Эртний Палео-Сибирь
Археогенетикийн шинжлэх ухаанд Эртний Палео-Сибирь гэдэг нэр томъёо нь хойд болон зүүн хойд Сибирийн 15-10-р мянган жилийн өмнөх анчин гөрөөчин хүмүүсийн өвөг дээдсийг хэлдэг юм. Эртний Палео-Сибирийн хүмүүс нь Зүүн Азийн бусад хүмүүсээс заримдаа 26-36 кя хооронд хувьсаж, улмаар Эртний Хойд Евразиуд болж (АНЭ) тэдгээр нь эртний Зүүн Азийн хүмүүстэй холилдон үүссэн гэж үздэг. [2] [3] [4] Эртний Палео-Сибирийн хүмүүсийн дунд Эртний Хойд Зүүн Азийн AR19K, AR14K зэрэг 13,000-аас дээш жилийн настай Амар мөрний эртний Зүүн хойд Азийн хүмүүс болон Чөтгөрийн агуйгаас гэх газраас олдсон Эртний Зүүн хойд Азийн хүмүүстэй холилдон Эртний Хойд Евразичуудыг бий болгосон байна. [5]
Эртний Палео-Сибирчүүдийг голчлон хоёр хүний археологийн сорьцоор тодорхойлдог: Сибирийн өмнөд хэсэгт орших Байгаль нуурын ойролцоо олдсон 14,000 жилийн настай <i id="mwMg">Усть-Кяхта-3</i> (UKY) болон 9-10,000 жилийн настай Зүүн сибирийн Kolyma_M . . [5] Тодруулбал, Байгаль нуурын УстьКяхта-3 (UKY) сорьц (14,050-13,770 BP) нь 30% Эртний Хойд Еврази (ANE) өвөг, 70% Эртний Зүүн Хойд Азийн(Амар мөрний Анчин Гөрөөчин) хүмүүсийн холимог байв. [1] Эртний Палео-Сибирчүүд нь орчин үеийн зүүн хойд Сибирийн хүмүүс, ялангуяа Корякууд болон Америкийн уугуул иргэдтэй хамгийн ойр. [6] [5] Уугуул америкчуудийн өвөг дээдэс эртний Палео-Сибирийнхтэй ижил хольцтой бөгөөд 67% нь Зүүн Ази, 33% нь (Эртний Зүүн Хойд Еврази) ANE гаралтай аж. [7]
Эртний Палео-Сибирчүүд Зүүн Хойд Өвөр Азийн (Юмин шиг) удам угсаатай нийлэн Cisbaikal_LNBA-ийн удам угсааг үүсгэсэн бөгөөд энэ нь эртний Енисей хэлээр ярьдаг хүмүүстэй холбоотой байж болох юм. [9] Эртний палео-сибирьчүүд мөн Алтайн нурууны анчин гөрөөчдийн өвөг дээдсийн гарал (7500 МЭӨ) Ботай шиг болон, Окунево соёлын хувьд нэмэлтээр Байгаль нуурын анчин гөрөөчин, Афанасьево төрлийн гэх мэт хүмүүсийн хольцоос үүссэн. . [10]
Тэд хожим нь Неосибирь ба Неолитын Амар мөрний хүмүүс нутагт нь суух болсон нь энэ нь түрэг, монгол, тунгус хэлээр ярьдаг , магадгүй эрт үеийн юкагир, урал хэлээр ярьдаг хүмүүс (7-11 кя) хүмүүсийн өвөг байж ч магадгүй юм. . [11] [12]
- Сибирийн уугуул хүмүүс
- Палеосибирийн хэлнүүд
Хавсралт
[засварлах | кодоор засварлах]Эх сурвалжууд
[засварлах | кодоор засварлах]Загвар:Early human migrationsЗагвар:Human genetics
- ↑ 1.0 1.1 Yu et al. 2020.
- ↑ Sikora, Martin; Pitulko, Vladimir V.; Sousa, Vitor C.; Allentoft, Morten E.; Vinner, Lasse; Rasmussen, Simon; Margaryan, Ashot; de Barros Damgaard, Peter; de la Fuente, Constanza; Renaud, Gabriel; Yang, Melinda A.; Fu, Qiaomei; Dupanloup, Isabelle; Giampoudakis, Konstantinos; Nogués-Bravo, David (June 2019). "The population history of northeastern Siberia since the Pleistocene". Nature (англи хэлээр). 570 (7760): 182–188. Bibcode:2019Natur.570..182S. doi:10.1038/s41586-019-1279-z. ISSN 1476-4687. PMID 31168093. S2CID 174809069.
{{cite journal}}
:|hdl-access=
requires|hdl=
(help) - ↑ Moreno-Mayar, J. Víctor; Potter, Ben A.; Vinner, Lasse; Steinrücken, Matthias; Rasmussen, Simon; Terhorst, Jonathan; Kamm, John A.; Albrechtsen, Anders; Malaspinas, Anna-Sapfo; Sikora, Martin; Reuther, Joshua D.; Irish, Joel D.; Malhi, Ripan S.; Orlando, Ludovic; Song, Yun S. (January 2018). "Terminal Pleistocene Alaskan genome reveals first founding population of Native Americans". Nature (англи хэлээр). 553 (7687): 203–207. Bibcode:2018Natur.553..203M. doi:10.1038/nature25173. ISSN 1476-4687. PMID 29323294. S2CID 4454580.
