner Börsen-Courier" сэтгүүлийн ерөнхий редактор асан Эмиль Факторын охин Лили Тереза Фактортой гэрлэж, тэдний охин Марион Рут 1946 оны 9-р сарын 26-нд мэндэлжээ. 1943 он хүртэл жеоржиа мужийн Атланта-д ажиллаж, дараа нь хувийн "Бейтс коллеж"-д (англи. Bates College) туслах профессор болжээ.
Дэлхийн 2-р дайны үеэр Флехтхайм АНУ-ын армид элссэн. 1946 онд тэрээр дэд хурандаа цолтойгоор дахин алба хааж, Герман дахь АНУ-ын Дайны гэмт хэрэгтэй тэмцэх газрын даргын албанд хэдэн сар ажилласан. 1947-1951 онд АНУ-д их сургуулийн багшаар эрдмийн ажлаа үргэлжлүүлсэн байна.
ХБНГУ-д
[засварлах | кодоор засварлах]1947 онд Хайдельбергийн их сургууль Вэймарын Бүгд Найрамдах Улс дахь Германы коммунист намын талаар хийсэн ажлынхаа төлөө (1948 онд хэвлэгдсэн) тэрээр докторын зэрэг хүртсэн. Тэрээр 1947 онд Кёльнийн Их Сургуульд хуулийн эрдмийн зэрэг горилсон байна. 1952-1959 онд Флехтхайм Германы Улс төрийн их сургуулийн профессороор ажиллаж байжээ. 1959 онд тус сургуулийг Берлиний Чөлөөт их сургуульд нэгтгэсний дараа тэрээр орон нутгийн Отто-Сухр-Институтэд улс төрийн шинжлэх ухааны профессор болж, 1974 онд тэтгэвэрт гарах хүртлээ энэ албан тушаалыг хашиж байжээ.
1943 онд Флехтхайм "Футурологи" гэсэн нэр томъёог ирээдүй судалалтай холбоотой асуудлуудыг системтэй, шүүмжлэлтэй эмчлэх зорилгоор анх нэвтрүүлсэн. 1945 онд гаргасан "Ирээдүйг заах нь" /Teaching the Future/ номондоо тэрээр ирээдүйтэй холбоотой хичээлүүдийг хөгжүүлэхийг уриалав. Тэрээр 1969 онд бичсэн "Ирээдүйн судалгааны хэлэлцүүлэг" эсседээ /"essay Discussion on Future Research ... / хүн ба түүний нийгмийн хувьслын талаар өнөөг хүртэл хориотой байсан ирээдүйн цаг үеийг хэлэлцэх оролдлого байсан юм. Шинжлэх ухаан, эрдэм шинжилгээний тасралтгүй өсөн нэмэгдэж буй нөөцийг нэгтгэн би үүнийг батлав" гэж тайлбарлаж байжээ. Бид өмнөх шинжилгээ, таамаглалыг ашиглахаас илүүг хийж чадна; бид таамаглалын найдвартай байдал, магадлалыг тогтоохыг оролдож болно" гэжээ.
1970 онд тэрээр "Футурологи: Ирээдүйн төлөөх тулаан" /Futurology: The battle for the future/ бүтээлээ хэвлүүлсэн. Үүнд тэрээр барууны ирээдүйн судалгаа, социалист орнуудад сурталчилсан технократ хандлагыг шүүмжилж, харин "ирээдүйг чөлөөлөх" загварыг сурталчилжээ. Тэр үеийн Флехтхаймын футурологийн үзэл баримтлал нь Зүүн ба Баруун Европт үүсч буй нийгмийн хувьслын үйл явцад суурилж, капиталист болон коммунист системээс хальж "гуравдагч зам"-ыг хөтөлж, одоо байгаа нийгмээс ардчилсан шинэ хувилбар гэсэн үг юм.