Ёшида Шигэрү

Ёшида Шигэрү (япон. 吉田茂, англи. Yoshida Shigeru, 1878 оны 9-р сарын 22-нд Японы Ёкосүка хотод төрсөн- 1967 оны 10-р сарын 20-нд Токиод нас барсан) - Японы төрийн зүтгэлтэн, Японы Ерөнхий сайд (1946-1947, 1948-1954). Түүний нэр Японы дайны дараах сэргээн босголтын эхлэлтэй холбоотой бөгөөд тус улсыг дэлхийн эдийн засгийн тэргүүлэх гүрнүүдийн нэг болох байр суурийг эзлэх боломжийг олгосон юм.

Намтар

Түүний эцэг Такеучи Цуна нь Тоса овгийн самурай, бизнес эрхлэгч, улс төрч, 1890 онд анхны үндэсний парламентад сонгогдсон хүн ажээ, эх нь гейша байсан гэдэг. Түүнийг төрөхөөс өмнөхөн эцэг нь улс төрийн хэргээр баривчлагдсан байна. 1881 оны 8-р сард түүнийг эцгийнхээ найз Ёкохамагийн чинээлэг худалдаачин Кензо Ёшида болон түүний эхнэр Котоко нарт үрчлүүлжээ. 1889 онд өргөж авсан Ёшида нас барж, Шигэрү ихээхэн хөрөнгө өвлөн авч үлдсэн байна.

Тэрээр Токио дахь угсаа залгамжлагч хунтайжийн ёс зүйн академид суралцаж, Кейогийн их сургууль, Токиогийн физикийн сургуульд (одоогийн Токиогийн шинжлэх ухааны их сургууль) богино хугацаанд суралцсан. 1897 онд тэрээр элитүүдийг төрийн албанд бэлтгэдэг үе тэнгийнхний нэр хүндтэй сургуульд элсэн орж, дипломатын коллежид үргэлжлүүлэн суралцжээ. 1906 онд Токиогийн эзэн хааны их сургуулийг төгсөж, Гадаад хэргийн яамны албанд ажилд оржээ.

1906 оны 11-р сард тэрээр Тяньжин дахь Японы төлөөлөгчийн газарт, 1907 онд Фэнтянь (дараа нь Шэньян) дахь ерөнхий консулаар ажилласан. 1909-1912 онд Итали дахь Японы элчин сайдын яаманд, 1912-1916 онд Солонгост, 1918 онд Хятадын Жинань хотод Японы засаг захиргаанд ажиллаж байжээ.

1919 онд тэрээр Парисын энх тайвны бага хуралд оролцох Японы төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд багтжээ. 1920 онд Их Британи дахь Японы Элчин сайдын яамны нэгдүгээр нарийн бичгийн даргаар томилогдсон. 1922 онд Хятадад буцаж ирээд 1925 он хүртэл Тяньжин хотод, 1925-1928 онд Фэнтяньд дахин ерөнхий консулаар ажиллажээ.

1928 онд Швед, Норвеги, Дани улсад богино хугацаанд Элчин сайдаар ажиллаж байгаад 1928-1930 онд Гадаад хэргийн дэд сайдын албыг хашиж байжээ. 1930 онд Гадаад хэргийн сайдаар томилогдоход цэргийнхэн хориг тавьсны дараа Италид, 1936-1938 онд Их Британид Элчин сайдаар томилогдов. 1930-аад оны сүүлээр тэрээр Хятад дахь Японы нөлөөг нэмэгдүүлэхийг дэмжиж, Бүгд Найрамдах Хятад улсыг сулруулахын тулд Манжуур, Монголыг тусгаар тогтнолыг дэмжиж байв.

1938 онд тэрээр Япон улсыг цаашид цэрэгжүүлж байгааг эсэргүүцэн дипломат албыг орхисон байна.

Хятадын эсрэг хатуу байр суурь баримталж, АНУ, Их Британитай дайн хийхийг эрс эсэргүүцэж байв. Дэлхийн 2-р дайны үед тэрээр ямар ч албан тушаал хашиж байсан ч холбоотнуудтай дайн хийхгүй байхыг идэвхтэй хичээсэн. Номхон далайн дайн эхлэхийн өмнөхөн тэрээр нөхцөл байдлыг өөрчлөх гэж оролдсон Фумимаро Коноэтэй нэгдсэн. Дайны үед тэрээр Коноэтой үргэлжлүүлэн холбоо тогтоож, засгийн газрыг холбоотнуудтайгаа энхийн хэлэлцээр хийхийг албадахыг оролдсон. 1945 оны 4-р сард тэрээр хунтайжтай үерхсэн хэргээр баривчлагдаж, богино хугацаанд шоронд хоригджээ.

Дэлхийн 2-р дайн дууссаны дараа Япон улс АНУ-ын цэргүүдэд эзлэгдсэн. 1945 оны сүүлээр тэрээр хэдэн сар шоронд сууж, дараа нь 1946 оны бүх нийтийн сонгуульд ялалт байгуулсан Либерал намд элсэв. Мөн оны 5-р сард Ичиро Хатоямагийн эсрэг хориг арга хэмжээ авсны дараа тэрээр Японы Ерөнхий сайдаар томилогдсон. Үүний зэрэгцээ 1947 он хүртэл тэрээр 1945 оны 9-р сард томилогдсон Гадаад хэргийн сайдын албыг үргэлжлүүлэн хашсан.

1948-1954 онд тэрээр дахин Японы Ерөнхий сайдаар ажилласан. 1951 онд тэрээр Сан Францискогийн энхтайвны гэрээнд гарын үсэг зурсан. Япон улс колонийн эзэмшлээсээ татгалзаж, Өмнөд Сахалин, Курилийн арлууд, Номхон далайн өмнөд мандат, Антарктид, Спратлийн арлууд, Парасель, Пескадорын арлууд (Пэнху) тивийг нэхэмжилж байв.

Тэрээр ач хүү Таро Асогоо өсгөхөд идэвхтэй оролцдог байв. Ач хүүгээ "хэтэрхий америк" болох вий гэж эмээж, 1965 онд Стэнфордын их сургуулиас Лондон руу шилжихийг шаардаж байсан. Таро Асо Японы 92 дахь Ерөнхий сайд байсан (2008-2009).