Карамай

(Хармай хот-с чиглүүлэгдэв)
Карамай
克拉玛依市 (Хятад)
قاراماي شەھىرى (Уйгур)
Карамай гол
Карамай гол
Шинжаан дахь Карамай хотын харьяаллын байршил
Шинжаан дахь Карамай хотын харьяаллын байршил
Карамай is located in Зүүнгар
Карамай
Карамай
Шинжаан дахь хотын төвийн байршил
Карамай is located in Шинжаан
Карамай
Карамай
Карамай (Шинжаан)
Карамай is located in Хятад
Карамай
Карамай
Карамай (Хятад)
Солбицол (Карамай хотын захиргаа): 45°34′48″N 84°53′21″E / 45.5799°N 84.8892°E / 45.5799; 84.8892Солбицол: 45°34′48″N 84°53′21″E / 45.5799°N 84.8892°E / 45.5799; 84.8892
Улс Хятад
Өөртөө засах оронШинжаан
Захиргааны төвКарамай дүүрэг
Хуваалт
Газар нутаг
  Нийт7,734 км2 (2,986 миль2)
Өндөр
354 м (1,161 фут)
Хүн ам
 (2020)
  Нийт490,348
  Нягтрал63/км2 (160/миль2)
  Томоохон угсаатны бүлгүүд
Хятадууд - 74.8%
Цагийн бүсUTC+8 (Хятадын Стандарт)
Шуудангийн код
834000
Бүсийн дугаар0990
ISO 3166 кодCN-XJ-02
ДНБ (2019)[1]¥97.29 тэрбум
$14.1 тэрбум
ДНБ нэг хүнд ноогдох¥210,426
$30,452
 - Өсөлт 6.1%
Улсын дугаарын угтвар新J
Вэб сайтwww.klmy.gov.cn/Pages/default.aspx
Карамай
Хятад нэр
Хялбаршуулсан克拉玛依
Уламжлалт克拉瑪依
Уйгур нэр
Уйгурقاراماي
Шууд утгаblack oil
Хадмал толь
Монгол нэрийдэл
кирилл үсгээр бичсэн
монголКарамай
Гадаад нэрийдэл
уйгурقاراماي — Қарамай
хятад克拉玛依 — Kèlāmǎyī

Карамай («хар тосон» гэсэн утгатай уйгур үг) — Хятад улсын Шиньжян-Уйгурын өөртөө засах орны харьяа аймгийн энтэй хот.

9252 км2 газар харьяалж, 390 мянган хүн оршин суудаг.

Түүх[засварлах | кодоор засварлах]

Хармай нутагт эртнээс иран, түрэг, монгол угсаатан халалцаж ирсэн.

Хармай хавьд 1955 оноос хойш газрын тос олборлож эхэлсэн бөгөөд Хятад улсын хэмжээнд анхных, хамгийн том нь юм.[2] 1958 онд хошууны энтэй хотын зэрэгтэй болж 1990 онд аймгийн энтэй хэмээх зэрэгтэй болон дэвшсэн.

1994 оны Хармайн театрт түймэр гарч сурагч голдуу 325 хүн амь алджээ.[3]

Газар зүй[засварлах | кодоор засварлах]

Хармай хот 9252 км2 нутаг дэвсгэр харьяалдаг. Хойноосоо урагш 240 км урт.

Зүүнгарын хотгорын баруун хойд захад оршдог говь газар ба жилдээ 106 мм хур тунадас унана.

Тус нутгийг Тарвагатай тойрог бүрэн хүрээлэх ба Хүйтэн хот нь Хармайг хоёр хэсэг таслажээ.

Нутгийн хуваарь[засварлах | кодоор засварлах]

Хармай хот дөрвөн дүүрэгт хуваагддаг. Хармай дүүрэгт засаг захиргаа байрлана.

Д/д Дүүргийн нэр Хятадаар Уйгураар Хүн ам (2010 он)
1 Хармай 克拉玛依区 قاراماي رايونى 261,445
2 Майтаг 独山子区 مايتاغ رايونى 69,361
3 Жаранбулаг 白碱滩区 جەرەنبۇلاق رايونى 50,422
4 Өрх? 乌尔禾区 ئورقۇ رايونى 9,780

Хүн ам зүй[засварлах | кодоор засварлах]

2000 онд 270 мянган хүнтэй байсан бол 2010 онд хүн амын тоо 391 мянга болж өсчээ.

81 хувийг хятад үндэстэн, 19 хувийг уйгур, казах, монгол зэрэг ард түмэн бүрдүүлдэг.

Эх сурвалж[засварлах | кодоор засварлах]

  1. "克拉玛依市2019年国民经济和社会发展统计公报" (in хятад). 25 April 2021. Retrieved 12 March 2021.
  2. 世界石油城 克拉玛依.
  3. "China 1994 fire killed 288 pupils as officials fled-expose". Reuters. 8 May 2007.

Гадаад холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Karamay – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан