Jump to content

Цусны бүлэг: Засвар хоорондын ялгаа

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Мөр 1: Мөр 1:
[[Image:ABO blood type.svg|thumb|right|410px|Эритроцитэд агуулагдах цусны ABO бүлгийн антигенийн агууламж нь цусны бүлгийг тодорхойлох чухал үүрэгтэй.]]

'''Цусны бүлэг''' ('''цусны төрөл''') нь [[эритроцит]]ийн (улаан бөөм) гадаргууд [[антиген]] байгаа эсэх, мөн [[удамшил|удамших]] антигенлэг бодисууд байгаа эсэх дээр үндэслэсэн [[цус]]ны ангилал юм. Эдгээр антигенүүд нь цусны бүлгийн системээс хамааран, [[Уураг (молекул)|уураг]], [[нүүрс ус]], [[гликоуураг]], [[гликолипид]] байж болно. Эдгээр антигенүүдийн зарим нь өөр өөр [[Эд (биологи)|эдийн]] ялгаатай [[Эс|эсийн]] гадаргууд мөн оршдог. [[Улаан бөөм]]ний гадаргуун антигенүүдийн зарим нь нэг [[аллель|аллелээс]] үүсэлтэй байх ба эдгээр нь хамтдаа цусны бүлгийн системийг үүсгэнэ.<ref>{{cite book
| last = Maton
| first = Anthea
|author2=Jean Hopkins|author3=Charles William McLaughlin|author4=Susan Johnson|author5=Maryanna Quon Warner|author6=David LaHart|author7=Jill D. Wright
| title = Human Biology and Health
| publisher = Prentice Hall
| year = 1993
| location = Englewood Cliffs NJ
| isbn = 0-13-981176-1}}</ref>

== Түүх ==

[[Англи]]йн нэрт эрдэмтэн [[В.Харвей]]гийн нээлтийн дараа (1578-1657) судсаар дамжуулан цус сэлбэх санаа төржээ. 1667 оны 6-р сарын 15-нд философийн профессор [[Жеан Денис]], операторч [[Еммеретз]] нар анх удаа цус сэлбэжээ. Гэвч цусны бүлгийн талаар мэддэггүй байсан тул нэлээн хүн нас барсан байна. 1901 онд [[Австри]] эмч [[Ландстейнер]] цусны эхний 3-н бүлгийг тогтоож A、B、C гэж нэрлэж байсан. С нь сүүлд О гэж нэрлэгдэх болсон байна. Дараа нь АВ бүлгийг тогтоосноор цус сэлбэх ажиллагаа шинжлэх ухааны үндэстэй болж түгэн тархжээ.
[[Англи]]йн нэрт эрдэмтэн [[В.Харвей]]гийн нээлтийн дараа (1578-1657) судсаар дамжуулан цус сэлбэх санаа төржээ. 1667 оны 6-р сарын 15-нд философийн профессор [[Жеан Денис]], операторч [[Еммеретз]] нар анх удаа цус сэлбэжээ. Гэвч цусны бүлгийн талаар мэддэггүй байсан тул нэлээн хүн нас барсан байна. 1901 онд [[Австри]] эмч [[Ландстейнер]] цусны эхний 3-н бүлгийг тогтоож A、B、C гэж нэрлэж байсан. С нь сүүлд О гэж нэрлэгдэх болсон байна. Дараа нь АВ бүлгийг тогтоосноор цус сэлбэх ажиллагаа шинжлэх ухааны үндэстэй болж түгэн тархжээ.
[[Ландстейнер]] хүмүүс (1-О, 2-А, 3-В, 4-АВ) гэсэн 4 бүлгийн цустай байдгийг тогтоож, энэ нь [[Менделийн хуулийн]] дагуу эцэг эхээс хүүхдэд нь удамшдагийг ажиглажээ.
[[Ландстейнер]] хүмүүс (1-О, 2-А, 3-В, 4-АВ) гэсэн 4 бүлгийн цустай байдгийг тогтоож, энэ нь [[Менделийн хуулийн]] дагуу эцэг эхээс хүүхдэд нь удамшдагийг ажиглажээ.

