Султан

Султан (араб. سلطان Sulṭān) - Исламын шашинт улсуудад хэрэглэгддэг засаг баригч хүний цол. Түүхэн үест султан хүний эрх хэмжээ өөр өөр байв. Гэвч ихэнхдээ «хан» гэдэгтэй дүйх утгатай байжээ. Султан хүн удирддаг улсыг султант улс гэж нэрлэнэ.

Үг хэллэгийн түүх

Энэ үг нь salaṭa буюу "хатуу, хүчтэй байх" гэсэн араб, семит язгуур үгээс гаралтай. Sulṭān нэр нь эхэндээ ёс суртахууны эрх мэдэл буюу оюун санааны хүчийг (улс төрийн эрх мэдлийн эсрэг) тодорхойлдог байсан бөгөөд үүнийг Коран сударт хэд хэдэн удаа хэрэглэсэн байдаг.

Муслим буюу лалын ертөнцийн эхэн үед дээд эрх мэдэл, эрх мэдлийг онолын хувьд лалын шашинтнуудын удирдагч гэж үздэг байсан.

Эмэгтэй хүний хэлбэр

Барууны улсуудын хэрэглэдэг султаны эмэгтэй хэлбэрийн хувьд Султана эсвэл Султанах гэдэг бөгөөд энэ нэрийг зарим (бүх биш) лалын шашинт хаадын удмын эмэгтэйчүүд, султаны эхчүүд болон ахлах гэр бүлийн гишүүдэд хууль ёсоор ашигладаг байжээ.

Султан засаглаж байсан улсууд

Османы эзэнт гүрэн

Ромын эзэнт гүрэн

Селжукийн эзэнт гүрэн

Төмөрийн улс

Мамлюк

Орчин цагийн султант улсууд

• Бруней
• Малайз
• Оман