Jump to content

Нальчик

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Бусад утгыг, «Нальчик (салаа утга)»-с харна уу.
Нальчик
Нальчик
Хот
Бусад галиглал
 • КабардНалщӀэч
 • БалкарНальчик
Нальчик далбаа
Далбаа
Нальчик сүлд
Сүлд
Байршил: Нальчик
Map
Нальчик, Орос
Нальчик
Нальчик
Байршил: Нальчик
Нальчик, Кабардино-Балкари
Нальчик
Нальчик
Нальчик (Кабардино-Балкари)
Солбицол: 43°29′N 43°37′E / 43.483°N 43.617°E / 43.483; 43.617Солбицол: 43°29′N 43°37′E / 43.483°N 43.617°E / 43.483; 43.617
Улс Орос
Холбооны субъектКабардино-Балкари
Байгуулагдсан1724
Одоогийн статус1921
Засаг захиргаа
 • БиетХотынЗөвлөл[1]
 • Тэргүүн[2]Таймураз Ахохов[2]
Газар нутаг
[3]
 • Нийт67 км2 (26 бээр2)
Өндөр
512 м (1,680 фут)
Хүн ам
 (2010 оны тооллого)[4]
 • Нийт240,203
 • Тооцоо 
(2018)[5]
239,300 (−0.4%)
 • Байр78-д (2010 онд)
 • Нягтрал2,234.3/км2 (5,787/бээр2)
 • Харьяалагдах нэгжНальчикийн бүгд найрамдах улсын чанартай хот[6]
 • Нийслэл ньКабардино-Балкари
 • Нийслэл ньНальчикийн бүгд найрамдах улсын чанартай хот[6]
 • Хотын тойрогНальчик хотын тойрог[7]
 • Нийслэл ньНальчик хотын тойрог[7]
Цагийн бүсUTC+3 (Москвагийн цаг Edit this on Wikidata[8])
Шуудангийн код[9]
360000, 360005, 360032, 360901, 360903, 360904
Залгах код(ууд)+7 8662[10]
OKTMO ID83701000001
Баярын өдөр9 сарын 1[11]
Вэб сайтadmnalchik.ru

Нальчик (Орос: На́льчик; Кабард: Налшык; Балкар: Нальчик) нь Оросын Холбооны Улсын Кавказын бүст орших, Бүгд Найрамдах Кабардино-Балкари Улсын нийслэл хот юм. Кавказын нурууны бэлд, далайн түвшнээс дээш 550 метрийн өндөрт оршино. 131 км² газар нутагтай. Хүн ам нь 2002 оны тооллогоор 274974 байв.

Түүх

[засварлах | кодоор засварлах]

Одоогийн Нальчик хотын байгаа газарт уугуул оршин суугчид болох Балкар, Кабардууд 1743 оноос оршин сууж байсан баримт бий. Гэхдээ Оросын Хаант Улс хилээ өргөтгөж байсан 19-р зууны эхээр цайз байгуулснаас хотын түүх эхлэлтэй. Тус хотын сүлдний дээд талд байгуулагдсан он 1818-ыг оруулсан байдаг. 1838 он гэхэд цэргийн бяцхан суурин болсон байв. Гэхдээ Октябрийн хувьсгалыг хүртэл уг суурин чухалд тооцогдож байсангүй. Дөнгөж 1921 онд л хотын статустай болгож, Кабардины автономит мужийн төв болгосон ажээ.

Нальчик хот эрэгт нь орших Нальчик голын нэрээр нэрлэгджээ. Нальчик хэмээх үг нь Кабард, Карачай-Балкар хэлээр "бяцхан тах" гэсэн утгатай[12].

Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед буюу 1942 оны 10 сарын 28-наас 1943 оны 1 сарын 3 хүртэл Нальчик нь Нацист Герман болон Румынд эзлэгдэж байв[13].

Уур амьсгал

[засварлах | кодоор засварлах]
Нальчик
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
22
 
0
-7
 
 
23
 
1
-6
 
 
38
 
7
-1
 
 
63
 
16
5
 
 
99
 
21
11
 
 
100
 
25
14
 
 
72
 
27
17
 
 
61
 
26
16
 
 
55
 
22
12
 
 
43
 
15
5
 
 
29
 
8
1
 
 
26
 
3
-4
Температур °C,  Тунадас мм
Эх сурвалж: Roshydromet
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Нальчик
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 0.2 1.0 6.6 16.0 20.9 24.7 27.1 26.3 21.9 14.5 8.3 3.1 Ø 14.3
Мин. Температур (°C) −7.1 −6.0 −1.3 5.4 10.6 14.1 16.7 15.8 11.7 5.4 1.0 −3.7 Ø 5.3
Тунадас (мм) 22 23 38 63 99 100 72 61 55 43 29 26 Σ 631
Бороотой өдөр (d) 6 6 8 9 11 11 9 7 7 7 7 7 Σ 95
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
0.2
−7.1
1.0
−6.0
6.6
−1.3
16.0
5.4
20.9
10.6
24.7
14.1
27.1
16.7
26.3
15.8
21.9
11.7
14.5
5.4
8.3
1.0
3.1
−3.7
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с 		22
23
38
63
99
100
72
61
55
43
29
26
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: Roshydromet

Цахим холбоос

[засварлах | кодоор засварлах]
 Commons: Нальчик – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Эшлэл

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. ↑ "Совет местного самоуправления городского округа Нальчик пятого созыва". Nalchik City Council. Nalchik City Council. June 28, 1995. Эх хувилбараас архивласан: 2013-12-06. The supreme and exclusive legislative (representative) body of the state power in Nalchik is the Nalchik City Council.
  2. ↑ 2.0 2.1 Местная администрация городского округа Нальчик (орос хэлээр). Эх хувилбараас архивласан: Наймдугаар сар 22, 2011. Татаж авсан: Аравдугаар сар 30, 2010.
  3. ↑ "Регионы России. Основные социально-экономические показатели городов". 2012 г. (орос хэлээр). Татаж авсан: 2013-11-12.
  4. ↑ Russian Federal State Statistics Service (2011). Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 [2010 All-Russian Population Census, vol. 1]. Всероссийская перепись населения 2010 года [2010 All-Russia Population Census] (Russian хэлээр). Federal State Statistics Service.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  5. ↑ "26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года". Federal State Statistics Service. Татаж авсан: 23 Нэгдүгээр сар 2019.
  6. ↑ 6.0 6.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref43
  7. ↑ 7.0 7.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref438
  8. ↑ "Об исчислении времени". Официальный интернет-портал правовой информации (орос хэлээр). 2011-07-03. Татаж авсан: 2019-01-19.
  9. ↑ "Почтовые индексы России".
  10. ↑ "Уважаемый клиент, наш сайт недоступенпри использовании VPN сервисов". www.rt.ru.
  11. ↑ "Паспорт городского округа Нальчик". na.adm-kbr.ru. Эх хувилбараас архивласан: 22 August 2011. Татаж авсан: 17 January 2022.
  12. ↑ "The Kabardino Balkar Republic, Russian Tourism Ministry". Эх хувилбараас архивласан: 2007-12-17. Татаж авсан: 2009-11-23.
  13. ↑ The 3rd Army in the Caucasus - 1942
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Нальчик&oldid=800004"-с авсан