- ↑ Grebenyuk, Pavel S.; Fedorchenko, Alexander Yu.; Dyakonov, Viktor M.; Lebedintsev, Alexander I.; Malyarchuk, Boris A. (2022). "Ancient Cultures and Migrations in Northeastern Siberia". Humans in the Siberian Landscapes. Springer Geography (англи хэлээр). Springer International Publishing. p. 96. doi:10.1007/978-3-030-90061-8_4. ISBN 978-3-030-90060-1.
According to the latest paleogenetic data, East Asian populations migrated to Northeastern Siberia ca. 20,000–18,000 cal BP. The migration was accompanied by their mixing with the descendants of the "Ancient North Siberians", represented by the genome from the Yana and Malta individuals. These processes were reflected in the Beringian tradition's wide proliferation in the region and led to the emergence of several ancestral lineages (Fig. 1) in Extreme Northeastern Asia: the Ancient Paleosiberian population represented by the genome of the individual from Duvanny Yar, and the ancestral Native Americans. The latter type subsequently divided into the Ancient Beringians and all other Native Americans (Moreno-Mayar et al. 2018; Sikora et al. 2019).
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Mao 2021.
- ↑ Sikora 2019.
- ↑ Posth, Cosimo; Nakatsuka, Nathan; Lazaridis, Iosif; Skoglund, Pontus; Mallick, Swapan; Lamnidis, Thiseas C.; Rohland, Nadin; Nägele, Kathrin; Adamski, Nicole; Bertolini, Emilie; Broomandkhoshbacht, Nasreen; Cooper, Alan; Culleton, Brendan J.; Ferraz, Tiago; Ferry, Matthew (8 November 2011). "Reconstructing the Deep Population History of Central and South America". Cell. 175 (5): 1185–1197.e22. doi:10.1016/j.cell.2018.10.027. ISSN 0092-8674. PMC 6327247. PMID 30415837.
- ↑ Maier, Robert; Flegontov, Pavel; Flegontova, Olga; Işıldak, Ulaş; Changmai, Piya; Reich, David (14 April 2023). Nordborg, Magnus; Przeworski, Molly; Balding, David; Wiuf, Carsten (eds.). "On the limits of fitting complex models of population history to f-statistics". eLife. 12: e85492. doi:10.7554/eLife.85492. ISSN 2050-084X. PMC 10310323. PMID 37057893.
{{cite journal}}
: Check|pmc=
value (help) - ↑ Zeng, Tian Chen; et al. (2 October 2023). "Postglacial genomes from foragers across Northern Eurasia reveal prehistoric mobility associated with the spread of the Uralic and Yeniseian languages". doi:10.1101/2023.10.01.560332. S2CID 263706090.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Check|s2cid=
value (help) - ↑ Wang, Ke; Yu, He; Radzevičiūtė, Rita; Kiryushin, Yuriy F.; Tishkin, Alexey A.; Frolov, Yaroslav V.; Stepanova, Nadezhda F.; Kiryushin, Kirill Yu.; Kungurov, Artur L.; Shnaider, Svetlana V.; Tur, Svetlana S.; Tiunov, Mikhail P.; Zubova, Alisa V.; Pevzner, Maria; Karimov, Timur (6 February 2023). "Middle Holocene Siberian genomes reveal highly connected gene pools throughout North Asia". Current Biology. 33 (3): 423–433.e5. Bibcode:2023CBio...33E.423W. doi:10.1016/j.cub.2022.11.062. ISSN 0960-9822. PMID 36638796.
- ↑ Wong, Emily H.M.; Khrunin, Andrey; Nichols, Larissa; Pushkarev, Dmitry; Khokhrin, Denis; Verbenko, Dmitry; Evgrafov, Oleg; Knowles, James; Novembre, John; Limborska, Svetlana; Valouev, Anton (January 2017). "Reconstructing genetic history of Siberian and Northeastern European populations". Genome Research. 27 (1): 1–14. doi:10.1101/gr.202945.115. ISSN 1088-9051. PMC 5204334. PMID 27965293.
- ↑ Sikora, Martin; Pitulko, Vladimir V.; Sousa, Vitor C.; Allentoft, Morten E.; Vinner, Lasse; Rasmussen, Simon; Margaryan, Ashot; de Barros Damgaard, Peter; de la Fuente, Constanza; Renaud, Gabriel; Yang, Melinda A.; Fu, Qiaomei; Dupanloup, Isabelle; Giampoudakis, Konstantinos; Nogués-Bravo, David (2019). "The population history of northeastern Siberia since the Pleistocene". Nature (англи хэлээр). 570 (7760): 182–188. Bibcode:2019Natur.570..182S. doi:10.1038/s41586-019-1279-z. ISSN 1476-4687. PMID 31168093. S2CID 174809069.
Most modern Siberian speakers of Neosiberian languages genetically fall on an East- West cline between Europeans and Early East Asians. Taking Even speakers as representatives, the Neosiberian turnover from the south, which largely replaced Ancient Paleosiberian ancestry, can be associated with the northward spread of Tungusic and probably also Turkic and Mongolic. However, the expansions of Tungusic as well as Turkic and Mongolic are too recent to be associable with the earliest waves of Neosiberian ancestry, dated later than ~11 kya, but discernible in the Baikal region from at least 6 kya onwards. Therefore, this phase of the Neosiberian population turnover must initially have transmitted other languages or language families into Siberia, including possibly Uralic and Yukaghir..
{{cite journal}}
:|hdl-access=
requires|hdl=
(help)