Карамай

Карамай
Карамай
Хятад нэр
Хялбаршуулсан	克拉玛依
Уламжлалт	克拉瑪依
Пиньинь
Галиглал
Стандарт Хятад хэл
Пиньинь	Kèlāmǎyī
Вэйд — Гайлс	Kʻo⁴-la¹-ma³-i¹
бусад хятад хэл
Шяоэржин	کْ‌لَامَاءِ
Дунган	Кәламайы
Уйгур нэр
Уйгур	قاراماي‎
Шууд утга	black oil
Латин
Галиглал
Латин	Qaramay
Шинэ үсэг	K̡aramay
SASM/GNC	K̂aramay
Кирилл	Қарамай

Карамай

克拉玛依市 (Хятад)
قاراماي شەھىرى (Уйгур)
Карамай 克拉玛依市 (Хятад); قاراماي شەھىرى (Уйгур)
Аймгийн энтэй хот
	Карамай гол
	Шинжаан дахь Карамай хотын харьяаллын байршил
	Карамай Шинжаан дахь хотын төвийн байршил Карамай Карамай (Шинжаан) Карамай Карамай (Хятад)
	Солбицол (Карамай хотын захиргаа): 45°34′48″N 84°53′21″E / 45.5799°N 84.8892°EСолбицол: 45°34′48″N 84°53′21″E / 45.5799°N 84.8892°E
Улс	Хятад
Өөртөө засах орон	Шинжаан
Захиргааны төв	Карамай дүүрэг
Хуваалт	Дүүрэг Карамай; Жаранбулаг; Майтаг; Өрх;
Газар нутаг
• Нийт	7,734 км2 (2,986 бээр2)
Өндөр	354 м (1,161 фут)
Хүн ам (2020)
• Нийт	490,348
• Нягтрал	63/км2 (160/бээр2)
• Томоохон угсаатны бүлгүүд	Хятадууд - 74.8%
Цагийн бүс	UTC+8 (Хятадын Стандарт)
Шуудангийн код	834000
Бүсийн дугаар	0990
ISO 3166 код	CN-XJ-02
ДНБ (2019)	¥97.29 тэрбум ; $14.1 тэрбум
ДНБ нэг хүнд ноогдох	¥210,426 ; $30,452
- Өсөлт	▲ 6.1%
Улсын дугаарын угтвар	新J
Вэб сайт	www.klmy.gov.cn/Pages/default.aspx

Монгол нэрийдэл
Хадмал толь
кирилл үсгээр бичсэн
монгол	Карамай
Гадаад нэрийдэл
уйгур	قاراماي — Қарамай
хятад	克拉玛依 — Kèlāmǎyī

Карамай («хар тосон» гэсэн утгатай уйгур үг) — Хятад улсын Шиньжян-Уйгурын өөртөө засах орны харьяа аймгийн энтэй хот.

9252 км² газар харьяалж, 390 мянган хүн оршин суудаг.

Түүх

Хармай нутагт эртнээс иран, түрэг, монгол угсаатан халалцаж ирсэн.

Хармай хавьд 1955 оноос хойш газрын тос олборлож эхэлсэн бөгөөд Хятад улсын хэмжээнд анхных, хамгийн том нь юм.^[2] 1958 онд хошууны энтэй хотын зэрэгтэй болж 1990 онд аймгийн энтэй хэмээх зэрэгтэй болон дэвшсэн.

1994 оны Хармайн театрт түймэр гарч сурагч голдуу 325 хүн амь алджээ.^[3]

Газар зүй

Хармай хот 9252 км² нутаг дэвсгэр харьяалдаг. Хойноосоо урагш 240 км урт.

Зүүнгарын хотгорын баруун хойд захад оршдог говь газар ба жилдээ 106 мм хур тунадас унана.

Тус нутгийг Тарвагатай тойрог бүрэн хүрээлэх ба Хүйтэн хот нь Хармайг хоёр хэсэг таслажээ.

Нутгийн хуваарь

Хармай хот дөрвөн дүүрэгт хуваагддаг. Хармай дүүрэгт засаг захиргаа байрлана.

Д/д	Дүүргийн нэр	Хятадаар	Уйгураар	Хүн ам (2010 он)

1	Хармай	克拉玛依区	قاراماي رايونى	261,445
2	Майтаг	独山子区	مايتاغ رايونى	69,361
3	Жаранбулаг	白碱滩区	جەرەنبۇلاق رايونى	50,422
4	Өрх?	乌尔禾区	ئورقۇ رايونى	9,780

Хүн ам зүй

2000 онд 270 мянган хүнтэй байсан бол 2010 онд хүн амын тоо 391 мянга болж өсчээ.

81 хувийг хятад үндэстэн, 19 хувийг уйгур, казах, монгол зэрэг ард түмэн бүрдүүлдэг.

Эх сурвалж

↑ "克拉玛依市2019年国民经济和社会发展统计公报" (хятад хэлээр). 25 April 2021. Татаж авсан: 12 March 2021.
↑ 世界石油城克拉玛依.
↑ "China 1994 fire killed 288 pupils as officials fled-expose". Reuters. 8 May 2007.

Гадаад холбоос

Commons: Karamay – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

[1] "克拉玛依市2019年国民经济和社会发展统计公报" (хятад хэлээр). 25 April 2021. Татаж авсан: 12 March 2021.

[2] 世界石油城克拉玛依.

[r1-3] "China 1994 fire killed 288 pupils as officials fled-expose". Reuters. 8 May 2007.

[1]

[2]

[3]