Карелийн хүзүүвч

Солбицол: 60°30′N 29°54′E / 60.5°N 29.9°E / 60.5; 29.9

Карелийн хүзүүвчийн газрын зураг. Гол хотуудаас гадна одоогийн Орос-Финландын хил (баруун хойд хэсэгт), мөн Өвлийн дайны өмнөх хилийг өмнөд хэсэгт улаанаар үзүүлэв.

Карелийн хүзүүвч (Орос: Карельский перешеек) нь Финийн булан болон Ладога нуур хоёроор хашигдсан 45–110 км өргөнтэй, Оросын баруун хойд хэсэг, Нева мөрний хойд биед (61°21’N, 59°46’N болон 27°42’E, 31°08’E-ийн хооронд) орших нутаг юм. Баруун хойд хязгаар нь Виборгийн булан болон Ладога нуур хоёрын хоорондох харьцангуй нарийн хэсэг болно. Карелийн хүзүүвчийг одоогийн Санкт-Петербург, Ленинград мужийн нутгийн Нева мөрний хойд хэсэг гэж тодорхойлбол талбай нь 15,000 км2 орчим болно. Хуучин Орос-Финландын хил байсан, хүзүүвчийн зүүн өмнөд хэсгийн нутгийг Карелийн хүзүүвчийн нэг хэсэг гэхээсээ илүү Хойд Ингриа гэдэг байсан. Хүзүүвчийн үлдсэн хэсэг нь Финландын Карель гэгддэг байлаа. Энэ нутгийг Оросын Хаант Улс 1712 онд Умардын их дайнаар эзэлж, Оросын эзэнт гүрний дотор өөртөө засах эрхтэй Финландын Их Вант Улс (1809–1917)-т харьяалуулжээ. Финланд улс 1917 онд тусгаар тогтноход Финландын Карель нь тус улсын бүрэлдэхүүнд багтаж байсан боловч Өвлийн дайн (1939–1940) болон Үргэлжилсэн дайн (19411944)-ы үр дүнд Зөвлөлт Холбоот Улсын харьяанд оржээ. 19401941 онд түр энхтайвны үед ЗХУ-ын мэдэлд байсан газар нутгийн ихэнх хэсэг Зөвлөлт Социалист Бүгд Найрамдах Карель-Фин Улсын бүрэлдэхүүнд багтаж байв. Гэвч дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа Карелийн хүзүүвчийг Санкт-Петербург (ихэнх хэсэг нь Курортный дүүрэг), мөн Ленинград мужийн Приозерский дүүрэг, Всеволожский дүүрэг, Виборгский дүүрэгт харьяалуулсан байна.

2002 оны тооллогоор Санкт-Петербург хотын Курортный дүүрэг, Ленинград мужийн Карелийн хүзүүвчийн хэсгийн хүн ам 539,000 байв. Санкт-Петербургийн олон оршин суугч амралтаараа Карелийн хүзүүвчинд зусдаг байна.

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Карелийн хүзүүвч (англиар)