== Эх сурвалж ==
{{reflist}}

== Гадаад холбоос ==
*[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gv/mhc/xslcgi.cgi?cmd=bgmut/home BGMUT] Blood Group Antigen Gene Mutation Database at [[National Center for Biotechnology Information|NCBI]], [[NIH]] has details of genes and proteins, and variations thereof, that are responsible for blood types
* {{OMIM|110300|ABO Glycosyltransferase; ABO}}
* {{OMIM|111680|Rhesus Blood Group, D Antigen; RHD}}
* {{cite web | url = http://www.gene-tests.org/blood-group-test |title= Blood group test |accessdate= 2017-03-23 |publisher= Gentest.ch GmbH}}
* {{cite web | url = http://www.lifeshare.org/facts/raretraits.htm | title = Blood Facts&nbsp;– Rare Traits | accessdate = September 15, 2006 | publisher = LifeShare Blood Centers | deadurl = yes | archiveurl = https://web.archive.org/web/20060926110321/http://www.lifeshare.org/facts/raretraits.htm | archivedate = September 26, 2006 | df = }}
* {{cite web | url = http://anthro.palomar.edu/vary/vary_3.htm | title = Modern Human Variation: Distribution of Blood Types | accessdate = November 23, 2006 | date = 2001-06-06 | publisher = Dr. Dennis O'Neil, Behavioral Sciences Department, Palomar College, San Marcos, California | archiveurl = https://web.archive.org/web/20010606114236/http://anthro.palomar.edu/vary/vary_3.htm | archivedate = 2001-06-06 | deadurl = yes | df = }}
* {{cite web | url = http://www.bloodbook.com/world-abo.html | title = Racial and Ethnic Distribution of ABO Blood Types&nbsp;– BloodBook.com, Blood Information for Life | accessdate = September 15, 2006 | publisher = bloodbook.com}}
* {{cite web | url = http://abobloodgroup.googlepages.com/home | title = Molecular Genetic Basis of ABO | accessdate = July 31, 2008 | publisher =}}


[[Ангилал:Цус]]
[[Ангилал:Цус]]

04:54, 19 Арванхоёрдугаар сар 2017-ий байдлаарх засвар

Эритроцитэд агуулагдах цусны ABO бүлгийн антигенийн агууламж нь цусны бүлгийг тодорхойлох чухал үүрэгтэй.

Цусны бүлэг (цусны төрөл) нь эритроцитийн (улаан бөөм) гадаргууд антиген байгаа эсэх, мөн удамших антигенлэг бодисууд байгаа эсэх дээр үндэслэсэн цусны ангилал юм. Эдгээр антигенүүд нь цусны бүлгийн системээс хамааран, уураг, нүүрс ус, гликоуураг, гликолипид байж болно. Эдгээр антигенүүдийн зарим нь өөр өөр эдийн ялгаатай эсийн гадаргууд мөн оршдог. Улаан бөөмний гадаргуун антигенүүдийн зарим нь нэг аллелээс үүсэлтэй байх ба эдгээр нь хамтдаа цусны бүлгийн системийг үүсгэнэ.[1]

Түүх

Английн нэрт эрдэмтэн В.Харвейгийн нээлтийн дараа (1578-1657) судсаар дамжуулан цус сэлбэх санаа төржээ. 1667 оны 6-р сарын 15-нд философийн профессор Жеан Денис, операторч Еммеретз нар анх удаа цус сэлбэжээ. Гэвч цусны бүлгийн талаар мэддэггүй байсан тул нэлээн хүн нас барсан байна. 1901 онд Австри эмч Ландстейнер цусны эхний 3-н бүлгийг тогтоож A、B、C гэж нэрлэж байсан. С нь сүүлд О гэж нэрлэгдэх болсон байна. Дараа нь АВ бүлгийг тогтоосноор цус сэлбэх ажиллагаа шинжлэх ухааны үндэстэй болж түгэн тархжээ. Ландстейнер хүмүүс (1-О, 2-А, 3-В, 4-АВ) гэсэн 4 бүлгийн цустай байдгийг тогтоож, энэ нь Менделийн хуулийн дагуу эцэг эхээс хүүхдэд нь удамшдагийг ажиглажээ.

Эх сурвалж

  1. ↑ Maton, Anthea; Jean Hopkins; Charles William McLaughlin; Susan Johnson; Maryanna Quon Warner; David LaHart; Jill D. Wright (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs NJ: Prentice Hall. ISBN 0-13-981176-1.

Гадаад холбоос

"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Цусны_бүлэг&oldid=528724"-с авсан