Jump to content

Оюутны хотхон

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Оксфордын Их сугуулийн оюутны хотхон

Оюутны хотхон (англи. Campus) уламжлал ёсоор боловсролын байгууллага болох коллеж, их сургуулийн холбогдох барилга, байгууламж байрладаг тусгайлсан газар юм. Ихэвчлэн Их сургуулийн оюутны хотхон дотор захиргаа, номын сан, лекцийн танхим, оршин суух дотуур байр, биеийн тамирын төв, хоолны газар, дэлгүүр, эмнэлэг, цэцэрлэгт хүрээлэн болон ой мод зэрэг байгууламжууд багтдаг байна.

Энэ үг нь "нээлттэй талбар, талбай" гэсэн латин үгнээс гаралтай бөгөөд анх 1774 онд "Нью-Жерси коллеж"-ийн (Принстон их сургууль) Нассау танхимын зэргэлдээх том талбайг тодорхойлон нэрлэхэд ашигласан байна. Энэ талбай нь Принстоныг ойролцоох хотоос тусгаарлах зориулалттай байжээ.

АНУ-ын бусад зарим коллежууд дараа нь тус тусын салбарыг тус тусад нь тайлбарлах үгийг хэрэглэсэн боловч "оюутны хотхон" нь Их сургуулийн өмчийг бүхэлд нь хэлдэггүй байна. Сургууль нь оюутны хотхон, нөгөөг нь талбай, хашаа гэж нэрлэдэг байж болно.

Хотхон байгуулах уламжлал нь дундад зууны үеийн Европын их дээд сургуулиудад оюутнууд, багш нарын хараат орчинд хамт нэг дор ажиллаж, сурч, амьдарч байсан үеэс эхэлсэн байна. Эрдмийн амьдралд орохын ач холбогдлын тухай ойлголт хожим Америкт шилжин ирж суурьшсан бөгөөд колонийн анхны боловсролын байгууллагууд Шотланд, Английн коллежийн системд тулгуурласантай холбоотой байжээ.

Оюутны хотхон нь Европ дахь анхны зохион байгуулалтын байдлаас АНУ-д олон янзын бие даасан хэв маяг болж өөрчлөгдсөн. Эрт колончлолын коллежууд бүгд хувийн хэв маягаар баригдсан бөгөөд зарим нь Принстоны их сургуулийн оюутны хотхон зэрэг дан барилгад байрладаг эсвэл Харвард гэх мэт Америкийн үнэт зүйлсийг тусгасан сүмийн хувилбараар зохион байгуулагдсан байдаг. Оюутны хотхоны загвар, коллежийн архитектур аль аль нь дэлхийн өргөн хүрээний чиг хандлагын дагуу хувьсан өөрчлөгдөж, ихэнх нь хэд хэдэн орчин үеийн болон түүхэн барилгын хэв маяг, зохион байгуулалтыг илэрхийлсээр байна.