Jump to content

Кызылсу

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Кызылсу Киргизийн өөртөө засах тойрог
Нэрний галиглал
 • Хятад克孜勒苏柯尔克孜自治州
 • Уйгурقىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى
 • Киргизقىزىلسۇۇ قىرعىز اپتونوم وبلاسى
Акто шяний Булунгол дахь Киргиз гэрнүүд
Акто шяний Булунгол дахь Киргиз гэрнүүд
Шиньжян (улбар шар) дахь Кызылсу тойрог (улаан)
Шиньжян (улбар шар) дахь Кызылсу тойрог (улаан)
Улс Хятад
МужШиньжян
НийслэлАртуш
Газар нутаг
  Нийт70,916 км2 (27,381 бээр2)
Өндөр1,150−7,000+ м (3,800−23,000+ фут)
Хүн ам
 (2020 оны тооллого)
  Нийт622,222
  Нягтрал8.8/км2 (23/бээр2)
Хүн ам зүй
  Гол үндэстэн ястнууд
GDP[2]
  Нийт¥15.9 тэрбум
$2.3 тэрбум
  Нэг хүнд ноогдох¥25,556
$3,698
Цагийн бүсUTC+8 (Хятадын Стандарт)
ISO 3166 кодCN-XJ-30
Вэб сайтwww.xjkz.gov.cn (Хятад хэлээр)
Кызылсу
Хятад нэр
Уламжлалт克孜勒蘇柯爾克孜自治州
Хялбаршуулсан克孜勒苏柯尔克孜自治州
Уйгур нэр
Уйгурقىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى
Киргиз нэр
Киргизقىزىلسۇۇ قىرعىز اپتونوم وبلاسى
Кызылсуу Кыргыз аптоном обласы
Kyzylsuu Kyrgyz aptonom oblasy

Кызылсугийн киргиз өөртөө засах тойрог (Хятад: 克孜勒苏柯尔克孜自治州) буюу Кызылсу тойрогХятад улс (БНХАУ)-ын Шинжаан - Уйгурын ӨЗО-ны харьяа киргиз үндэстнийг онцолсон өөртөө засах тойрог юм.

Голын нэрээр нэрийдсэн. Киргизээр «кызыл суу» гэсэн нь монголоор «улаан ус» гэсэн утгатай.

Нутгийн хуваарь

[засварлах | кодоор засварлах]

Кызылсу тойрог дотроо дөрвөн нутагт хуваагдана. Хошууны энтэй нэг хот, гурван шянь байна.

# Нэр хятад галиг уйгур галиг Хүн ам (2003 он) Талбай (км²) Нягтшил (/км²)
1 Aртуш хот 阿图什市 Ātúshí Shì ئاتۇش شەھىرى Atush Shehiri 210,000 15,698 13
2 Aкто шянь 阿克陶县 Ākètáo Xiàn ئاقتو ناھىيىسى Aqto Nahiyisi 170,000 24,555 7
3 Акчи шянь 阿合奇县 Āhéqí Xiàn ئاقچى ناھىيىسى Aqchi Nahiyisi 40,000 11,545 3
4 Улугчат шянь 乌恰县 Wūqià Xiàn ئۇلۇغچات ناھىيىسى Ulughchat Nahiyisi 50,000 19,118 3

2000 онд Кызылсуд 439,688 хүн оршин сууж байв. Нэг км²-т 6.36 хүн ноогдоно.

Ард түмэн Хүний тоо Эзлэх хувь
Уйгур үндэстэн 281,306 63.98%
Киргиз үндэстэн 124,533 28.32%
Хятад үндэстэн 28,197 6.41%
Тажик үндэстэн 4,662 1.06%
Хотон үндэстэн 432 0.1%
Бусад ард түмэн 558 0.13%
  1. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named cihai
  2. "克孜勒苏州2019年国民经济和社会发展统计公报" (Хятад хэлээр). 2021-03-12. Татаж авсан: 2025-07-21.