Jump to content

Онгийн хийд

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Онгийн хийд
Онгийн хийд
Онгийн хийд is located in Монгол
Онгийн хийд
Онгийн хийд
Location within Mongolia
Солбицол:45°20′23.31″N 104°0′15.4″E / 45.3398083°N 104.004278°E / 45.3398083; 104.004278
Товч мэдээлэл
БайрлалМонгол улсын Дундговь аймгийн Сайхан-Овоо сум
Байгуулагдсан1660 он
Сэргээгдсэн2004 он
ХөлгөнИх хөлгөн
(Очирт хөлгөн)
Ёс, УрсгалБуяны ёс

Онгийн хийд буюу Гүнджамбаалин хийд (Хотол өглөгч) нь Дундговь аймгийн Сайхан-Овоо сумын нутагт, Онги голын эрэг, Сайхан-Овоо уулын энгэрт байх туурь юм. Хутагт лам Ишдоньлхүндэв, түүний шавь Барь лам Дамцагдорж нар 1760-1810 оны хооронд бариулжээ. Оргил үедээ 1000 гаруй лам хуврагтай, Халхын томоохон сүм хийдийн нэг байсан тус хийдийн туурь Сайхан-Овоо сумын төвөөс өмнө зүгт 18 км зайд оршино. Тус хийдээс 15 км зайтай, мөн Онгийн голын эрэг дагуу "Хошуу хурлын хийд" хэмээх бас нэгэн хийд байсан бөгөөд Онгийн хийдийн баруун жигүүрийн Хутагт ламын хийд, зүүн жигүүрийн Хамба Дамцагдоржийн хийдүүдийг хамтад нь "Онгийн гурван хийд" гэж нэрлэж байжээ. Онгийн хийдэд 4 сургалтын дацан хийд байсан бөгөөд шашны гүн ухаан, нууц тарни бясалгал, анагаах ухаан буюу мамба, тоон ухаан буюу математикийн чиглэлийн сургалтууд явуулдаг байжээ.

Онгийн хийдийн туурь

Сүмийн сүүлчийн Хамба лам Лувсандорж 1937 онд баригдсан бөгөөд хийдийг 1939 онд бүрэн нураасан юм. Хийдийн 200 гаруй лам цаазлуулж, олон арван лам шоронд хоригдсон.

Онгийн хийдийн туурийн дэргэд 2001 онд гэр музей байгуулагдсан. 2004 онд хийдийн нэгэн сүмийг сэргээн засварлаж ашиглалтад оруулжээ.